Италијански хип-хоп

Од Википедија — слободната енциклопедија

Италијански хип-хоп е поджанр на хип-хоп музиката кој се развил во Италија во раните осумдесетти, преминувајќи од текстови на англиски јазик (на пр. Нека се врти или Во бегство од историските Радикални работи, 1992) на оние на италијански јазик. Еден од првите експерименти бил направен во 1986 година од страна на болоњскиот бенд „Раптус“, основан од Ом Гуру и Гауди, со Атак Панк Рекордс, и токму во деведесетите групите кои припаѓаат на хип хоп сцената ги снимаат своите први значајни дела. Следствено по период на криза околу раните 2000-ти, италијанскиот хип хоп доживеал значителен комерцијален раст во наредните години со медиумско лансирање на бројни рапери, создавање на различни натпревари од слободен стил и распространетоста преку интернет.

Историја[уреди | уреди извор]

Осумдесеттите[уреди | уреди извор]

Во Италија, хип-хоп културата се развила во осумдесеттите години, благодарение на првата светска турнеја во Африка Бамбаата, преку преносот на некои американски филмови на локални и регионални приватни канали, посветени на движењето, како на пример улицата Бит (1984), Стилски војни (1983) и особено играниот филм од 1983 година Див стил.[1] Ice One е еден од пионерите на жанрот заедно со Груф и Шон.[1]

Џовванотти, кој во Рим имал прв контакт со овој жанр, го објавил деби албумот (Jovanotti for President) во 1988 година, кој се одликувал со рап стихови испеани на англиски јазик. Со публикациите на (La mia moto) и Џовани Џованоти, артистот во голема мера го напуштил стилот започнат уште претходната година и кога повторно излегол на сцената со рап плоча во 1991 година, тој веќе бил дел од еден поширок феномен.

Може да се каже дека Јованоти бил еден од првите што правел рап во Италија и што го претставил на пошироката публика, без воопшто да пристапи кон хип хоп културата. Последователно, му била доделена улогата на „предвесник“ за хип хопот во Италија, всушност може да се каже дека Јованоти потврдил дека формата на изразување веќе присутна на италијанската територија, често во сосема различно руво, за првпат билa истакната од страна на големата публика. Во градовите како Рим и Милано, биле создадени брејкерси групи и писатели кои се среќавале попладне и организирале натпревари кои за кратко време постигнале таква популарност што учествувале млади луѓе од цела Италија, па дури и од странство. Во тоа време сè уште не се знаело дека различните дисциплини биле дел од едно единствено движење: првично се мислело дека е невозможно да се рапува на италијански поради метриката, акцентите, каденците и слоговите. Енцо, Груф, Ајс Уан, Пинзу, Шарк и Јоста се меѓу првите што се обиделе, и оттогаш речиси цела деценија никој од сцената не се осмелил да снима рап плочи на италијански.

Деведесеттите[уреди | уреди извор]

На почетокот на деведесеттите години започнале да реагираат раперите на „ Посе “, англиски поим што значи „група“, активисти на политичко-општествено поле и барање на правата, кои ја користат музиката за да ги изразат и шират своите мислења. Движењето во суштина се развива во рамките на социјалните центри.

Во 1990 година, римскиот колектив Црвен бран Посе (од чија пепел ќе се родат Фронтални напади) ја снимил првата италијанска рап винил плоча која го содржи синглот „победи го твоето време“. Исто и Болоњската сцена била во превирања во тие години и во 1991 година.

Од друга страна пак, во Рим заблескале Фронтални напади кои го објавиле албумот ,,Ничија земја''.

Almamegretta, Sangue Misto, 99 Posse, Camelz Finezza Click, Sardinians Sa Razza и La Fossa, Nuovi Briganti, Frankie HI-NRG со Fight da Faida се песни (како дел од филм) од италијанскиот олд скул рап од раните деведесетти, години во кои мафијашките масакри го потресле полуостровот. Во 1993 година, Френки HI-NRG со албумот Verba Manent станал првиот италијански рапер кој објавил хип хоп песна на италијански јазик издадена од страна на значајна издавачка куќа.

