Зајачко стапало

Од Википедија — слободната енциклопедија

Зајачко стaпало, исто така познато како дрво avens, трева Бене, колвар и трева Свети Бенедикт (латински herba benedicta ), е повеќегодишно растение од семејството на рози (Rosaceae), кое расте на засенчени места (како што се шумските рабови и во близина на жива ограда) во умерените региони на Евроазија. Воведен е во Северна Америка,[1][2] каде што формира природни хибриди со Geum canadense.

Зајачко стапало, прилично редовно се хибридизира со Geum rivale (водени авени), бидејќи тие се тесно поврзани и се појавуваат заедно. Всушност, феноменот е толку впечатлив што хибридите некогаш биле третирани како вид, наречени Geum intermedium Ehrh.

Опис[уреди | уреди извор]

Обично достигнува висина помеѓу 20 и 60 см, дрвените венчиња цветаат помеѓу Мај и Август, а неговите цветови се 1 – 2 см во пречник, има пет светло жолти ливчиња. Цветовите на хермафродит се мирисаат и опрашуваат од пчели. Плодовите имаат бруси, кои се користат за растурање со тоа што се фаќаат во крзно на зајаци и други животни. Корените го содржат соединението еугенол, кое исто така е присутно во каранфилчето[3] и се користи како зачин во супите, а исто така и за ароматизирање на пивот.

Распространетост[уреди | уреди извор]

Зајачко стапало може да биде пронајдено низ цела Европа (неговите области се повеќе расфрлани во јужна Иберија и во Русија, а целосно отсуствува од северна Скандинавија, Исланд, Фарските Острови, Шетланд, Малта, Балеарските и Егејските острови).[4] Се јавува и во планините Атлас во Мароко, Алжир и Тунис, во Турција и Левант, Кавказ и Ерменските висорамнини, околу планините Алборз во Иран, а поретко во западен Сибир и во планините на Средна Азија до Западни Хималаи.[5][6]

Во фолклорот[уреди | уреди извор]

Во фолклорот, дрвените авени се заслужни за моќта да ги избркаат злите духови и да штитат од бесни кучиња и отровни змии. Поврзано е со христијанството бидејќи неговите лисја растеле по три, а ливчињата по пет (потсетувале, соодветно, на Света Троица и Петте рани). Астролошки, се вели дека со него управува Јупитер.

Во хербалната медицина[уреди | уреди извор]

Билкарите користат дрвени шуми за лекување на разни болести,[7] но нема научни докази дека има некаква корист.

== Наводи

  1. Brouillet, L., F. Coursol, S.J. Meades, M. Favreau, M. Anions, P. Bélisle & P. Desmet. 2010+. VASCAN, the Database of Vascular Plants of Canada. http://data.canadensys.net/vascan/ (consulted on 2018-01-12)
  2. USDA, NRCS. 2018. The PLANTS Database (http://plants.usda.gov, 12 January 2018). National Plant Data Team, Greensboro, NC 27401-4901 USA.
  3. WILD SPICES OF THE UK, Galloway Wild Foods. http://www.gallowaywildfoods.com/wild-spices-of-the-uk/ (consulted on 03/01/2019)
  4. Kurtto, Arto; Lampinen, Raino; Junikka, Leo (2004). Atlas florae Europaeae, distribution of vascular plants in Europe. 13: Rosaceae (Spiraea to Fragaria, excl. Rubus). Helsinki: Committee for mapping the flora of Europe and Societas Biologica Fennica. стр. 146. ISBN 978-951-9108-14-8.
  5. Meusel, Hermann; Jäger, E.; Weinert, E. (1965). Vergleichende Chorologie der zentraleuropäischen Flora. [Band I]. Jena: Fischer. K220, T532.
  6. Hultén, Eric; Fries, Magnus (1986). Atlas of North European vascular plants north of the Tropic of Cancer. Königstein: Koeltz Scientific Books. Vol. 2, map 1092. ISBN 978-3-87429-263-4.
  7. Duke, James A. (2002). Handbook of medicinal herbs. Duke, James A., 1929- (2. изд.). Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 0849312841. OCLC 48876592.

==

Користена литература[уреди | уреди извор]

  • Howard, Michael. Traditional Folk Remedies (Century, 1987), pp 99–100.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]