Енергетика на Башкортостан
Енергијата на Башкортостан — гранка на економијата на Република Башкортостан. Инсталираниот електричен капацитет на сите генерирани енергетски системи во републиката е 4.295 MW.
Голема одлика на енергетскиот сектор во Башкортостан е присуството во републиката на скоро сите видови на производство на електрична енергија (термоцентрала, хидроелектрична централа, вклучително и мали и микро хидроелектрани, ветерни електрани, соларни централи) [1]
Историја[уреди | уреди извор]
Првите електрани се појавиле во Башкортостан во 19 век. На 1 февруари 1898 година била пуштена во употреба првата електрана Башкир со капацитет од 560 киловати. На 29 август 1931 година во Уфа била изградена централна централа (ЦЕС).
Во СССР, вклучително и во Башкортостан, се спроведувал планот за електрификација (ГОЕЛРО). Во 1958 година, електроенергетската индустрија на Башкирската автономна советска социјалистичка република се приклучила на унифицираниот електроенергетски систем на СССР.
Уфимскаја ЦЕЦ-3, Кумертаускаја ЦЕЦ се изградени во републиката. Од 90-тите години, во републиката се изградени и електрани на ветер - „Ветроен“ (Уфа), мали хидроцентрали. На почетокот на XXI век во Република Башкортостан биле изградени осум мали и микро хидроелектрани со моќност од 50 до 700 kW.
Во моментов, вкупното производство на електрична енергија во републиката е 2,3% (2009 година) од вкупната произведена електрична енергија во Руската Федерација. 97% од електричната енергија во Башкортостан се генерира од термоцентрали, 3% од хидроцентрали.
ЦЕЦ користи гориво, јаглен (2%) и масло за греење како гориво.
Дизајнот на електрани го спроведува ООО Башенергопроект (Уфа).
Башкиренорго OJSC произведува најголем дел од електрична енергија и топлина во републиката.
Републиката го издава весникот „Енергетик од Башкортостан“ [2] .
Енергетска ефикасност[уреди | уреди извор]
Во последниве години, регионот бележи зголемување на дефицитот на електрична енергија. Ако во 2011 година Башкортостан произвел 587 милиони kWh електрична енергија повеќе отколку што потрошил, тогаш во 2015 година потрошувачката го надминала производството за 4.372 милиони kWh. Во истиот период, Башкортостан се сменил во рејтингот на енергетскиот дефицит од 20-то на 57-то место меѓу регионите на Русија. Растечкиот дефицит е поврзан со зголемување на потрошувачката на електрична енергија од страна на големите претпријатија [3].
| Година | Место во РФ | Производство-потрошувачка милиони kWh |
Производство / потрошувачка |
|---|---|---|---|
| 2011 година [4] | 20 | 587,7 | 102.4 % |
| 2012 година [5] | 34 | - 1068 | 95,6 % |
| 2013 година [6] | 49 | - 1400,8 | 89.2 % |
| 2015 година [7] | 57 | - 4372,4 | 83,5 % |
| 2017 година [8] | 54 | - 3431.3 | 87,4 % |
Хидроенергија[уреди | уреди извор]
Предностите за производство на хидроенергија во регионот вклучуваат присуство на значителни водни ресурси [9]. Републиката има 13 илјади реки со должина од 57 илјади километри, шест големи резервоари и две илјади езера. Во исто време, плитките реки забележани во последните децении можат негативно да влијаат на индустријата [10] .
Покрај постојните хидроцентрали „Павловска“ и „Јумагузинскаја“, минихидроцентралите имаат значајна улога во хидроенергетската индустрија во регионот.
Во 2010 година било објавено дека е можна изградба на неколку мали хидроцентрали до 25 MW, како и на хидроцентралата Ниже-Сујанскаја со моќност од 400 MW. Цената на проектите се проценуваат на 25 милијарди рубли [11][12]. Периодот на спроведување е 5-7 години, периодот на отплата е 20 години. Инвеститор требал да биде RusHydro, последователно одбивајќи финансирање. Се разгледуваат плановите за изградба на хидроцентралата Ниже-Сујанскаја врз основа на јавно приватно партнерство [13].
