Прејди на содржината

Јапонска урбана легенда

Од Википедија — слободната енциклопедија

Јапонска урбана легенда (日本の都市伝説, Nihon no toshi densetsu) е приказна од Јапонскиот фолклор која се доставува како вистина. Овие урбани легенди се одликуваат со потекло или популаризација низ целата земја на Јапонија. Овие урбани легенди најчесто вклучуваат паранормални ентитети или суштества кои наидуваат и/или напаѓаат луѓе, но поимот може да опфати и широко распространети гласини за работи кои не се натприродни, во популарната култура. Урбаните легенди во поранешната категорија ретко го вклучуваат фолклорот јоокаи, наместо тоа првенствено се темелат на современи примери на јууреи (јапонски духови). Современите јапонски урбани легенди имаат тенденција да се одвиваат во училиштата или урбаните средини, а некои може да се сметаат за приказни за претпазливост.

Природни легенди

[уреди | уреди извор]

Смртните случаи во Стоковната куќа Широкија, 1932

[уреди | уреди извор]
Пожар во Стоковната куќа Широкија од 1932

На 16 декември 1932 година, пожарот во Стоковната куќа Широкија во Токио резултирало со 14 смртни случаи. За време на пожарот, многу жени продавачки во кимонa биле заробени на покривот на осумкатницата. Подоцна се прошириле гласини дека некои од овие жени одбиле да скокнат во безбедносните мрежи што ги држеле пожарникарите на земја. Традиционално, жените не носеле долна облека со кимоно и се плашеле дека ќе бидат изложени и засрамени ако скокаат. Како резултат, тие починале.[1][2] Оваа вест привлекла внимание и до Европа. Се тврдело дека по пожарот, управата на стоковната куќа им наредила на продавачките жени да носат гаќички или друга долна облека со своето кимоно, а трендот се проширил.[1][2]

Наспроти ова верување, Шоичи Иноуе, професор по јапонски обичаи и архитектура на Меѓународниот истражувачки центар за јапонски студии, со фатална скромност ја негирал приказната за амбивалентните жени. Според Иноуе, повеќето луѓе биле спасени од пожарникарите, а приказната за жените кои претпочитале да умрат со недопрена скромност била измислена за западњаците. Приказната била распространета во многу референтни книги, дури и во некои објавени од Агенцијата за противпожарна заштита. Покрај тоа, во Јапонија генерално се верува дека пожарот во Стоковната куќа Широкија бил катализатор за промената на модните обичаи, поточно трендот да се носат гаќички во западен стил, иако нема докази за да се потврди верувањето.[3]

Сони тајмер

[уреди | уреди извор]

Било шпекулирано дека Sony Corporation инсталирала уред во сите електронски производи што предизвикало да се расипуваат набргу откако нивните гаранции ќе истечеле, нелегална форма на планирана застареност.

Ова никогаш не било докажано и иако е малку веројатно дека Sony експлицитно би додала уреди за истекување на рокот на нивниот хардвер, „Sony Timer“ исто така се има земено како причина плус да се верува дека Sony произведува уреди за да издржат само доволно употреба, за да им биде потребна нова линија. На годишното собрание на акционери во 2007 година, тогашниот претседател Рјоџи Чубачи рекол дека бил запознаен со поимот „Sony Timer“.[4]

Натприродни легенди

[уреди | уреди извор]

Ака Манто ("Црвена Наметка")

[уреди | уреди извор]

Ака Манто (赤マント, „Црвена наметка“) е опишан како машки дух кој носи црвена наметка и маска што му го крие лицето и се вели дека ги прогонува јавните или училишните бањи, а честопати и конкретно последниот штанд на женски бањи.[5] Според легендата, од поединци кои користат тоалет во такви бањи, може да биде побарано од Ака Манто да изберат помеѓу црвена или сина хартија (во некои верзии, можноста ќе биде црвена или сина наметка, наместо хартија).[6][7] Изборот на опцијата „црвена“ резултира со фатални рани или запалување, додека изборот на „сина“ опција резултира со задушување или исцедување на целата крв на поединецот од нивното тело.[8] Бирање на боја што не е понудена, води кон повлекување на поединецот во подземјето или пеколот, а според некои извештаи, изборот на „жолта“ резултира во нуркање на главата на лицето во тоалетот.[8][9][10][11] Со занемарување на духот, отфрлање на обете можности што ги нуди духот, бегство од бањата или комбинација од гореспоменатите методи, се вели дека резултираат во опстанок на поединецот.

