Катакана

Од Википедија — слободната енциклопедија
Колекција од поеми напишани од Myōe, 1248

Катакана (片仮名, カタカナ или かたかな?) е дел од јапонскиот систем на пишување заедно со хирагана и канџи. Секој знак од катаканата е слоговен и најчесто се користи за пишување на јапонски зборови од странско потекло.

Стандардна катакана[уреди | уреди извор]

ア а イ и ウ у エ е オ о (ја) (ју) (јо)
カ ка キ ки ク ку ケ ке コ ко キャ кја キュ кју キョ кјо
サ са シ ши ス су セ се ソ со シャ ша シュ шу ショ шо
タ та チ чи ツ цу テ те ト то チャ ча チュ чу チョ чо
ナ на ニ ни ヌ ну ネ не ノ но ニャ ња ニュ њу ニョ њо
ハ ха ヒ хи フ фу ヘ хе ホ хо ヒャ хја ヒュ хју ヒョ хјо
マ ма ミ ми ム му メ ме モ мо ミャ мја ミュ мју ミョ мјо
ヤ ја ユ ју ヨ јо
ラ ра リ ри ル ру レ ре ロ ро リャ рја リュ рју リョ рјо
ワ ва ヰ ви ヱ ве ヲ во
ン н
ガ га ギ ги グ гу ゲ ге ゴ го ギャ гја ギュ гју ギョ гјо
ザ за ジ џи ズ зу ゼ зе ゾ зо ジャ џа ジュ џу ジョ џо
ダ да ヂ (џи) ヅ (зу) デ де ド до ヂャ (џа) ヂュ (џу) ヂョ (џо)
バ ба ビ би ブ бу ベ бе ボ бо ビャ бја ビュ бју ビョ бјо
パ па ピ пи プ пу ペ пе ポ по ピャ пја ピュ пју ピョ пјо

Проширена катакана[уреди | уреди извор]

Овие знаци главно се користат за странски зборови. Речиси сите овие не се формално стандардизирани.

イェ је
ウィ ви ウェ ве ウォ во
ヷ ва ヸ ви ヹ ве ヺ во
ヴァ ва ヴィ ви ヴ ву ヴェ ве ヴォ во
シェ ше
ジェ џе
チェ че
ティ ти トゥ ту
テュ тју
ディ ди ドゥ ду
デュ дју
ツァ ца ツェ це ツォ цо
ファ фа フィ фи フェ фе フォ фо
フュ фју
  • † — Знаците со црвено се исфрлени од современата употреба.
  • ‡ — Знакот во треба фонетски да се пишува o во современиот јапонски кога има улога на честица, а само понекогаш означува во кај некои заемки (како нестандардниот збор ヲッカ вокка – „вотка“).
  • Загради — Знаците во загради се користат само кога се јавува рендаку (секвенцијално озвучување) на ち чи или つ цу.

Примери[уреди | уреди извор]

Лични имиња[уреди | уреди извор]

од англиски имиња
Каткана Романџи Изворно име
ジョン jon Џон (John)
ジョージ jōji Џорџ (George)
マリー marī Мери (Marie)
マイケル maikeru Мајкл (Michael)
ピーター pītā Петар (Peter)
スコット sukotto Скот (Scott)
од германски имиња
Катакана романџи Изворно име
マリア maria Марија
ミハエル, ミヒャエル mihaeru, mihyaeru Михаел (Michael)

Региони[уреди | уреди извор]

Катакана Романџи Изворни име Канџи
アフリカ afurika Африка 阿弗利加 Afurika
アメリカ amerika Америка 亜米利加 Amerika
アジア ajia Азија 亜細亜 Ajia
ヨーロッパ yōroppa Европа 欧羅巴 Yōroppa
欧州 Ōshū
ラテンアメリカ raten amerika Латинска Америка 中南米 Chūnanbei
オセアニア oseania Океанија 大洋州 Taiyōshū

Нации[уреди | уреди извор]

Катакана Романџи Изворно име македонско име
アルゼンチン aruzenchin Argentina (англиски) Аргентина
ブラジル burajiru Brasil (португалски) Бразил
ブルガリア burugaria България, Balgariya (бугарски) Бугарија
カナダ kanada Canada (англиски) Канада
チェコ cheko Česko (чешки) Чешка Република
イギリス igirisu Inglês (португалски) Англија
フィンランド finrando Finland (англиски) Финска
フランス furansu France (француски) Франција
ドイツ doitsu Deutschland (германски) Германија
オランダ oranda Holanda (португалски) Холандија
インド indo India (англиски) Индија
インドネシア indoneshia Indonesia (индонезиски) Индонезија
アイルランド airurando Ireland (англиски) Република Ирска
イタリア itaria Italia (италијански) Италија
リトアニア ritoania Lithuania (англиски) Литванија
マレーシア marēshia Malaysia (малајски) Малезија
マケドニア makedonia Македонија/ Makedonija (македонски) Македонија
メキシコ mekishiko Mexico (англиски) Мексико
フィリピン firipin Pilipinas Неважечки јазичен код. Филипини
ポーランド pōrando Poland (англиски) Полска
ポルトガル porutogaru Portugal (португалски) Португалија
ルーマニア rūmania România (романски) Романија
ロシア roshia Росси́я, Rossiya (руски) Русија
シンガポール shingapōru Singapore (англиски) Сингапур

Градови[уреди | уреди извор]

Катакана Романџи Изворно име македонско име
ベルファスト berufasuto Belfast (англиски) Белфаст
ベルリン berurin Berlin (германски) Берлин
ブカレスト bukaresuto Bucharest (англиски) Букурешт
ブエノスアイレス buenosu airesu Buenos Aires (шпански) Буенос Ајрес
シカゴ shikago Chicago (англиски) Чикаго
ハノイ hanoi Hà Nội Неважечки јазичен код. Ханој
ホンコン honkon 香港 Неважечки јазичен код. Хонгконг
リスボン risubon Lisbon (англиски) Лисабон
ロンドン rondon London (англиски) Лондон
ロサンゼルス rosanzerusu Los Angeles (англиски) Лос Анџелес
マドリッド madoriddo Madrid (шпански) Мадрид
マニラ manira Manila (англиски) Манила
モスクワ mosukuwa Москва, Moskva (руски) Москва
ニューヨーク nyū yōku New York (англиски) Њујорк
パリ pari Paris (француски) Париз
プラハ puraha Praha (чешки) Прага
ローマ rōma Roma (италијански) Рим
サンフランシスコ sanfuranshisuko San Francisco (англиски) Сан Франциско
シアトル shiatoru Seattle (англиски) Сиетл
シドニー shidonī Sydney (англиски) Сиднеј
トロント Toronto Toronto (англиски) Торонто
ワシントン washinton Washington (англиски) Вашингтон

Поврзано[уреди | уреди извор]