Прејди на содржината

Зелен базилиск

Од Википедија — слободната енциклопедија
Зелен базилиск[1]
Зелен базилиск (мажјак)
Зелен базилиск (женка)
Научна класификација
Царство: Животни
Колено: Хордови
Потколено: ’Рбетници
Класа: Влекачи
Ред: Лушпари
Подред: Гуштери или Игуани
Семејство: Гребеноглави гуштери
Род: Базилиск
Вид: Зелен базилиск
Научен назив
Basiliscus plumifrons
(Cope, 1876)

Зелен базилиск (науч. Basiliscus plumifrons) — вид гуштер од семејството на гребеноглавите (Corytophanidae), чие природно живеалиште е Средна Америка.

Животнотно може да се види во терариумот на Зоолошката градина во Скопје.[2]

Географски опсег

[уреди | уреди извор]

Во природата овој гуштер може да се сретне во источен Хондурас, Никарагва, Костарика и западна Панама.[3][4]

Таксономија и етимологија

[уреди | уреди извор]

Општото име „базилиск“ потекнува од легендарните влекачи од европската митологија кои можеле да го претворат човека во камен со само еден поглед односно станува збор за т.н. базилисци.[5] Името потекнува од старогрчкиот збор basilískos (што всушност значи „малечок крал“.[5] Овој епитет е запишан во десеттото издание на Линеевата Systema Naturae.[5]

Зелените базилисци се со светлозелена боја со мали синкави точки по грбниот предел. Овие гуштери можат да пораснат до 1 метар должина, при што поголемиот дел од должината отпаѓа на опашката, со просечна должина на опашката од 60 см. Мажјаците имаат три перјаници: една на главата, една на грбот и една на опашката.Од друга страна пак женките, имаат само една перјаница на главата.

Зелените базилисци се сештојадци и се хранат со инсекти, мали цицачи (на пример глодачи), помали видови на гуштери, овошје и цветови. Овие гуштери се плен на птици грабливки, опосуми и змии.

Размножување

[уреди | уреди извор]

Женките припаднички на овој вид можат да снесат од 5 до 15 јајца во топол влажен песок или почва. Јајцата се изведуваат по осум или десет недели, при што младенчињата по изведувањето се целосно независни.

Однесување

[уреди | уреди извор]

Мажјаците се мошне територијални, единечен мажјак може да владее со земјиште на кое има повеќе женки со кои истиот се пари. Повеќето базилисци се плашливи, и не поднесуваат подолги периоди да минуваат во раце кога се чуваат во заробеништво.

Овој гуштер може да претрча кратки растојанија преку вода користејчи ги своите две стапали и опашката како поддршка, способност која ја споделуваат сите останати базилисци и молучкиот едрест гуштер (Hydrosaurus amboinensis). Во Костарика, оваа способност на гуштерот му го донела прекарот „Исус Христос“. Станува збор за одличен пливач кој може да остане под вода и до 30 минути.

Галерија

[уреди | уреди извор]
  1. Basiliscus plumifrons. Обединет таксономски информативен систем. (англиски)
  2. „Базилиск“. Зоо Скопје. Архивирано од изворникот на 2015-05-04. Посетено на 14 јуни 2015.
  3. Kohler, G. (2008). Reptiles of Central America, 2nd edition. ISBN 978-3936180282
  4. Savage J. M. (2005). The Amphibians and Reptiles of Costa Rica: A herpetofauna between two continents, between two seas. ISBN 978-0226735382
  5. 5,0 5,1 5,2 Robert George Sprackland (1992). Giant lizards. Neptune, NJ: T.F.H. Publications. ISBN 0-86622-634-6.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]