Проколната Клинекс реклама

[уреди | уреди извор]

Во 80-тите години од минатиот век, Клинекс објавила три јапонски реклами за нивните марамчиња, во кои се појавува жена која ја игра глумицата Кеико Матсузака облечена во бел фустан и дете облечено како јапонски огар, седејќи на слама. На секое рекламирање во позадина свирела песната „It's a Fine Day“ од Едвард Бартон и Џејн.[12][13] Наводно, гледачите започнале да поднесуваат жалби до телевизиските станици и до седиштето на Клинекс, бидејќи сметале дека рекламата била вознемирувачка, а некои наводно тврделе дека песната звучела како германска клетва, и покрај тоа што текстовите биле на англиски. Се претпоставува дека се ширеле лажни гласини за екипажот, вклучително и дека сите оние кои биле вклучени во снимањето на рекламата, доживеале ненавремена смрт во несреќи, дека Матсузака била институционализирана по психички слом или дека останала бремена со дете-демон. Демонското дете всушност требало да биде ликот Тен од анимето Урусеи Јатсура.

Проклетството на Полковникот

[уреди | уреди извор]

Проклетството на Полковникот [Kāneru Sandāsu no Noroi (カーネルサンダースの呪い)] е наводно врз Ханшин Тигри, бејзбол тим , а како причина за проколнувањето била нивниот лош натпревар во Јапонската Серија. Во 1985 година, навивачите на Ханшин Тигри ја прославиле својата прва и единствена победа во серијата, во нивниот возбуд, фрлиле статуа од Полковник Сандерс (основач и маскота на KFC) во Доотонбори реката. Неколку години по инцидентот, повторно не успеале да победат на Првенството, а некои обожаватели верувале дека тимот никогаш немало да победи се дури не ја пронајделе фрлената статуа.[14]

Статуата била конечно откриена во Доотобори на 10 Март 2009 година. Нуркачи кои ја пронашле статуата прво мислеле дека тоа е големо буре, па веднаш потоа човечко тело, но Ханшин обожаватели биле присутни на местото на настанот и брзо реагирале и го идентификувале горниот дел од одамна загубениот Полковник. Десната рака и долниот дел од телото биле пронајдени следниот ден, но очила и левата рака на статуата сè уште се водат за исчезнати.

Легендата е слична на Проклетството на Bambino.[14]

Гозу ("Кравја Глава")

[уреди | уреди извор]

Гозу (牛頭, "Кравја глава"), позната и како „Воловска глава“, е јапонска урбана легенда за измислена приказна наречена „Кравја глава“. Наводно, приказната за „Кравјата глава“ била толку застрашувачка што луѓето што ја читале или слушале биле толку престрашени што насилно трепереле со денови по ред додека не умреле.[15][16] Една варијанта вклучува наставник кој кажал фрагмент од приказната на својот клас додека биле на училишно патување, што резултирало во тоа децата да бидат парализирани од страв и да ја изгубат меморијата, откако автобусот се урнал додека наставникот читал. Другите варијации вклучуваат детали дека никој не бил во можност да ја прераскаже приказната бидејќи умреле откако ја слушнале. Гласините велат дека од приказната остануваат само фрагменти. Еден таков фрагмент е за град кој бил проколнат откако ја изеле Кравјата глава.

За гласините се раскажувало дека приказната за „Кравјата глава“ било необјавено парче од научно-фантастичниот писател Сакјо Коматсу, но немало докази за поврзување на авторот со легендата. Постои украинска народна приказна наречена „Кравја глава“, за жена која добила добра среќа нудејќи храна и засолниште на главата на бестелесната крава што ја посетила една ноќ, постои народна приказна „Гион Матсури“, наречена Сомин Шорај, за сиромашна, но добротворна личност која добива добра среќа со спасување на еден турист Гозу Теноо (牛頭 天王) кој барал место да преноќи на своето патување, како и филм од 2003 година, наречен „Гозу“, во режија на Такаши Миике, ниту еден од нив не е поврзан со легендата.

