Климатски промени во Малезија
Климатските промени во Малезија имаат значајно влијание. Зголемените температури веројатно значително ќе го зголемат бројот на топлотни бранови што се случуваат годишно. Варијациите во врнежите може да ја зголемат зачестеноста на суши и поплави во различни локални области. Зголемувањето на нивото на морето може да поплави некои крајбрежни области. Овие влијанија се очекува да имаат бројни еколошки и социоекономски ефекти, влошувајќи ги постојните еколошки проблеми и зајакнување на нееднаквоста.
Самата Малезија придонесува за емисиите со оглед на нејзината значителна употреба на јаглен и природен гас. Сепак,употребата на хидроенергија се проширила во 21 век, а се истражуваат и др. значајни извори на енергија како што се сончевата енергија и биомасата. Владата ја предвидува потребата да се прилагоди во областите како што се здравството и крајбрежната одбрана и го ратификувала Парискиот договор.
Емисии
[уреди | уреди извор]
Почнувајќи од 2000 година, најголемиот секторски придонесувач за емисиите на стакленички гасови бил енергетскиот сектор, чиј 58 милиони тони , еквивалентни емисии на CO2 сочинуваат 26проценти од националниот вкупен износ. Потоа следува транспортниот сектор со 36 милиони тони, или 16проценти.[1] Други проценки покажуваат дека енергетскиот сектор произведува 55проценти од емисиите CO2 во 2011 година и 46% во 2013 год.[2]
Фосилните горива остануваат основно гориво за производство на електрична енергија. Побарувачката за електрична енергија порасна за 64 проценти во деценијата пред 2017 година. Во 2017 година, над 44 проценти од електричната енергија се произведува од согорување на јаглен, а 38 проценти од природен гас. 17 проценти произведени преку обновлива енергија речиси целосно потекнуваат од хидроенергијата, а другите обновливи извори произведуваат само 0,5проценти од електричната енергија. Употребата на јаглен се зголемува, надминувајќи ја употребата на природен гас во 2010 година. Процентот произведен од природниот гас е намален од 57 проценти во 1995 година, кога јагленот произведуваl само 9 проценти. Најмногу јаглен се увезува, поради високите трошоци за ископување домашни наоѓалишта. Голем дел од оваа промена се должи на количината на природен гас што се користи намерно и се одржува на нивоата од 2000 година, оставајќи ја понатамошната побарувачка да биде преземена од јагленот како дел од диверзификацијата. Производството на природен гас продолжило да се зголемува, но било пренасочено кон извоз. Во еден момент нафтата била значајно гориво за производство на електрична енергија, произведувајќи 21 процент од електричната енергија во 1995 година, но бидејќи цените на нафтата се зголемиле, ова се намалило на 2 проценти во 2010 година и на 0,6 проценти во 2017 година.[2]
Хидроенергијата е концентрирана во Источна Малезија, иако потенцијал постои и во Перак и Паханг. И покрај неодамнешното зголемување на употребата на јаглен, не се очекува нов капацитет на јаглен според сегашните планови,кои наместо тоа се насочени кон природен гас, а во помала мера соларна и хидроенергија. CO2 и емисиите на се намалиле од 2010 до 2017 година, во период на хидроенергетска експанзија, додека растот во емисиите е забавен.[2]
Краткорочните климатски загадувачи се поврзани со загадување на воздухот во повеќето градови.
Уништувањето на шумите, особено за производство на палмино масло и природна гума, е исто така главен придонесувач за емисиите на стакленички гасови во земјата. Студијата од 2016 год. проценува дека уништувањето на шумите и промената на користењето на земјиштето помеѓу 2010 и 2015 год . придонеле за 22,1 мил. мг годишни емисии на CO22.[3]
Влијанија
[уреди | уреди извор]
Малезија има доживеано затоплување и несоодветност на врнежите особено во последните две децении.[4]
Се очекува дека постоечките еколошки притисоци врз природните ресурси ќе бидат засилени.[5] Природните катастрофи веќе предизвикуваат штета од околу 1,3 милијарди долари годишно, најмногу поради поплавите.[5]
Температурни промени
[уреди | уреди извор]Температурите се зголемувале за 0,14-0,25 °C по деценија од 1970 до 2013 година.[5] До 2090 год. се предвидува тие да се зголемат помеѓу дополнителни 0,8 °C и 3.11 °C во зависност од глобалните емисии.[5] Мали сезонски варијации се очекуваат за пораст на температурата.[5] Сепак, се очекува топлотните бранови да се зголемат по фреквенција и интензитет. Во моментов, период од три дена на екстремно високи очекувани температури има 2 проценти веројатност да се случи. Според сценаријата за високи емисии, ова ќе се зголеми до 93%, како одраз на севкупните повисоки температури.[5]Ваквите високи температури ќе ги влошат постоечките урбани топлински острови како Куала Лумпур, кои веќе можат да достигнат температури 4-6 °C повисоки од околните области.[5] Годишните смртни случаи поврзани со топлината кај постарите лица може да се движат од помалку од 1 на 100.000 до 45 на 100.000 во сценарија со високи емисии.[1][5] Избелувањето на коралите е уште еден очекуван ефект, кој ќе има и еколошки и економски влијанија.[5]Зголемувањето на температурите значело дека сега се раѓаат малку машки желки на полуостровот Малезија.[6]