Акустиката од тие години била целосно запоставена со доаѓањето на артистите како Артиколо 31, Баси Маестро, Отиер, The NextOne, Каос на север, Коле дер Фоменто, Пиота и Кор Велено во Рим, претходникот Лу Х со неговиот братучед CUBA Cabbal во Пескара, секој со свој сопствен стил и сопствен начин на правење рап. Несомнено е дека меѓу горенаведените, најголеми претставници се Артиколо 31. Во 1994 година Sangue Misto ја одбележале ерата, објавувајќи една од најважните олд скул плочи во историјата на италијанскиот хип хоп, насловена SxM, која со текот на годините станала култ на хип-хопот: плочата се издвојува од другите хип хоп песни од деведесеттите, благодарение на силните и мрачни звуци и благодарение на начинот на пишување на стиховите користејќи нов, посебен, но многу музички сленг во песната.

Во 1993 година, албумот на Артиколо 31, Strade di Città, влегол во италијанската топ листа на албуми, продавајќи над 90 000 копии, рекорд за хип хоп албум од тоа време. Исто така, Neffa во 1996 година доживеал добар комерцијален успех достигнувајќи златен статус со неговото хорско дело Neffa & i Messaggeri della Dopa.

Потоа започнал периодот кој се нарекува „ златна доба “ на италијанскиот рап. Еден од претставителните рапери на оваа фаза бил Џо Касано, кој од музички аспект пораснал помеѓу Њујорк и разни италијански групи, вклучително и Porzione Massiccia Crew од Болоња. Со албумот Dio Lodato, објавен постхумно во 1999 година поради неговата смрт од срцев удар, Касано бил дефиниран како „најголемиот љубовник на златна доба“, одбележувајќи ја ерата со песни како Dio Lodato per 'sta Chance. . . ,Очите на патот и Цврсти зглобови .

Во 1994 година, Артиколо 31 го објавиле албумот Messa di Vespiri, кој го содржи синглот Ohi Maria (победник на наградата Un Disco per l'Estate ), додека две години подоцна го објавиле Così com'è, промовиран од сингловите Tranqi Funky и 2030 година , кој бил признат како најесенцијалниот албум во историјата на италијанскиот хип хоп. Тој бил најпродаваниот италијански рап албум со над 600.000 продадени копии, а исто така и единствениот италијански рап албум кој освоил дијамантска плоча. Исто така, во 1994 година била основана групата Spaghetti Funk . Всушност, овие MC и диџеи можат да се препознаат преку сличноста на стилот, на содржината и музиката, поврзани како што велат и самите освен со рапот истовремено и со фанк елементи. Врската помеѓу сите артисти, родени околу 1994 година, се зацврстила во 1998 година кога сите заедно тргнале на турнеја низ Италија, за да го промовираат албумот Nobody (Артиколо 31) . Во декември 1999 година бил издаден албумот Xché sì!, кој содржел мешавина од фанк и хип хоп што му дал на овој албум многу привлечна музикалност. Бројни биле соработките со значајни артисти, вклучувајќи го и Куртис Блоу, познат по тоа што е првиот рапер во историјата кој добил златна плоча за еден од неговите синглови.

Други албуми од важно значење во овој период се Novecinquanta од Фриц да Кат, Fastidio од Kaos, Sotto Effetto Stono од Sottotono, 107 елементи од Neffa, Sindrome di fine millennio од Uomini di mare, Spaccanapoli (албум) од Clan Vesuvio, Делукс од Лирикалц, Реалност, лојалност и судирот на Лу Икс.

Двеилјадитите години[уреди | уреди извор]

Кон крајот на 1999 година, групата од Милано Sacre Scuole, составена од Jake La Furia, Gué Pequeno и Dargen d'Amico, го издала албумот 3 MC's al cubo.

Во 2001 година, групата Sottotono учествувала на фестивалот Санремо, а набргу потоа се распаднала. Во 2003 година, раперот од Пуља Капареца постигнал успех со албумот Verità Supposte, а особено со синглот Надвор од тунелот.

По распаѓањето на Артиколо 31, составена од диџеите Џејд и Џеј Екс, тие се впуштиле во соло кариери, при што вториот се свртел кон рап рок жанрот и исто така со тоа што Нефа ја напуштил рап сцената, следел период на стагнирање за италијанската сцена, кој потоа се променил со почетокот на некои продукции: најпрвин треба да се споменат Mi Fist од Club Dogo, Sangue dei Truceboys, 60 Hz од Shocca, Fabiano наречен Inoki од Inoki, Mondo Marcio од Mondo Marcio и Mr. Simpatia од Fabri Fibra .