Ханако-сан од тоалетот (Toire no Hanako-san)

[уреди | уреди извор]

Ханако-сан, или Toire no Hanako-san (トイレのはなこさん, Ханако од тоалетот), е легенда за духот на една млада девојка по име Ханако која ги прогонува училишните бањи.[17][18] Различни верзии на приказната вклучуваат дека Ханако-сан е дух на девојка која била убиена додека играла криенка за време на воздушна рација во Втората светска војна,[6][9] дека била убиена од странец или родител насилник[9][17] или дека извршила самоубиство во училишна бања.[17] Гласините и легендите за Ханако-сан постигнале значителна популарност во јапонските основни училишта, каде што децата ги предизвикаат соучениците понекогаш да се обидат да ја повикаат Ханако-сан.[19]

Паркот Инокашира

Инокашира Парк клетва

[уреди | уреди извор]

Во Инокашира Парк, Токио, има светилиште на божицата Бензаитен, како и езерцето Инокашира, езеро каде што посетителите можат да изнајмат чамци за веслање.[20][21] Постои урбана легенда во која се вели дека ако двојка плови заедно на брод, нивната врска ќе завршела предвреме.[22] Во некои верзии на легендата, среќните парови кои го посетувале паркот ќе биле проколнати од љубоморната Бензаитен, што ќе предизвикало нивно раскинување.[20][21]

Џинменкен ("Куче со човечко лице")

[уреди | уреди извор]

Џинменкен [Jinmenken (人面犬, "Куче со човечко лице")] се кучиња со човечки лица за кои се вели дека се појавуваат ноќе во јапонските урбани области.[23] За нив се шпекулира дека можат да трчаат по автопатиштата со исклучително голема брзина, што им овозможува да ги престигнат автомобилите, а потоа да ги погледнат возачите со своите човечки лица.[24][23] Џинменкен може да зборува, но претпочита да биде оставено на раат.[24] Во некои приказни, кои честопати се презентирани како комични, каде што поединци наидуваат на куче кое шушка низ ѓубре, само за кучето да ја крене главата нагоре, да го откриел своето човечко лице и извика нешто како „остави ме на мира!“[23] (или „hottoite kure!“). Објаснувањата за џинменкен вклучуваат дека станува збор за генетски експерименти или дека џинменкен е дух на човек кој бил удрен од автомобил додека шетал куче.[25]

Концептот за кучиња со човечки лица датира барем од 1810 година, кога „кутре со човечко лице“, наводно, било изложено на мисемоно[26][23] (егзибиција од Едо период). Гласините за џинменкен исто така можно е да кружеле меѓу сурферите во 50-тите години на минатиот век, но се знае дека модерниот концепт на легендата се проширила низ Јапонија во 1989 година.[23] Покрај тоа, кучињата „џинменкен“ или кучиња со човечко лице, се појавиле во разни медиуми. Куче со човечко лице се појавува во американскиот филм „Инвазија на телесните опседнувачи“[27] од 1978 година, а џинменкен се појавуваат во аниме и видеоигра франшизата „Yo-kai Watch“.

Кокури

[уреди | уреди извор]

„Кокури“ (こっくり, 狐狗狸) или Кокури-сан (こっくりさん) е јапонска игра која станала популарна за време на ерата на Меиџи.[18] Играта е слична на употребата на Виџи табла,[28] иако наместо да користат табла купена во продавница со букви и плакета, играчите запишуваат хирагана знаци и ги ставаат прстите на паричка, пред да му постават прашање на „Кокури-сан“. Ова е популарна игра во јапонските средни училишта.[29]

Легендите за играта го вклучуваат Кокури-сан, како на играчите им кажува само датум на нивната смрт, додека други велат дека некој може да го праша Кокури-сан било што, но некој мора да ја заврши играта или со збогување со Кокури-сан пред да ја напушти масата или со отстранување на приборот за играње кокури во одредено време, како што е трошење на паричката или трошење на мастилото што се користело за пишување на хираганата.[30] Ако не се стори тоа, ќе предизвикало несреќа или смрт за играчите.

Кучисаке-онна ("Жена со исечена уста")

[уреди | уреди извор]

Кучисаке-онна (口裂け女, "Жена со пресечена уста") е урбана легенда за злонамернен дух, онрјоо, или жената со осакатена уста. За неа се вели дека делумно го покрива лицето со маска или предмет, а наводно носи остра алатка од некаков вид, како што е нож или голем пар ножици.[31] Според популарната легенда, таа ќе ги праша потенцијалните жртви дали мислат дека е привлечна.[32] Ако поединец одговори со „не“, таа ќе ги убие со своето оружје. Ако тие речат „да“, тогаш таа ќе открие дека аглите на устата и биле пресечени од уво до уво.[33][34] Ако поединецот повторно одговори дека не е привлечна или ако викаат од страв, таа ќе ги убие со своето оружје.[32] Ако тие речат „да“, таа ќе им ги пресече аглите на устата на таков начин што ќе го имитира сопственото обезличување.[32] За да преживеат средба со Кучисаке-она, се вели дека поединци може да одговорат на нејзиното прашање опишувајќи го нејзиниот изглед како „просечен“, оттргнувајќи ја со пари или тврди бонбони или трипати кажувајќи го зборот „помада“.[32][31]

