Александар Цанков

Од Википедија — слободната енциклопедија
Александар Цанков
Александър Цанков
Лични податоци
Роден(а) 29 јуни, 1878
Орјахово, Кнежевство Бугарија
Починал(а) 27 јули, 1959
Буенос Аирес, Аргентина

Александар Цолов Цанков (29 јуни 1879 – 27 јули 1959) бил фашистички политичар од Бугарија.[1] Беше последниот премиер на Царството Бугарија за време на втората светска војна.

Биографија[уреди | уреди извор]

Професор по политичка економија на Софискиот универзитет од 1910 година.[2] Ја презеде водечката улога во 1923 државен удар во Бугарија на Александар Стамболијски во 1923 година и беше избран да ја предводи коалицијата што го наследи сменетиот премиер.[2] Државниот удар можеше да успее бидејќи Бугарската комунистичка партија зазеде неутрален став кон аграрите наместо да го поддржува Стамболијски.[3] Тој стана премиер на Бугарија на 9 јуни истата година и ја продолжи оваа улога до 4 јануари 1926 година. Во тој период беше лидер на Демократскиот сојуз. Неговиот премиерство беше обележано со длабоки внатрешни борби со Бугарската комунистичка партија, која Цанков ја потиснуваше безмилосно, прогласувајќи воена состојба и ставајќи ги во сила комунистите во 1925 година по обидот за атентат на цар Борис и нападот на катедралата Света Недела.[2] Неговите постапки доведоа до тоа Коминтерната да ја осуди владата како „победничка бугарска фашистичка клика“, додека подоцна го насочи своето внимание кон Аграрната народна унија, кои исто така беа потиснати, но помалку строго.[4]

Следеше краток напад од грчки војници и, иако тие не останаа долго по осудата од Друштвото на народите, земјата остана осакатена од долгови и Цанков беше сменет од функцијата откако не успеа да обезбеди заем за земјата.[2] До овој момент, секоја поддршка за Цанков се намали, бидејќи народот беше уморен од неговото владеење на терор.[5]

Откако беше избркан од влада, Цанков почнал да развива восхит кон фашизмот и набрзо станал поддржувач на Адолф Хитлер. Во 1932 година, тој формираше сопствено Национално социјално движење главно имитирајќи ја Нацистичката партија. Движењето се покажа прилично неважно (иако претставуваше дополнителна фрагментација на владината коалиција), без поддршка од Звено и неуспех да обезбеди нацистичко одобрување, кое во голема мера беше резервирано за Сојуз на бугарски национални легии.[2] Сепак, Цанков беше назначен од нацистите во 1944 година за премиер на бугарската влада формирана во Германија како одговор на владата на Татковинскиот фронт на Кимон Георгиев. По Втората светска војна Цанков побегнал во Аргентина и умрел во Буенос Аирес во 1959 година.[2]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Political crises in the 1930s“. Library of Congress. 1994. Архивирано од изворникот на 2013-02-25. Посетено на 2018-10-09.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Philip Rees, Biographical Dictionary of the Extreme Right Since 1890
  3. S.G. Evans, A Short History of Bulgaria, London, Lawrence and Wishart, 1960, p. 161
  4. Nolte, Ernst (1965). Three Faces of Fascism: Action Française, Italian fascism, National Socialism. New York: Mentor. стр. 29.
  5. Evans, op cit, p. 170