Градец (Загреб)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Горниот град.
Поглед од кулата Лотршчак.

Градец или Грич е името на стариот дел на градот Загреб на падината на Медведница, од кој заедно со Каптол е роден и денешен Загреб.

Во 1242 г е Бела IV. го издала Златната була со кој го прогласила градот „ слободен и кралски град на ридот Градец Загреб “. Од 1242 г до 1266 година тој е град утврден со бедеми и кули, а неговата форма и распоред на улиците многу малку се промениле до ден-денес. Во средниот век помал број улици имале имиња: Средња (денес Чирилометодска), Блатна (Деметрова), Месарска (Матошева), Дуга (Радиќева), Поповска (дел од Опатичка).

Денес, Градец (Грич) е дел од загрепската градска област Горњи град – Медвешчак.

Градска порта[уреди | уреди извор]

Градец.

Градот имал пет[1] или шест порти,[2] три поголеми и две (три) помали:

Поголема врата[уреди | уреди извор]

  • Месничка (на запад)
  • Нова (подоцна Опатичка, на север)
  • Каменита (Исток)

Помала врата[уреди | уреди извор]

Поголемите порти (Каменита, Нова и Месничка) биле големи четириаголни кули под кои се влегувало во градот. Помалите биле поедноставни и низ нив можеле да минуваат само пешаци. Клучевите од вратата ги чувале граѓани кои живееле во нивна близина. Пред да се затворат вратите , ѕвоното на Лотршчак ѕвонело во камбанаријата на градското собрание четвртина час, потсетувајќи ги граѓаните кои останале надвор од ѕидовите веднаш да се вратат во своите домови.

Од сите порти до денес е зачувана само онаа Каменита.

Културно-историски објекти[уреди | уреди извор]

Центарот на Градец е плоштадот Свети Марко, каде што црквата Св. Марко (изградена во 13 век како романескна зграда, во втората половина на 14 век била обновена и проширена, во 1876–82 година, по земјотресот, била обновена во неоготски стил), а Бански двори , седиштето на Владата на Република Хрватска, а од другата страна на плоштадот, седиштето на Собранието на Хрватска. Улицата Чирилометодска води од плоштадот Св . Кирил и Методиј, Музејот на наивна уметност и Музејот на нарушени врски. Во близина се црквата Света Катерина (1620–31), језуитскиот манастир (1641–45, денес галеријата Кловиќеви двори ), Језуитската академија ( гимназија од 1607, академија 1662), палатата Зрински (XVII век), Сиромашните Манастирот Кларес (1647–50; денес Градски музеј на Загреб ), барокната палата Војковиќ-Оршиќ-Рауч (XVIII век, денес Хрватскиот историски музеј ), палатата Пејачевиќ (1797, некогаш театар, денес Хрватскиот природонаучен музеј ), Старото градско собрание, денес седиште на градското собрание на Град Загреб, палатите Дверче, Паравиќ, Магдалениќ-Драшковиќ, Валтер, Амаде, Раткај итн. Надвор од градските ѕидини, но веднаш до нив, бил изграден во 1247 година. Каноните на поглавјето изградиле голема кула за утврдување, кулата на Поп. Во него се криеле себеси и своите вредни работи во случај на непријателски напад. Од 1903 г Загрепската опсерваторија се наоѓа во Поповската кула. Тунелот Грич е ископан под Градец за време на Втората светска војна.

Градец е споен со Поглавје 7. септември 1850 година , со што започнува современата ера на администрација во Загреб.

Со организација на градската управа по 1999 г. Градец припаѓа на областа Горњи град – Медвешчак.

Музеи[уреди | уреди извор]

  • Музеј на град Загреб
  • Хрватскиот природонаучен музеј
  • Хрватскиот историски музеј
  • Хрватскиот музеј на наивна уметност
  • Музејот на расипани врски
  • Музејот Мартон

Галерии[уреди | уреди извор]

Манифестации[уреди | уреди извор]

  • Денови на отворени шишиња

Галерија со слики[уреди | уреди извор]

Поврзано[уреди | уреди извор]

  • Историја на Загреб

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Povijesni Spomenici Grada Zagreba, Monumenta historica civitatis Zagrabiae: Diplomata. 1400-1499, svezak 2, Ivan Krstitelj Tkalčić, Emilije Laszowski, Zagreb, 1895.
  2. Franjo Buntak, Povijest Zagreba, Nakladni zavod Matice hrvatske, Zagreb, 1996., ISBN 953-6014-31-9