Снежната кралица (цртан филм, 1957)
Снежната кралица е советски анимиран филм заснован на истоимената бајка (1844) на Ханс Кристијан Андерсен . Деветти долгометражен цртан филм на студиото Сојузмултифилм .
Заплет[уреди | уреди извор]
Приказната е раскажана од перспектива на џуџестиот волшебник Оле Лукоје. Во еден град, живееле две деца кои биле соседи, Кај и Герда, се сакале како брат и сестра. Нивните семејства одгледувале цвеќиња покрај олукот што ги поврзувал нивните домови. Во лето, Кај и Герда сакале да седат таму и да се грижат за цвеќето. Како знак на нивното пријателство и љубов, децата засадиле две прекрасни рози - бели и црвени - во едно заедничко тенџере.
Во зима, децата сакале да се собираат во куќата на Герда и да ги слушаат бајките кои им ги раскажувала нејзината баба. Еден ден им раскажувала на децата за Снежната кралица, која испраќа снежни снежни бури . Герда е исплашена од неа, но Кај, за да ја смири својата пријателка, се пошегувал дека, откако ќе ја запознае кралицата, ќе ја стави на врел шпорет, а потоа таа ќе се стопи. Гледајќи во волшебно огледало, Снежната кралица дознала за ова и била многу лута на момчето. Таа го скршила огледалото и рекла, испраќајќи голема снежна бура над градот:
Ве потсетувам, парчиња стакло,
Ве потсетувам на мојата волшебна моќ:
Летајте далеку и во дивиот звук на ветерот
Лебдете над земјата и впијте се
Во очите, во срцата на овие глупави луѓе!
И оној на кого парчето ќе го пробие окото,
Нека прави само лоши работа насекаде,
И оној на кого парчето ќе му влезе во срцето,
Нека стане зол и само зло во светот
Секогаш да создава. Нека биде! Летај!
Я заклинаю вас, осколки ледяные,
Я заклинаю вас моей волшебной властью:
Летите прочь и в диком шуме ветра
Носитесь над землёю и впивайтесь
В глаза, в сердца людишек этих глупых!
И тот, кому осколок в глаз вонзится,
Пусть видит всюду лишь одно дурное,
А тот, кому стекло вопьётся в сердце,
Пусть станет злым и только зло на свете
Творит всегда. Пусть будет так! Летите!
Парчиња од огледалото, паѓале во очите или срцата на луѓето, и ги правеле нечувствителни и лути. Едно од овие парчиња од огледалото го погодило Кај во окото, а друго во срцето. Карактерот на момчето веднаш се сменил, и тој станува рамнодушен, лут и студен.
Еден ден Кај отишол на плоштадот да се лизга со санка. Герда сакала да оди со него, и тој се согласил, но намерно прилагодувал сè, така што таа да паѓа од санката. После тоа, Снежната кралица одеднаш се појавила на плоштадот во голема санка , а Кај, пред очите на Герда, ја врзал сопствената санка за нејзината санка и заминал. Наскоро тие го напуштиле градот, а Снежната кралица го ставила Кај во санката конечно го замрзнала и го однела во нејзината палата.
Кога дошла пролетта, Кај не се вратил, а Герда одлучила самата да тргне во потрага по него. На тој пат, таа најпрво се нашла во цветна градина, каде секогаш владеело летото, кај една стара волшебничка, чија маѓија направила Герда да заборави на сè на светот. Но, еден ден девојчето здогледало две рози, со црвена и бела боја, кои и помогнале да се сети на Кај. Сеќавајќи се на сè, Герда избегала од цветната градина. Понатаму на нејзиниот пат, таа се сретнала со голем црн гавран, чија невеста живела во кралската палата.
Гавранот и раскажал дека неодамна во палатата се појавил принц, многу сличен на Кај. Со помош на гавранот и неговата невеста, Герда влегла во палатата, но се увидело дека принцот не е Кај. Откако ја слушнала приказната на девојчето, љубезната принцеза и подарила златна кочија со кочија и слуги, нови чевли и убава облека. Герда тргнала повторно, но во шумата разбојници ја нападнале девојката и ја заробиле. Малата разбојничка, ќерка на началникот, ја чува девојката до себе. Таа на Герда и ја покажала својата залихазбирка од диви животни во која имало ирваси од Лапонија, шумски гулаби и други животни.
Откако ја слушнале приказната на Герда, гулабите рекле дека го виделе Кај во санката на Снежната кралица и дека се упатиле кон Лапонија. Малата разбојничка, трогната од љубезноста на Герда, ја ослободува девојката и ја пушта заедно со ирвасите во потрага по Кај, а потоа ги ослободила сите други нејзини заробени животни.
Ирвасите ја довеле Герда кај старата жена од Лапонија, која преку неа и го праќа писмото на старата Финка која живела во близина на кралството на Снежната кралица. Еленот ја замолил моќната Финка волшебничка да и ја даде на Герда „силата на дванаесетте херои “, но таа им одговарила дека нема поголема сила од храброто и посветено срце на една девојка. Герда дошла сама во кралството на Снежната кралица, бидејќи ирвасите,биле истоштени, и не можеле да ја придружуваат до таму.
