Хајронеја
| Хајронеја Χαιρώνεια | |
|---|---|
| Земја | Грција |
| Област | Централна Грција |
| Округ | Беотија |
| Општина | Ливадеја |
| • Општ. един. | 111,445 км2 (43,029 ми2) |
| Надм. вис. | 130 м |
| Население (2011)[1] | |
| • Општ. един. | 1.382 |
| • Општ. един. густина | 0,012/км2 (0,032/ми2) |
| Заедница | |
| • Население | 556 |
| • Површина (км2) | 26.995 |
| Часовен појас | EET (UTC+2) |
| • Лете (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
| Рег. таб. | ΒΙ |
Хајронеја (/k aɪ r ə n i ə / или / k ɛ r ə n i ə /;[2] грчки: Χαιρώνεια ) - село и поранешна општина во Беотија, Грција, што се наоѓа на околу 80 километри источно од Делфи. По реформата на локалната самоуправа во 2011 година, таа е дел од општината Ливадеја, каде е општинска единица.[3] Се протега на површина од 111.445 км 2 и брои население од 1,382 (2011)[4]. Местото се наоѓа покрај планината Турион и во долината на реката Кефис, Теба.
Историја[уреди | уреди извор]
Хајронеја е античкиот град каде што македонската војска предводена од Филип II извојувала победа над здружените сили на хеленските полиси предводени од Атина и Теба (август 338 пр. н.е.), со што тие биле принудени да ја признаат врховната власт на Македонското Кралство. Тука се одиграла и битката помеѓу војските на римскиот војсководец Сула и понтскиот крал Митридад VI (86 пр. н.е.), а Хајронеја е позната и како родно место на хеленскиот филозоф и биограф Плутарх (46-120).[5]
Битката кај Хајронеја[уреди | уреди извор]
Главна страница: Битка кај Херонеја
Битката кај Хајронеја (338 г. ) била решавачка битка меѓу македонскиот крал Филип Ⅱ и сојузените војски на хеленските полиси. Битката се водела со приближно иста бројност на војските (македонската околу 30.000 пешаци и 2.000 коњаници) на хајронејската рамнина (Беотија). Триумфот на македонската војска бил целосен; хеленските војски биле разбиени; Филип со почести ги погребал загинатите војници кај Хајронеја (1.000 загинати Атињани), а Александар и Антипатар ги вратиле двете илјади заробени Атињани во Атина. Со оваа битка е завршена војната меѓу македонската држава и хеленските полиси, по што следел мировен договор во Коринт, со кој Филип Ⅱ бил прогласен за хегемон, водач на здружените воени сили.[6][5][7]
Други битки кај Хајронеја:
- Откако ја поробиле Хајронеја во 447 година пр.н.е., Атињаните биле нападнати и поразени во истата година од Беотијците во Битката кај Коронеја
- Во 146 пр.н.е. римскиот генерал Мател поразил единица од 1.000 аркадијци.
- Во 86 година пр.н.е., Архелај и Таксилос, генерали на Митридат VI од Понт, стигнале во Беотија. Нив ги пресретнал римскиот генерал Лусиј Корнелиј Сула кај Каеронеја и во наредната битка Митридатијците биле поразени и се повлекле во Халкис.[8]
- Битка помеѓу Каталонците и Франките на 15 март 1311 година. Каталонската компанија ги победила Франките и ја преземала контролата врз голем дел од Грција. Турците учествувале на страна на Каталонците. Битката е опишана од Рамон Мунтанер, каталонски војник.
- Битка меѓу Грците и Турците во 1823 и 1825 година за време на грчката револуција (1821–1828).
Наоѓалиштето на масовната гробница во Тебан било ископан во 1879–80 г. од страна на П. Стаматакис, а праисториското место Магула Баламену 23 години подоцна од археологот Г. Сотеријадис.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ Frank H. Vizetelly, A Desk-Book of Twenty-five Thousand Words Frequently Mispronounced (New York and London: Funk & Wagnalls, 1917), p. 252.
- ↑ Kallikratis law Архивирано на 24 април 2011 г. Greece Ministry of Interior (грчки)
- ↑ „Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)“ (PDF) (грчки). National Statistical Service of Greece. Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-09-21.
- ↑ 5,0 5,1 Ristovski, Blaže. (2009). Makedonska enciklopedija. MANU. ISBN 978-608-203-023-4. OCLC 499142958.
- ↑ „N. G. L. Hammond. <italic>Philip of Macedon</italic>. Baltimore: Johns Hopkins University Press. 1994. Pp. xvii, 235. $45.00“. The American Historical Review. 1995-12. doi:10.1086/ahr/100.5.1541. ISSN 1937-5239. Проверете ги датумските вредности во:
|date=(help) - ↑ ЛИТ.: Јустин, Филиповата историја. Прев. Љ. Басотова, Скопје, 2000; Plutarch, Demostenes, Harvard University Press, 1959; X. Hammond, Philip of Macedon, Baltimore, 1994.
- ↑ Dictionary of battles from the earliest date to the present time (1904), pp. 54, 55.