Кунекуне ("Тресечко тело")

[уреди | уреди извор]

Кунекуне (くねくね, „Тресечко тело“) е урбана легенда која се однесува на далечните привиденија што се гледаат на широко проширените полиња со ориз или јачмен, во жешките летни денови. Кунекуне се однесува на непрепознатлив бел предмет, сличен по изглед на висока, витка лента хартија или текстил, што трепери и се бранува како да се движи од ветрот, дури и во денови без ветер. Според легендата, секој што ќе се обиде одблизу да го разгледа, ќе полуди или умре кога ќе го допре. Раните извештаи за кунекуне се појавиле на повеќе мрежни места истовремено. Легендата на кунекуне може да се заснова на локални приказни за духови за плашила кои оживуваат ноќе (или кога некој премногу често зјапа во нив). Наводните средби со кунекуне се најверојатно погрешно толкување на тресење на плашило од ветрот[35][36] или на одводни фитили засадени за да се исцеди водата од внатрешната почва за да се зацврсти мекото тло.[37]

Теке Теке

Теке Теке (или Кашима Реико)

[уреди | уреди извор]

Теке Теке (テケテケ) е дух на млада жена или ученичка која паднала на железничка линија, што резултирало во нејзино сечење на половина, од воз.[38] Таа е онрјоо или одмаздљоубив дух, кој демне околу урбаните области и железничките станици ноќе. Бидејќи повеќе нема долни екстремитети, таа патува или на рацете или на лактите, влечејќи го горниот дел од торзото и испуштајќи звук налик на гребење или „теке теке“. Ако наиде на потенцијална жртва, таа ќе ги брка и ќе ги исече на половина на торзото со коса или друго оружје.[39]

Во некои верзии на приказната за Теке Теке, духот е идентификуван како Кашима Реико, за која се вели дека починала кога со воз и биле отсечени нозете од телото.[38] Според легендата, нејзиниот дух без нозе прогонува бањи, прашувајќи ги патниците дали знаат каде и се нозете. Ако испрашаниот поединец одговори со одговор што Кашима го смета за неприфатлив, таа ќе ги искине или исече нивните нозе.[6] Поединци може да избегаат од Кашима со одговор дека нејзините нозе се наоѓаат на експресниот пат Меишин[6][40] или одговарајќи на нејзиното прашање со фразата „kamen shinin ma“, што во превод значи „маскирање на демонот на смртта“.[5]

Поврзано

[уреди | уреди извор]

