Национален парк Бундала

Координати: 6°12′50″N 81°13′30″E / 6.21389° СГШ; 81.22500° ИГД / 6.21389; 81.22500
Од Википедија — слободната енциклопедија
Национален парк Бундала
МСЗП — Категорија II (национален парк)
Зајдисонце близу Киринда
МестоЈужна Провинција, Шри Ланка
Најблизок градХамбантота
Координати6°12′50″N 81°13′30″E / 6.21389° СГШ; 81.22500° ИГД / 6.21389; 81.22500
Површина3,339.38 hectares (12.8934 ми) после преработка во 2004, првично од 6,216 hectares (24.00 ми)[1]
Воспоставен(а)1969 (засолниште)
1993 (национален парк)
Управно телоОддел за зачувување на дивиот свет
Службен назив: Бундала
Прогласено:15 Јуни 1990
Број487[2]

Националниот парк Бундала е меѓународно важно зимско поле за миграторни водни птици во Шри Ланка. Во Бундала се наоѓаат 197 видови птици, а како најраспространо е Розовото фламинго, кој мигрира во големи стада.[1] Бундала бил назначен за Засолниште за дивиот свет каде во 1969 година бил преработен во национален парк на 4 јануари 1993 година.[3] Во 1991 година Бундала станало првото мочуриште што е прогласено за место Рамсар во Шри Ланка. Во 2005 година, националниот парк бил назначен како Биосферски резерват од УНЕСКО, четвртиот Биосферски резерват во Шри Ланка.[4] Националниот парк се наоѓа на 245 километри југоисточно од Коломбо.[5]

Историја[уреди | уреди извор]

Областа била прогласена за засолниште за диви животни на 5 декември 1969 година,[6] и била надградена во национален парк на 4 јануари 1993 година со површина од 6.216 хектари.[7] Сепак, паркот бил преработен во 2004 година и оригиналниот парк бил намален на 3.698 хектари.[1] Во 1991 година, Бундала станала првото место во Шри Ланка, назначено за мочуриште на Рамсар. Во 2005 година, Бундала бил прогласен за резерват на човекот и биосферата од страна на УНЕСКО. Во јануари 2006 година, област во непосредна близина на 3.399.98 хектари била прогласен за Засолниште Вилмана.

Физички одлики[уреди | уреди извор]

Областа главно е поткрепена со хорнбленден - биотитски гнаис од источната серија Вијајан.[1] Климата со сува зона со ниска земја преовладува во областа. Областа има просечна релативна влажност од 80%. Националниот парк содржи пет плитки, солени лагуни. Тие уште се нарекуваат: ,,лагуна Бундала" од 520 хектари, ,,лагуната Ембиликала" од 430 хектари, ,,лагуната Малала" од 650 хектари, ,,лагуната Кохоланкала" од 390 хектари, и ,,Махалеваја" од 260 хектари. Кохоланкала и Махалевеја се скоро целосно развиени за производство на сол. Климатските услови се тропски монсунални, со просечна годишна температура од 27 °C (81 °F). Годишните врнежи се движат од 900-1.300 милиметри, каде сувиот период опстојува од мај до септември. Висината на паркот се движи од нивото на морето до 10 метри.[6] Паркот бил погоден од цунами во Индискиот Океан во 2004 година.[8] Поради заштита од песочните дини, паркот претрпе многу мала штета.[9]

Флора[уреди | уреди извор]

Еколошките области на националниот парк содржат седум видови копнени живеалишта и шест видови мочуришта.[1] Сувите трнливи грмушки и билки се најраспространетиот живот на растенијата. Вкупно 383 растителни видови кои припаѓаат на 90 семејства се евидентирани од паркот.[8] „Во фитопланктонот во сите лагуни доминира сино-зелената алга “, вклучувајќи видови како што се Макроцистис, Носток, Осцилаторија.[6] Хидрилата е во изобилство во лагуните Малала-Амбиликала. Воден хиацинт, лилјани и трски од видот (Typha angustifolia) се наоѓаат во мочуриштата и потоците. Растителноста главно се состои од пилинзи од багрем, вклучувајќи Dichrostachys cinerea, Randia dumetorum, Ziziphus sp., Gymnosporia emarginata, Carissa spinarum, Capparis zeylanica и Cassia. Има и шумските дрвја како што се: Bauhinia Racemosa, Salvadora persica, Drypetes sepiaria, Manilkara hexandra (Palu во синхалски), а поретко Chloroxylon swietenia, Azadirachta Индика и Feronia limonia. Растенијата халофити напредуваат во еколошките услови на националниот парк. Salicornia brachiata и Halosarcia indica се примери на растенија толерантни на сол. Во малата деградирана крпеница од мангрова пронајдена во областа на лагуната Бундала како дрвјата Lumnitzera racemosa се широко распространети. Лентата од дрвото Палу, шумата Манилкара хександра на песочните дини источно од селото Бундала е уникатен вид шума на Шри Ланка.