Јадрена енергија[уреди | уреди извор]
Незавршената атомска централа Башкир се наоѓа во близина на градот Агидел, чија изградба била запрена во 1990 година под притисок на јавноста по несреќата во атомската централа во Чернобил. Дизајнерскиот капацитет бил 4000 MW. Обновата на изградбата е можна по 2020 година во случај на потреба од дополнително производство на електрична енергија.
Алтернативна енергија[уреди | уреди извор]
Ветер[уреди | уреди извор]
Во 80-тите години на XX век, локалните претпријатија произвеле генератори на ветер со моќност до 30 киловати. По распадот на Советскиот Сојуз, развојот во оваа насока бил прекинат. Според поранешниот шеф на Башкиренерго, Шамил Абдурашитов, со должно внимание од републиканската влада, Башкортостан, благодарение на својата научна база, денес би можел да биде еден од светските лидери во областа на енергијата на ветерот: „Овој пазар би бил наш, ние би снабдувале половина од светот со нашите станици, а Башкортостан би бил источен центар на индустријата за ветер“.
Во 2001 година, во околината на селото Тјупикилди, област Туимазински, беше пуштена во употреба експериментална централа за ветер „Тјупкилди“ со капацитет од 2,2 MW, која за време на отворањето стана трета по големина во Русија. Искуството за користење на првата фарма со ветерници во Башкортостан се покажало како неуспешно - оперативната загуба во 2013-2014 година изнесувала 7–8 милиони рубли годишно [1]. За 9 месеци од 2015 година, фармата за ветерници Тјупикилди генерирале 766 илјади kWh електрична енергија, што е 0,005 % од вкупното производство на електрани на компанијата за производство. Како и да е, фармата за ветерници „Тјупикилди“ е од вредност за инженерите на енергетика во Башкортостан со тоа што се користи за стекнување искуство во работењето и одржувањето на објектите за обновлива енергија
Постојат планови за пуштање во употреба на ветерна електрана со моќност од 200 MW . Обемот на инвестиции се проценува на 15 милијарди рубли. За да се развие конечниот план за поставување турбини, потребни се дополнителни истражувања за да се утврдат најперспективните места за изградба на фарми со ветерници.
Сонце[уреди | уреди извор]
Поради својата географска положба и климатските одлики, Башкортостан има еден од најповолните услови за сончева енергија меѓу руските региони. Нивото на изолација во јужните региони на републиката е 1,3 илјади киловат-часови на метар квадратен годишно, што одговара на индикаторите за јужните региони на Европа [14][15]. Бројот на сончеви денови во Башкортостан е околу 260, за споредба - во Сочи - 190, во Москва - 114 [16] .
Пред пуштањето во употреба на првите индустриски соларни централи во 2015-2016 година, голем број мини-СПЦ функционирале на територијата на републиката [17] . Во јануари 2015 година, населбата Северни целосно се снабдувала со електрична енергија од ветерната и соларна централа, со што станала првата населба во републиката со целосно автономно напојување базирана на обновливи извори на енергија [15]
Во периодот од 2015 до 2018 година, на територијата на републиката, се планирало да се создадат седум соларни централи со вкупен капацитет до 59 MW, чија вкупна цена изнесувала 6 милијарди рубли [16]. До 2015 година, две од нив биле завршени (Бурибаевска и Бугулчанска). Во 2017 година, била пуштена во употреба Јангуловска. До 2020 година се планирало дополнително пуштање во употреба на СПП со вкупен капацитет до 90 MW [14] .