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ 1,0 1,1 Richie, Donald (2006). Japanese Portraits: Pictures of Different People. Tuttle Publishing. стр. 85. ISBN 978-0-8048-3772-9.
  2. ↑ 2,0 2,1 Dalby, Liza Crihfield (1983). Geisha. University of California Press. стр. 318. ISBN 978-0-520-04742-6. shirokiya.
  3. ↑ Shōichi, Inoue (2002). パンツが見える。: 羞恥心の現代史 パンツが見える。: 羞恥心の現代史 [My panties are visible. The history of being ashamed]. Asahi shimbun. ISBN 978-4-02-259800-4.
  4. ↑ ソニー、定時株主総会を開催。「利益を伴う成長へ」 「ソニータイマーという言葉は認識している」中鉢社長 (in Japanese), 2007-06-21, AV watch
  5. ↑ 5,0 5,1 Bathroom Readers' Institute 2017, стр. 390.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Grundhauser, Eric (2 October 2017). „Get to Know Your Japanese Bathroom Ghosts“. Atlas Obscura. Посетено на 12 July 2019.
  7. ↑ Joly 2012, стр. 55.
  8. ↑ 8,0 8,1 „Aka manto“. Yokai.com. 31 October 2016. Посетено на 12 July 2019.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Yoda & Alt 2013, стр. 237.
  10. ↑ Bathroom Readers' Institute 2017, стр. 391.
  11. ↑ Bricken, Rob (19 July 2016). „14 Terrifying Japanese Monsters, Myths And Spirits“. Kotaku. Архивирано од изворникот на 2019-08-06. Посетено на 12 July 2019.
  12. ↑ „Cursed Japanese Kleenex Commercial“. Museum of Hoaxes. 1 October 2007. Посетено на 17 July 2019.
  13. ↑ Jacobson, Molly McBride (5 October 2016). „Watch a Cursed Japanese Kleenex Ad“. Atlas Obscura. Посетено на 17 July 2019.
  14. ↑ 14,0 14,1 White, Paul (21 August 2003). „The Colonel's curse runs deep“. USA Today. Посетено на 26 February 2020.
  15. ↑ Bingham 2015, стр. 49.
  16. ↑ Griffin, Erika (12 January 2011). „8 Scary Japanese Urban Legends“. Cracked. Архивирано од изворникот на 2019-06-01. Посетено на 17 July 2019.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Meyer, Matthew (27 October 2010). „A-Yokai-A-Day: Hanako-san (or "Hanako of the Toilet")“. MatthewMeyer.net. Посетено на 7 August 2019.
  18. ↑ 18,0 18,1 Fitch, Laura (7 June 2005). „Have you heard the one about..?: A look at some of Japan's more enduring urban legends“. The Japan Times. Посетено на 8 August 2019.
  19. ↑ Yoda & Alt 2013.
  20. ↑ 20,0 20,1 „Inokashira Park Benzaiten Shrine“. Atlas Obscura. Посетено на 8 August 2019.
  21. ↑ 21,0 21,1 „Tokyo facts: 40 trivia tidbits to wow your mind“. Time Out. 25 August 2011. Посетено на 8 August 2019.
  22. ↑ „The curse of Inokashira Pond“. The Japan Times. 17 November 2018. Посетено на 8 August 2019.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 Dylan Foster 2015, стр. 226.
  24. ↑ 24,0 24,1 Cameron, Kim (21 December 2015). „Feature: Monster Mondays - Jinmenken (Human-Faced Dog)“. Crunchyroll. Архивирано од изворникот на 2021-05-17. Посетено на 8 August 2019.
  25. ↑ Dylan Foster 2015.
  26. ↑ Murakami 2000, стр. 195.
  27. ↑ Dylan Foster 2015, стр. 226–227.
  28. ↑ Kelly, Katy (28 September 2019). „Ouija satchel lets you talk to a Shinto spirit while you shop“. Japan Today (англиски). Посетено на 1 August 2020.
  29. ↑ „Obakemono.com“. Архивирано од изворникот на 2011-06-16. Посетено на 2015-12-01.
  30. ↑ „Japanese Urban Legend: Kokkuri-san's voice“. thejapanesehorror.com.
  31. ↑ 31,0 31,1 Yoda & Alt 2013, стр. 204–206.
  32. ↑ 32,0 32,1 32,2 32,3 Meyer, Matthew (31 May 2013). „Kuchisake onna“. Yokai.com. Посетено на 8 August 2019.
  33. ↑ Matchar, Emily (31 October 2013). „Global Ghosts: 7 Tales of Specters From Around the World“. The Atlantic. Посетено на 7 August 2019.
  34. ↑ Philbrook, Scott (co-host); Burgess, Forrest (co-host); Meyer, Matthew (guest) (14 October 2018). „Ep 121: Yokai Horrors of Japan“ (Podcast). Astonishing Legends. Посетено на 8 August 2019.
  35. ↑ Freeman 2010, стр. 200.
  36. ↑ Yamaguchi 2007, стр. 19–23.
  37. ↑ „発表報文（メディア紹介・発表論文）“. Kinjo Rubber Co., Ltd. Kinjo Rubber Co., Ltd. 21 May 2004. Посетено на 22 April 2018.
  38. ↑ 38,0 38,1 Meza-Martinez, Cecily; Demby, Gene (31 October 2014). „The Creepiest Ghost And Monster Stories From Around The World“. NPR. National Public Radio, Inc. Посетено на 6 August 2019.
  39. ↑ de Vos 2012.
  40. ↑ Bricken, Rob (19 July 2016). „14 Terrifying Japanese Monsters, Myths And Spirits“. Kotaku. G/O Media. Архивирано од изворникот на 2019-08-06. Посетено на 6 August 2019.

Дополнителна литература

[уреди | уреди извор]

 

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Јапонска_урбана_легенда&oldid=5296021“