Фауна[уреди | уреди извор]

Сина опашка - пчело-јадец
Токе макаки

Националниот парк Бундала е идентификуван како извонредна важна област на птици во мочуриштата на Јужна Индија и Шри Ланка.[10] Во националниот парк се евидентирани 324 видови ’рбетници[1] кои вклучуваат 32 видови риби, 15 видови водоземци, 48 видови влекачи, 197 видови птици и 32 видови цицачи. 52 видови пеперутки се меѓу безрбетниците.[8] Животните во мочуриштата во Бундала засолнуваат околу 100 видови водни птици, од кои половина се птици мигранти. Од 197 летачки видови 58 се миграторни видови. Националната програма за птици (НБРП) била лансирана во Бундала во соработка со Одделот за заштита на дивиот свет и групата за орнитологија на Шри Ланка во 2005 година.[11]

Најголемото знаменитост е Розовиот фламинго (Phoenicopterus roseus) кој се наоѓа во големи стада од над 1.000 индивидуи, од Ран и од Куч во Индија. Водни птици како патката (Dendrocygna javanica), Патката крецка (Anas querquedula), корморани (мал корморан (Phalacrocorax), индискиот корморан (fuscicollis), големи водни птици како што се сива чапја (Ardea cinerea),(Threskiornis melanocephalus), чапја лажичарка (Platalea leucorodia), Азискиот штрк (Anastomus oscitans), насликаниот штрк (Mycteria leucocephala), штрковите со средна големина (Tringa spp.) и малите штркови (Charadrius spp.) се останатите видови на птици кои се присутни во големи стада. Штркот со црн врат (Ephippiorhynchus asiaticus), помалите штркови (Leptoptilos javanicus) и евроазиската лиска (Fulica atra) се ретки птици кои се населуваат во националниот парк.[1]

Неколку азиски слонови (Elephas maximus) сè уште живеат во шумите на Бундала.[6] Други цицачи кои се гледаат во паркот се тока макака Macaca sinica, обичните витки мајмуни (Presbytis entellus), чакал (Canis aureus), леопард (Panthera pardus), Рѓосаната мачка (Felis viverrinus), 'рѓосана дамчеста мачка (Felis rubiginosa), мангуста (Herpestes spp.), Дива свиња, глувче (meminna), панголин (Muntiacus muntjak), Аксис елените (Axis axis), црниот зајак (Lepus nigricollis), индискиот Панголин (Manis crassicaudata) и бодливите глодачи (Hystix).

Бундала крие различни форми на риби, вклучувајќи ја солената вода: морски форми како (Ambassis gymnocephalus), (Chanos Chanos) и (Channa striata).[1] Херпетофауната на Бундала вклучува два ендемски видови, жаба и змија, (Буфо атокоралеи) и (Ксенохрофис асперимус). Меѓу влекачи се Индискиот крокодил (Crocodylus palustris), морски крокодил (Crocodylus porosus), бенгалскиот глушец (Varanus bengalensis), Ѕвездената желка (Geochelone elegans), тигрест питон (Payton molurus), змијата (Pytas mucosus), ендемската летачка змија (Chrysopelea taprobana), мачкестата змија (Boiga spp.) и змии од видот Dryophis spp.[6] Соседното крајбрежје на Бундала е место за размножување за сите пет видови на глобално загрозени морски желки кои мигрираат на Шри Ланка.

Закани и зачувување[уреди | уреди извор]

Квалитетот на водата во лагуните се променило со одводнување на вишок вода од системите за наводнување,[12] и ослободување на тиња во лагуната Бундала.[1] Живеалиштата на птиците и дивите животни во грмушните шуми и дини се загрозени како резултат на ширењето на две инвазивни вонземски растенија Prosopis juliflora и Opuntia dillenii околу плимните рамнини во лагуните Малала-Амбиликала и песочните дини и блиските шуми за чистење. Ширењето на Prosopis juliflora е лесно создадено од неконтролираните стада од добитокот.