Иако Италија останува цврсто врзана за андерграунд музиката, пазарот на плочи, на чело со независни издавачки куќи како Portafoglio Lainz или Vibra Records, сепак давал некакви резултати. И во 2006 година, неколку MC успеале да склучат договор за снимање со значајни компании: Мондо Марсио потпишал за ЕМИ,[2] Иноки со Ворнер,[3] Фабри Фибра и Клуб Дого со Универзал,[4][5] додека Кор Велено потпишалe за H2O Music, и биле првите италијански артисти кои можеле да ја искористат музиката во дигитална форма. Некои видео клипови, како оној на Applausi per Fibra од Фабри Фибра, успеале да стигнат до радиодифузерите како All Music или MTV и да добијат пристојни позиции на топ листите.

Во овој период се создале првите премини кон слободниот стил/фристајл, вклучувајќи ги 2theBeat, Tecniche Perfette и MTV Spit . Помеѓу 2006 и 2008 година жанрот се проширил и кај пошироката публика, првично благодарение на албумот Solo un Uomo di Mondo Marcio, кој го донел жанрот до пошироката јавност во Италија,[6] подоцна следеле албумите како Tradimento од Фабри Фибра и Marracash на Маракаш кои успеале да ги освојат првите позиции на листата.

Период од 2010-2019[уреди | уреди извор]

Од 2010 година, по успехот на синглот Tranne Te од Фабри Фибра, се создал вистински феномен на мејнстрим рапери. Истата година бил издаден првиот и единствен албум на Due di Picche, дуо составено од J-Ax и Neffa, пионери на италијанскиот хип хоп во 90-тите.

Артистите како Емис Кила, Клементино, Федез, Гемитаиз, MadMan, Роко Хант и Салмо го направиле своето деби во италијанската рап музика. Истовремено се појавиле артисти кои успеале да ја доведат својата музика на високо ниво на продажба, примери за такви артисти се Noyz Narcos и Nitro.

Помеѓу 2015 и 2016 година влијанието на трап музиката пристигнало во Италија, почнувајќи со XDVR и Sfera Ebbasta од Sfera Ebbasta и Dark Polo Gang Trilogy, збирка на микстејпот Crack Musica од Тони Ефе и Темната страна, Succo di Zenzero од Вејн Сантана и The Dark Album од Dark Pyrex. По нив се редат нови артисти како Гали, кој заедно со Сфера ги добил највисоките бројки, Лаца, Ахил Лауро, Капо Плаза, Изи, Тедуа, Масимо Гаранзија, Ернија и многу други; иако подземјето останaло цврсто поврзано со артистите како што се Lord Madness, Murubutu, Claver Gold, FastCut, Suarez, Лесли, Hard Squat Crew, Inoki, Rancore, Half-blood, Lanz Khan, Матак, Џони Џојели, Елфо и многу други.

Во oвие години биле издадени албуми кои веќе станале класици на жанрот, како Il Ragazzo d'Oro од Гуе Пекено/Малиот Гуе, The Island Chainsaw Massacre од Салмо, Il Cuore e la Fame од Egreen и Dead Poets од FastCut.

2020-тите години[уреди | уреди извор]

Во 2023 година, точно 31 година од нивното прво уметничко дело, Член 31 повторно се обединил и се вратил на фестивалот во Санремо, претставувајќи се со Un bel viaggio, хип хоп песна која зборува за несогласувањата од минатото, кои во 2006 биле причината за нивното распаѓање и започнување на соло кариери. По објавувањето на Амадеус, двајцата објавиле фристајл на своите лични социјални профили откривајќи дека се на работа, како член 31, на нивниот осми албум.

Употребата на дијалектот или јазикот[уреди | уреди извор]

Татковците на употребата на дијалектот во рапот се Sud Sound System, група свртена повеќе кон Рагамафин, Ла Фамилија, Франческо Паура, Лу Х и Менхир свртени кон хип хоп страната. Влијанието на говорот и сродните рими често се спојува со популарната култура и се чисти од различните дијалекти на полуостровот, фаворизирајќи го ширењето на регионалната реалност и севкупниот развиток на италијанскиот стил, видливо само во андерграунд продукциите како оние на Ко Санг, Клементино, Роко Хант, Луке, Геолиер, Ла Фоса и ТрусКлан.