Критика[уреди | уреди извор]
Според шефот на компанијата Башкирска електрична мрежа и заменик на Државниот Совет на Република Башкортостан Андреј Макаров, и покрај привлечноста на технологијата, има повеќе значајни проекти за регионални мрежни компании од сончево производство [18]. Покрај тоа, Андреј Макаров ги критикувал соларните централи за нивната неспособност да произведуваат електрична енергија во мракот: „сончевата генерација работи дење, но нема сонце ноќе, додека врв на потрошувачката на енергија е 21 часот. А моќните уреди за складирање не постојат, така што тие се акумулираат преку ден и им даваат навечер “. Шефот на БПГЦ изразил и незадоволство од фактот дека развојот на сончевата енергија ќе се случи на штета на тарифите, а не на сметка на буџетската поддршка.
Директорот на АНО „Центар за заштеда на енергија на Република Белорусија“ Игор Бајков е скептичен во врска со изгледите за развој на сончевата енергија во регионот [1]. Според него, ефикасноста на станиците ќе се намалува секоја година. Оперативното искуство на ваква станица на Крим покажува дека ефикасноста се намалува за 3 % Игор Бајков исто така истакнал дека трошоците за електрична енергија засновани на обновливи извори во моментов се значително повисоки отколку на традиционалните.
Сосема непотврдена изјава: Пуштањето во употреба на соларни централи на територијата на Башкортостан може да ја подобри веродостојноста на републичкиот енергетски систем [19], како и да доведе до намалување на штетните емисии во атмосферата за десетици илјади тони годишно [16]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Электроэнергия в Башкирии немного «позеленела» // РБК-Уфа, 3 ноября 2015 года
- ↑ Энергетик Башкортостана
- ↑ Выработка электроэнергии в Башкирии за январь-июль 2016 года превысила 13 млрд кВт·ч // energyland.info, 11 августа 2016 года
- ↑ Рейтинг энергодостаточности регионов России-2011 // РИА Рейтинг, 11 марта 2012 года
- ↑ Самые энергодефицитные регионы России–2012 // РИА Рейтинг, 6 марта 2013 года
- ↑ Рейтинг регионов России по энергодостаточности-2013 (первое полугодие) // РИА Рейтинг, 5 августа 2013 года
- ↑ Самые энергодостаточные и энергодефицитные регионы РФ – 2015 // РИА Рейтинг, 9 марта 2016 года
- ↑ „Рейтинг регионов по уровню энергодостаточности – итоги 2017 года“. http://riarating.ru. Посетено на 2019-06-10. Надворешна врска во
|publisher=(help) - ↑ «РусГидро» окунется в башкирские реки // alterozoom.com
- ↑ Водоносная ГЭС Архивирано на 25 април 2021 г. // Журнал «Эксперт», 21 октября 2010 года
- ↑ «РусГидро» вложит в башкирские ГЭС миллиарды рублей // Lenta.ru, 12 октября 2010 года
- ↑ Республика начнет строительство новой ГЭС // Российская газета, 13 октября 2010 года
- ↑ Нижне-Суянскую ГЭС построят за счет частных средств Архивирано на 16 јануари 2017 г. // Медиакорсеть, 10 марта 2014 года
- ↑ 14,0 14,1 В 2015 году в Башкирии появятся две солнечные электростанции // Башинформ, 22 мая 2014 года
- ↑ 15,0 15,1 В Башкирии заработала первая коммерческая ветро-солнечная электростанция // Московский комсомолец, Уфа, 21 января 2015 года
- ↑ 16,0 16,1 16,2 В Башкирии до 2018 года создадут сеть солнечных электростанций за 6 млрд рублей // ТАСС, 5 июня 2015 года
- ↑ Построена солнечная электростанция в детском санатории Чишминского района Архивирано на 17 август 2016 г. // Официальный сайт OOO «Авелар Солар Технолоджи», 28 апреля 2014 года
- ↑ Энергетики Башкирии не готовы спонсировать строительство солнечных станций Архивирано на 29 август 2016 г. // МедиаКорСеть, 30 июня 2014 года
- ↑ O sole mio Архивирано на 15 август 2016 г. // Журнал «Эксперт», 16 ноября 2015 года