Ирокези: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[непроверена преработка][непроверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Нема опис на уредувањето
Ред 1: Ред 1:
{{Етничка група
{{Infobox Ethnic group
|group = Ирокези<br/>''Haudenosaunee''
|група= Ирокези<br/>''Haudenosaunee''
|flag = [[Image:Flag of the Iroquois Confederacy.svg|center|135px]]
|слика= [[Image:Flag of the Iroquois Confederacy.svg|center|135px]]
|population = approx. '''125,000'''<br/>{{smaller|(80,000 во САД<br/>45,000 во Канада)}}
|вкупен= approx. '''125,000'''<br/>{{smaller|(80,000 во САД<br/>45,000 во Канада)}}
|region1 = {{flagcountry|Canada}}<br/><span style="padding-left:2.25em;"><small>(јужен [[Квебек]],&nbsp;јужно [[Онтарио]])</small></span>
|регион1 = {{flagcountry|Canada}}<br/><span style="padding-left:2.25em;"><small>(јужен [[Квебек]],&nbsp;јужно [[Онтарио]])</small></span>
|pop1 =
|поп1 =
|ref1 =
|ref1 =
|region2 = {{flagcountry|United States}}<br/><span style="padding-left:2.25em;"><small>([[Њу Јорк]],&nbsp;[[Висконсин]],&nbsp;[[Оклахома]])</small></span>
|регион2= {{flagcountry|United States}}<br/><span style="padding-left:2.25em;"><small>([[Њу Јорк]],&nbsp;[[Висконсин]],&nbsp;[[Оклахома]])</small></span>
|pop2 =
|поп3 =
|ref2 =
|ref2 =
|languages = [[Мохавк јазик|Мохавк]], [[Онеида јазик|Онеида]], [[Онондага јазик|Онондага]], [[Кајуга јазик|Кајуга]], [[Сенека јазик|Сенека]], [[Tuscarora language|Tuscarora]], [[English language|English]], [[French language|French]]
|јазик= [[Мохавк јазик|Мохавк]], [[Онеида јазик|Онеида]], [[Онондага јазик|Онондага]], [[Кајуга јазик|Кајуга]], [[Сенека јазик|Сенека]], [[Tuscarora language|Tuscarora]], [[English language|English]], [[French language|French]]
|religions = [[Longhouse Religion]]; [[Христијанство]]; други
|религија= [[Longhouse Religion]]; [[Христијанство]]; други
|related =
|related =
}}
}}

Преработка од 14:38, 8 јуни 2008

Ирокези
Haudenosaunee
Вкупен број на населението

approx. 125,000
(80,000 во САД
45,000 во Канада)

Региони со значително население
 Канада
(јужен Квебек, јужно Онтарио)
 САД
(Њу ЈоркВисконсинОклахома)
Јазици
Религии

Ирокезите (од француски Iroquois) се група од индијански племиња, кои ја населуваат Североизточна Америка (регионот на Големите езера), кои се обединети во т.н. „Ирокезка конфедерација“, наречена и уште „Петте нации“, „Шестте нации“, „Народот од Долгиот дом“, „Лига на ирокезите“ и др. Тие самите се нарекуваат „ходиношони“ (Haudenosaunee) и буквално може да се преведе како Народот од Долгиот дом. првостепено Лигата на ирокезите е изградена од пет народи: мохавк (Mohawk), онеида (Oneida), онондага (Onondaga), кајуга (Cayuga) и сенека (Seneca). Подоцна (1721 г.) кон неа се вклучува шестиот народ: тускарора (Tuscarora).

Јазик

Распределба на ирокеските јазици пред колонизацијата

Ирокеските јазици спаѓаат во ирокеското јазично семејство.

Во рамките на Шестте нации се говорат следните ирокески јазици:

Податоците се од 2003 година, Mingo Language


Личности

Червената куртка
  • Миротворецот (Skennenrahawi, англиски The Great Peacemaker) — пророк и легендарен основач на Ирокеската лига;
  • Хајауата (Ayenwatha, англиски Hiawatha) — легендарен основач на Ирокеската лига;
  • Тадодахо или Атотархо (зависно од диалектот: Tadodaho, Atotarho. Во превод: Змии во косите) — врач и легендарен основач на Ирокеската лига;
  • Црвената јакна (Segoyewatha, англиски Red Jacket) — водач;
  • Крал Хендрик Тијанога (Theyanoguin - во превод Западната врата е отворена, англиски King Hendrick) — водач;
  • Џозеф Брант Тајенданеге (Joseph Brant Thayendanagea) — воен водач;
  • Садящият царевица (Kaintwakon, англики. Cornplanter);
  • Прекрасното езеро (Ganioda'yo, англиски Handsome Lake) — пророк;
  • Ели Паркер (Ely S. Parker) — политичар;
  • Артур К. Паркер (Arthur C. Parker) — антрополог;
  • Леон Шенандоа (Leon Shenandoah) — политичар и Тадодахо;
  • Орен Лајнс (Oren Lyons) — политичар;
  • Џон Фаден Гахонуес (Kahonwes, John Fadden) — сликар;
  • Воник Хорн-Милер (Waneek Horn-Miller);
  • Роби Робертсон (Robby Robertson) — пејач;
  • Џоан Шенандоа (Joanne Shenandoah) — пејачка.

Без ирикеско потекло, но поврзани со ирокезите:

Литература