Марков Ѕид (Прилепец)
„Марков Ѕид“
| |
|
| |
| Местоположба | 41°17′57″N 21°35′21″E / 41.29917° СГШ; 21.58917° ИГД |
| Основни податоци | |
|---|---|
| Место | Прилепец |
| Општина | Прилеп |
| Тип |
|
| Период | хеленистичко време |
| среден век | |
| Портал „Археологија“ | |
.svg){kind=small}
Марков Ѕид — тврдина од античко и средновековно време кај селото Прилепец, Прилепско.[1] Наодите се чуваат во Заводот и музеј во Прилеп.[2]
Местоположба[уреди | уреди извор]
Местноста се извишува над североисточниот крја на село Прилепец, на западната падина на Селечка Планина, 8 км јужни од Маркови Кули. Претставува доминантен рид со висина од 300 м над Пелагонија (960 н.м.в.) и одличен поглед на околината. Западниот дел е понизок и зарамнет во облик на широка тераса опкружена со многу стрмни падини. Источниот дел се издига во карпест куп, одвоена со тесно седло од планината на исток. Две поројни бразди северно и јужно од ридот повремено ја задржуваат водата со која се снабдувале луѓето.[1]
Историја[уреди | уреди извор]
Антика[уреди | уреди извор]
За време на раната и доцната антика жителите на богатите населби во Пелагонија се засолнувале на ридот Марков Ѕид. Веројатно тогаш акрополата добила камени ѕидини за да служи како збег, што се потврдува од ретки археолошки наоди од тие времиња.[1]
Средновековие[уреди | уреди извор]
Околу терасата на западниот крај е зачувано обѕидие кое свртува долж работ, потпирајќи се на големите издадени карпи. Ѕидината е изградена од камен со слаб малтер, широка е само 1–1,3 м и образува силно искршена линија. Сето тоа јасно се распознава како средновековна ѕидарија. Ѕидот околу акрополата е сосема распаднат и од него само на места остануваат урнатини. Во оградениот простор се забележуваат ретки парчиња средновековна огнишна грнчарија и црепни. Нема траги од постојано живеење.[1]
Укрепеното подрачје на Марков Ѕид зафаќа преку 7 ха (акрополата зафаќа 2 ха, а терасата 5,3 ха). Ова е изненадувачка големина, имајќи предвид дека околината на Прилеп била густо населена во доцното средновековие. Положбата на тврдината делумно потсетува на Маркови Кули над Прилеп, која е од истото време, а веројатно оттаму доаѓа и името на оваа тврдина. И овој збег веројатно е изграден по Маричката битка (1371), кога Османлиите со децении ги опустошувале овие краишта пред конечно да завладеат со Македонија.[1]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Микулчиќ, Иван (1996). Средновековни градови и тврдини во Македонија. Скопје: Македонска академија на науките и уметностите. стр. 255–265.
- ↑ Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 310. ISBN 9989-649-28-6.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Димитриоски, Тренчо. „Тврдината „Марков Ѕид" или тврдина на „Камените Стогови" кај селото Прилепец, Прилепско“. Пелагон.
| |||||||||||||