Други дисциплини на хип-хопот[уреди | уреди извор]

Сепак, хип-хоп феноменот во Италија не се здобил со голем развој. Рапот пак, и покрај тоа што има афро-американско потекло, успеал да допре до културите на сите земји, знаејќи како да се прилагоди, со текот на времето, на локалните култури и обичаи. Што се однесува до другите дисциплини, тие останале суштински „ниша“ феномени, следени и практикувани од мал број на луѓе. Од друга страна пак, пишување, битбокс и брејк денс, како и диџејство биле „увезени“ од Америка. Меѓу диџеите се издвојуваат Jad, Skizo, Gruff, Don Joe, Shablo, Tayone, Double S, Deleterio, Nais, Shocca, Mr. Phil, Bassi Maestro, 2P, DJ Bront и Harsh.

Слободен стил/Фристајл[уреди | уреди извор]

Од италијанска страна, први кои практикувале слободен стил/фристајл биле Нефа, Дано од Коле дер Фоменто, Ел Президенте и Моди МЦ од племето Пуглија.

Првиот вистински официјален натпревар, 2TheBeat се родил на Болоња Линк во 2004 година, организиран од Inoki и Moddi MC.

Со раѓањето на натпреварите Tecniche Perfette и MTV Spit, оваа дисциплина станувала сè поважна во Италија, што доближила многу рапери, познати и во развој, поблиску до импровизирање на текстови. Од 2011 година, МТВ ја емитува MTV Spit, првата програма со слободен стил/фристајл на италијанските телевизиски програми; Досега се одржале три изданија, на кои победиле Енси, Шаде и Нероне.

Во 2016 година бил создаден Mic Tyson, натпревар претставен од Нитро, кој добил значителен успех на платформата YouTube, имајќи ги како учесници и најдобрите фристајлери од цела Италија, вклучувајќи ги Шекеро, Морбо, Блнкај, Хидра, Дример, Френк, Шејм, Кесо, Бруно Баг, Туло, Габс и многу други. Во 2019 година бил креиран натпреварот Фристајлманија, претставен од Моди МС, Комагат и Нерон.

Хип хоп во кино[уреди | уреди извор]

Во италијанската филмска продукција, хип хопот бил доверен на евтини продукции кои тешко можеле да се следат и тешко било да се направат независни и алтернативни дистрибуции.

Играниот филм зборува за хип-хопот како движење кое расте паралелно со настаните од животот на главните ликови, на островот: Isola del Kantiere во Болоња; Во филмот се појавуваат членовите на сцената на Посе, вклучувајќи го и Sud Sound System. Во Калабрија тие биле претставени во документарецот Амполино Рап на видео-снимка, каде што би можело да се препознае мноштвото на стилови на рима. Во документарецот се појавуваат Sangue Misto, 99 Posse, Bassi Maestro и Ensi.

Во 2000 година, секогаш под раководство на Манети Брос, излегол филмот Зора ла вампира, избор направен од страна на Нефа, каде покрај него, и Торменто, Груф, Тури, Каос биле исто така присутни за саундтракот на филмот, но и изведувачите на филмот Шеф Рагу и Г Макс од Фламинио Мафија.

Во 2001 година, Мимо Раимонди го режирал „Без филтер“, филмот кој ја раскажува приказната за член 31. Во 2007 година, некои рапери на TruceKlan и Club Dogo глумеле во порно филмот Див куп, а режијата му била доверена на Матео Свајц, чест режисер на видео клиповите на раперите на TruceKlan.

Во 2014 година, Енрико Бјази го режирал Numero zero -Alle origini del rap italiano, документарен филм кој го претставува златното доба на хип-хопот во деведесеттите.[7]

Во 2016 излегол Зета - Хип-хоп приказна, филмот кој го опишува прогресот во светот на музиката на еден млад рапер, кој го глумел Изи.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 Ivic.
  2. „Mondo Marcio, il rap adesso parla italiano“ (италијански).
  3. „Inoki firma per la Warner Music“. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2023-04-17.
  4. „Fabri Fibra rinnova il contratto con Uni... - Universal Music Pop“.
  5. „News: Club Dogo con Universal - Newsic“. Архивирано од изворникот на 2016-03-05. Посетено на 2023-04-17.
  6. „Copia archiviata“.
  7. „Numero zero, il film“. Numero zero.

Поврзано[уреди | уреди извор]

  • Андерграунд хип-хоп