Црква на Успение на Богородица, Лабове е Криќит

Координати: 40°04′26″N 20°17′25″E / 40.0739° СГШ; 20.2902° ИГД / 40.0739; 20.2902
Од Википедија — слободната енциклопедија
Church of the Dormition of the Theotokos
Kisha e Fjetjes së Virgjëreshës (на албански)
Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (на Greek)
Основни податоци
МестоLabovë e Kryqit, Albania
Координати40°04′26″N 20°17′25″E / 40.0739° СГШ; 20.2902° ИГД / 40.0739; 20.2902
ПрипадностEastern Orthodox
Архитектонски опис
Архитектонски типChurch
Архитектонски стилMiddle Byzantine (circular dome with peristoon)
ОсновачJustinian I

Црквата Успение на Богородица ( албански: Kisha e Fjetjes së Virgjëreshës, [1] [2]), едноставно позната како црква Коимиси или Света Марија е византиска источно-православна христијанска црква во селото Лабове е Криќит, во округот Ѓирокастар, јужна Албанија. [3] [4] Тој е еден од најрепрезентативните примероци на византиската архитектура во Албанија. [4]

Историја[уреди | уреди извор]

Основањето на црквата датира од 6 век за време на владеењето на византискиот император Јустинијан (527–565 н.е.). [4] Јустинијан ја подигнал црквата во спомен на својата мајка. [4] Сегашната зграда датира од 10 век или – според друг извор – 13 век, за време на деспотoт на Епир. [5]

Црквата задржала фрагмент од Вистинскиот крст поради донација на византискиот император. Според друга традиција, византискиот император ја подарил чудотворната икона на Богородица, позната како Labovitissa. [6] До 1967 година бил аџилак за околните христијански заедници. [7] Секоја година на денот на Успение на Богородица, поворка од фрагментот од светиот крст со Labovitissa иконата се одржувал до соседните села. Во 1967 година, верските активности биле забранети со атеистичката политика на Народна Република Албанија. Голем број иницијативи за заживување на ваквите свечености имале ограничени резултати. [8] Реликвијата била изгубена во 1989 година. Според тврдењата во албанскиот печат, го украла ќерката на Енвер Хоџа, поранешен шеф на Народна Република Албанија. [9]

Црквата била прогласена за споменик на културата на Албанија. [10] Денес се смета за еден од најзначајните примероци на византиската архитектура во Албанија. [11]

Архитектура[уреди | уреди извор]

Црквата споделува голем број типични карактеристики на византиската архитектура од 9 до 11 век. Преку троен премин (трибилон) се обезбедува поврзување на централната патека со помошните патеки како и на нартексот. [12]

Неколку архитектонски елементи пронајдени на надворешноста на објектот, како што се куполата, прозорците и комбинацијата од тули и камени работи, се под влијание на современите византиски цркви во западна Македонија. [5] [13] Куполата од 10 век е најстариот примерок на кружна купола пронајдена во регионот на Епир, веројатно еволуција на постариот октагонален стил. [14] Моделот на рибната коска на надворешноста се наоѓа и во голем број современи црковни градби во Епир, западна Македонија и Лаконија, во Грција, иако воопшто не е вообичаена карактеристика во византиската архитектура. [15]

Исто така види[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Flora Koka (2003). 2000 vjet art dhe kulturë kishtare në Shqipëri: aktet e simpoziumit ndërkombëtar, Tiranë, 16–18 nëntor 2000 (Albanian). Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë. стр. 139.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  2. ↑ Δαμούλος, Παναγιώτης (16 April 2021). „Ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή του Τιμίου Σταυρού στο Άνω Λάμποβο της Βορείου Ηπείρου“ (грчки). University of Ioannina. doi:10.26268/heal.uoi.10679. Наводот journal бара |journal= (help)
  3. ↑ Veikou, 2012, p. 126 & 127: "at Koimissi in Labovo"
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Dawson, Linda White and Peter and Andrea (1995). Albania : a guide and illustrated journal (2.. изд.). Chalfont St Peter: Bradt. стр. 71. ISBN 9781898323105. Labova e Vogel — 30km to the northeast for its 10th century Shen Meri church built by Justinian for his mother, the most important example of Byzantine architecture in Albania
  5. ↑ 5,0 5,1 Christopoulos], George A. (2000). The splendour of Orthodoxy. Athens: Ekdotike Athenon. стр. 502. ISBN 9789602133989. Much attention is paid to the exterior of the church as well (dome, decorated windows, combination of brickwork and stonework). A typical example is the church of the Panagia at Ano Lambovo, of the tenth century (or the thirteenth, according to others).
  6. ↑ Eade, Katić, 2014, p. 104
  7. ↑ Eade, Katić, 2014, p. 105
  8. ↑ Eade, Katić, 2014, p. 117: " ...kept in labova's church, to a number of local villages – a tradition that is said to have persisted until 1967. However, the church's feast day and pilgrimage is nowadays but a shadow of its past."
  9. ↑ Πολιτιστικό τοπίο Βυζαντίου (PDF). www.tmimaelinikon.com (Greek). Universiteti i Gjirokastres. стр. 10. Посетено на 17 January 2019.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  10. ↑ „Religious buildings with the "Culture Monument" status“. Republic of Albania National Committee for Cult. Архивирано од изворникот на June 3, 2015. Посетено на February 1, 2015.
  11. ↑ Hammond, Nicholas Geoffrey Lemprière (1967). Epirus: The Geography, the Ancient Remains, the History and Topography of Epirus and Adjacent Areas. Clarendon. стр. 209. At lower Labove the church of the Koimesis Tes Theotokou is a fine example of Byzantine architecture
  12. ↑ „The Holy Mother Assumption Church, Velushina“. seecorridors.eu. Cultural Corridors of Southeast Europe. Посетено на 14 September 2015.
  13. ↑ Sakellariou, M. V. (1997). Epirus, 4000 Years of Greek History and Civilization. Athēna: Ekdotike Athenon. стр. 196. ISBN 9602133716. ...domed church with is peristyle and lavish decorative brickwork, was influenced as regards its plan, its careless masonry and its typological features by the architecture of western Macedonia
  14. ↑ Kaponis, Nikolaos (2005). „The Naodomic Architecture of the Despotate of Epirus, in the Era of the Dynasty of Comnenoi Angeloi (1204–1318)“ (Greek). University of Ioannina: 314, 316. doi:10.12681/eadd/13781. Наводот journal бара |journal= (help)CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  15. ↑ Veikou, 2012, p. 127: The fishbone pattern, although not very common during the middle Byzantine period, is also found in buildings throughout Epirus, Western Greek Macedonia and Lakonia.

Извори[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Црква_на_Успение_на_Богородица,_Лабове_е_Криќит&oldid=5147525“