Семето на Opuntia кактуси (наречен Kathu potak на синхалски) се шири од страна на макаки мајмуните, а можеби и други животни и птици, кои јадат овошје. Исто така се шири од луѓе кои го сечат кактусот, но ги оставаат исечоците, кои потоа повторно никнуваат. Досега не се спроведени мерки за биолошка контрола со молецот Cactoblastis cactorum. Рачно отстранување на кактусите ќе биде невозможно бидејќи областа каде што се шират е огромна.[13]

Проектите за зачувување кои биле започнати вклучуваат проект за зачувување на желки и програма за искоренување на инвазивни вонземски растенија насочена кон отстранување на Prosopis juliflora и Opuntia dillenii. Предложените мерки за конзервација се ре-обележување на границата на паркот и ја прошируваат границата за да се вклучи северната пустелија, да се населат семејства што живеат во паркот, програма за контрола на ширењето на инвазивни вонземски растенија, да се создадат структури за наводнување за да се запре протокот на вода за наводнување и управување со пасење на добиток.[1]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 „Wetland Cluster within Bundala National Park“. Sri Lanka Wetlands Information and Database. IWMI. Архивирано од изворникот на 15 August 2011. Посетено на 10 September 2010.
  2. ↑ „Bundala“. Ramsar Sites Information Service. Посетено на 25 April 2018.
  3. ↑ Senarathna, P.M. (2005). Sri Lankawe wananthara (синхалски) (1. изд.). Sarasavi publishers. стр. 197–198. ISBN 978-955-573-401-1.
  4. ↑ „Twenty-three New Biosphere Reserves Added to UNESCO's Man and the Biosphere (MAB) Network“. unesco.org. UNESCO. 29 June 2005. Архивирано од изворникот на 3 February 2009. Посетено на 20 May 2009.
  5. ↑ Senarathna, P. M. (2004). Sri Lankawe Jathika Vanodhyana [National Parks of Sri Lanka] (Sinhala). Sarasavi Publishers. стр. 195. ISBN 978-955-573-346-5.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Green, Michael J. B. (1990). IUCN directory of South Asian protected areas. IUCN. стр. 198–201. ISBN 978-2-8317-0030-4.
  7. ↑ The National Atlas of Sri Lanka. Department of Survey. 2007. стр. 88. ISBN 978-955-9059-04-2.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Bambaradeniya, C. N. B. Impacts of the recent tsunami on the Bundala National Park – The first Ramsar wetland in Sri Lanka (PDF). The World Conservation Union. Архивирано од изворникот (PDF) на 24 July 2011. Посетено на 11 September 2010.
  9. ↑ Conservation of Migratory species of Sri Lanka (PDF). Bonn Convention. стр. 6. Архивирано од изворникот (PDF) на 2012-10-15. Посетено на 2021-04-22.
  10. ↑ „South Indian and Sri Lankan wetlands“ (PDF). BirdLife International. Архивирано од изворникот (PDF) на 30 November 2010. Посетено на 11 September 2010.
  11. ↑ Kotagama, Sarath W.; Bellio, Maria Grazia; Dayananda, Kariyawasam (2006). „Pioneering shorebird research in Sri Lanka: launch of the National Bird Ringing Programme“ (PDF). Wader Study Group Bulletin. 109. Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-07-23. Посетено на 2021-04-22.
  12. ↑ Piyankarage S. C., A. P. Mallawatantri, Y. Matsuno, and K. A. S. Pathiratne. 2004. Human impacts and the status of water quality in the Bundala Ramsar wetland lagoon system in southern Sri Lanka. Wetlands Ecology and Management 12(5): 473–482.
  13. ↑ Lalith Gunasekera, Invasive Plants: A guide to the identification of the most invasive plants of Sri Lanka, Colombo 2009, pp. 114–115. A biodiversity status profile of Bundala National Park: a Ramsar national wetland of Sri Lanka Bambaradeniya, Channa N.B.; Ekanayake, S.P.; Fernando, R.H.S.S.; Perera, W.P.N.; Somaweera, R. Colombo: IUCN Sri Lanka, 2002. ISBN 955-8177-16-4

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Национален_парк_Бундала&oldid=5102135“