Покачување на нивото на морето
[уреди | уреди извор]Од 1993 до 2015 год. нивото на морето се зголемило за 3.3 милиметри и 5 милиметри годишно, во зависност од локацијата.[5]Во иднина, нивото на морето се очекува да се зголеми за 0,4-0,7 м, при што Источна Малезија е особено ранлива. Крајбрежните земјоделски области се забележано подрачје на ризик, а сегашните живеалишта на мангрови може да исчезнат до 2060 година.[5] Ваквиот пораст ќе го зголеми влијанието на тајфуните, чијшто интензитет и самите може да биде зголемен.[5] Ова носи ризик за сегашниот екотуризам во крајбрежните области.[5]
Влијанија врз луѓето
[уреди | уреди извор]
Земјоделството е дополнително загрозено од суши и поплави. Приносот на ориз може да се намали за 60 проценти. Други потенцијално погодени производи вклучуваат гума, палмино масло и какао.[5]Годишната веројатност за суша, која во моментов е 4 проценти, може да се зголеми на 9 проценти.Таквата веројатност варира во зависност од локацијата, најверојатно во Сабах.[5] Генерално, промените на врнежите ќе имаат позначајно влијание врз земјоделството отколку температурните промени.[5]
Затоплувањето на морињата и промената на временските обрасци влијаат на рибниот фонд и го прават риболовот поопасен.[8] Заедниците кои се најмногу изложени на влијанието на климатските промени се посиромашни, вклучувајќи ги и оние кои се вклучени во физичка работа, земјоделство и рибарство. Така, се очекува дека влијанијата на климатските промени ќе ја зајакнат постојната нееднаквост, како во влијанието,така и во способноста за прилагодување.[5]
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 „Climate and Health Country Profile – 2015 Malaysia“. World Health Organization. 2015. Посетено на 17 October 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Siti Norasyiqin Abdul Latif; Meng Soon Chiong; Srithar Rajoo; Asako Takada; Yoon-Young Chun; Kiyotaka Tahara; Yasuyuki Ikegami (15 April 2021). „The Trend and Status of Energy Resources and Greenhouse Gas Emissions in the Malaysia Power Generation Mix“. Energies. 14 (8): 2200. doi:10.3390/en14082200.
- ↑ Hamdan, O; Rahman, K Abd; Samsudin, M (June 2016). „Quantifying rate of deforestation and CO2emission in Peninsular Malaysia using Palsar imageries“. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (англиски). 37 (1): 012028. Bibcode:2016E&ES...37a2028H. doi:10.1088/1755-1315/37/1/012028. ISSN 1755-1307.
- ↑ Tang, Kuok Ho Daniel (February 2019). „Climate change in Malaysia: Trends, contributors, impacts, mitigation and adaptations“. Science of the Total Environment (англиски). 650 (Pt 2): 1858–1871. Bibcode:2019ScTEn.650.1858T. doi:10.1016/j.scitotenv.2018.09.316. PMID 30290336.
- ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 5,12 5,13 5,14 5,15 5,16 World Bank Group; Asian Development Bank (2021). „Climate Risk Country Profile: Malaysia (2021)“ (PDF). Посетено на 14 October 2021.
- ↑ Patrick Lee (22 April 2024). „Turtles swimming to extinction in Malaysia as male hatchlings feel heat“. Посетено на 26 April 2024.
- ↑ „Malaysia's 'once in 100 years' flood exposes reality of climate change, better disaster planning needed: Experts“. CNA (англиски). Посетено на 2022-06-12.
- ↑ Patrick Lee (7 March 2024). „Climate change pushes Malaysia's coastal fishermen away from the sea“. Aljazeera. Посетено на 18 April 2024.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- „Southeast Asia coal consumption by country, 2010 and 2019“. International Energy Agency (IEA).
- „Southeast Asia Energy Outlook 2019“ (PDF). International Energy Agency (IEA). October 2019.
- „Malaysia Country Summary“. World Bank Group Climate Change Knowledge Portal.
- Ritchie, Hannah; Roser, Max (11 May 2020). „Malaysia: CO2 Country Profile“. Our World in Data.
- „CO2 Emissions: Malaysia“. Climate Trace.
- „The Renewable Energy Roadmap“ (PDF). Sustainable Energy Development Authority Malaysia. 28 February 2012.
- „National Energy Efficiency Action Plan“. Prime Minister’s Office. 2015.
- „Documents submitted by Malaysia“. UNFCCC.