Транскрипција (лингвистика): Разлика помеѓу преработките
Нова страница: :''Оваа статија се однесува на лингвистиката. За друга употреба на поимот, погледајте ја појас... |
(нема разлика)
|
Преработка од 09:03, 15 јуни 2008
- Оваа статија се однесува на лингвистиката. За друга употреба на поимот, погледајте ја појаснителната страница Транскрипција
Транскрипција или предавање (од лат. transcriptio, препис, предавање) е претворање на усмена реч (како да речеме судска постапка), во пишана, чукана или печатена форма. Може да значи и претворање на текст во друг медиум, како скенрање на книги и нивно претворање во дигитална верзија. Транскрипционист е лице кое прави транскрипции.
Во строго лингвистички смисол, транскрипција е процесот на запишување на говор со помош на специјални пишани сомболи, користејќи прецизни правила, со цел на негово подоцнежно репродуцирање.
Транскрипцијата како мапирање на звуци во писмо се разликува од транслитерацијата, која мапира едно писмо во друго, кое е предвидено што повеќе да се совпаѓа со оригиналното писмо.
Стандардни транскрипциони шеми за лингвистички цели се Меѓународната фонетска азбука (МФА) и нејзиниот ASCII еквивалент, SAMPA. Видете и Фонетска транскрипција.
Транскрипцијата често се помешува со транслитерацијата, заради честата новинарска практика на мешање на елементи од обете при предавањето (интерпретацијата) на туѓи имиња. Вака добиената практична транскрипција е хибрид, кој народот го нарекува и транскрипција и транслитерација.
Во оваа таблица МФА е даден како пример за фонетска транскрипција на името на поранешниот руски претседател Борис Елцин, проследено од прифатени хибридни форми во разни јазици. Треба да се спомене дека, во потесна смисла, 'Борис' е транслитерација, а не транскрипција.
| Примери за транскрипција и транслитерација | |
|---|---|
| Оригинален руски текст | Борис Николаевич Ельцин |
| Официјална транслитерација ISO 9 (GOST 7.79-2000) | Boris Nikolaevič Elʹcin |
| Научна транслитерација | Boris Nikolaevič Elʼcin |
| Фонетска транскрипција според МФА | [bʌˈɾʲis nʲɪkʌˈɫajɪvʲɪʧʲ ˈjelʲʦɨn] |
| 11 examples of the same name rendered in other languages | |
| Англиски | Boris Nikolayevich Yeltsin |
| Хрватски | Boris Nikolajevič Jeljcin |
| Македонски | Борис Николаевич Елцин |
| Српски | Борис Николајевич Јељцин (translit. Boris Nikolajevič Jeljcin) |
| Словенечки | Boris Nikolajevič Jelcin |
| Арапски | بوريس نيكولايفتش يلتسن (прибл. транслит. Būrīs Nīkūlāyafitsh Yīltsin) |
| Француски | Boris Nikolaïevitch Ieltsine |
| Германски | Boris Nikolajewitsch Jelzin |
| Хебрејски | בוריס ניקולאיביץ' ילצין (approx. translit. bwrjs njḳwlʾjbjṣ' jlṣjn) |
| Унгарски | Borisz Nyikolajevics Jelcin |
| Јапонски | ボリス・ニコライェヴィッチ・イェリツィン (approx. translit. borisu nikorayevicchi yeritsin) |
| Корејски | 보리스 니콜라예비치 옐친 (approx. translit. boris nikolayevich yeltsin) |
| Полски | Borys Nikołajewicz Jelcyn |
| Шпански | Boris Nikoláyevich Yeltsin |
| Турски | Boris Nikolayeviç Yeltsin |
Едни исти зборови би се транскрибирале различно во различни системи. На пример, мандаринското кинеско име за главниот град на НР Кина е Beijing во широко употребуванот денешен систем пин-јин, но во историски важниот Вејд-Џајлсов систем истиот се пишува како Pei-Ching.
Практичната транскрипција може да се врши и во неазбучен јазик. На пример, во хонгконшки весник, името на претседателот Џорџ Буш се транслитерира во два кинески знака: „Поу-су“ (布殊) што значи „платно“ и „специјално“. Така, многу зборови од англискиот и други западноевропски јазици кои влегуваат во јапонскиот се транскрибираат со помош на катакана, една од јапонските слоговни азбуки.