Во дворецот на Снежната кралица, Кај, помодрен од студ, составувал различни фигури од лед.Тој грубо ја замолил Герда да си замине, што неа ја расплакало. Во последниот обид, таа го прегрнала, а нејзините солзи го стопиле парчето огледало во неговото срце. Кај почувствувал болка во срцето и заплакал, предизвикувајќи да му испадне другото парче од окото.Тој се вразумил и станал ист, но потоа Снежната кралица се вратила во дворецот. Сепак, Гердаи се спротивставила, а кралицата едноставно исчезнала заедно со нејзиниот дворец. Децата среќно се вратиле дома, патем ги сретнале сите оние кои им помогнале да се обединат. Кај децата повторно цветале розите, а Оле Лукоје излегува од розата на Герда и со тоа завршува цртаниот филм.
На филмот работеле[уреди | уреди извор]
- Сценарио на Георги Гребнер, Лев Атаманов, Николај Ердман
- Песни од Николај Заболотски
- Стихови на Михаил Светлов
- Режисер на сцената: Лев Атаманов
- Режисер: Николај Федоров
- Дизајнери на производство: Александар Винокуров, Леонид Шварцман (во заслугите како „ И. Шварцман “)
- Аниматори:
- Фјодор Хитрук
- Елена Хлудова
- Константин Чикин
- Рената Миренкова
- Татјана Федорова
- Владимир Крумин
- Лидија Реццова
- Виктор Лихачов
- Игор Подгорски
- Вадим Долгих
- Елизавета Комова
- Генади Новожилов
- Оператор: Михаил Друјан
- Композитор: Артеми Ајвазијан
- Инженер за звук: Николај Прилутски
- Уредник: Лидија Кјакст
- Асистенти на уметници: Б. Корнеев, Лидија модел, А. Дудников
- Асистенти на директорот: В. Шилина, Л. Горјачева, Н. Орлова
- Асистенти на операторот: Н. Климова, Е. Ризо
- Позадина уметници: Ирина Светлица, Олга Гемерлинг, Петар Коробаев, Дмитриј Анпилов
- Режисер на сликата: Фјодор Иванов
Гласовите ги позајмиле[уреди | уреди извор]
Фестивали и награди[уреди | уреди извор]
- 1957 година - IX IFF за деца и младинци во Венеција (Италија): Прва награда
- 1958 година - XI IFF во Кан (Франција): Награда за цртан филм
- 1958 година - Меѓународен фестивал за анимиран филм во Рим (Италија): Прва награда
- 1958 година - Фестивал на сите сојузи на филмови во Москва (СССР): Специјална награда за филм што освои награди на разни фестивали
- 1959 година - III меѓународен преглед на филмски фестивали во Лондон (Англија): Награда
Ретроспективи [1]
- 2000 година - XIII меѓународен филмски фестивал во Токио, TIFF (Јапонија)
- 2006 година - XIV фестивал на руски филм Хонфлер (Франција)
- 2008 година - ХХХИИ меѓународен филмски фестивал во Ла Рошел (Франција)
- 2010 година - VIII руски фестивал во Пау (Франција)
- 2010 година - Ретроспектива на студиото Сојузмултфилм во Француската кинотека, Париз (Франција)
- 2011 година - XIII меѓународен филмски фестивал „Бајка“ во Москва (Русија)
- 2011 година - V фестивал на руско кино „Спутник над Полска“ во Варшава (Полска)
- 2011 година - XI меѓународен фестивал за анимирани филмови FICAM во Мекнес (Мароко)
- 2000 godina - XIII меѓународен филмски фестивал во Токио, TIFF (Јапонија)
- 2012 — V Кинофорум «Ја и семејството во Москва (Русија)[2]
Одлики на создавањето[уреди | уреди извор]
Изгледот на Снежната кралица многу се разликува од изгледот на останатите цртани ликови. Ова се должи на фактот дека Снежната кралица била нацртана со методот „ ротоскопирање “ од глумица која го позајмила гласот Марија Бабанова [3] (во домашната анимација, овој метод бил наречен „ецлаир“ - според брендот на производителот на долгата маса врз кои биле извршени сите манипулации - и била широко распространета во 1940-1950-тите години). Со овој метод се снимале целосно нашминкани глумци, а потоа добиената слика се пренесувала рамка по рамка во цртежите на целулоид.
Во „ротоскопирањето“ на нејзиниот лик учествувала и Јанина Жејмо, која го позајмила гласот за ликот на Герда, но само за некои сцени. Сликата на Оле-Лукоје била нацртана без никакво помошно снимање; Фјодор Хитрук бил лично одговорен за анимацијата [4] . Уметничките слики на ликовите биле создадени од Леонид Шварцман [5], а вториот уметник на слика, Александар Винокуров [6], бил одговорен за развојот на сценографијата и позадините.
Видео издание[уреди | уреди извор]
Во осумдесеттите години, во СССР, цртаниот филм започнал да се произведува на лиценцирани видеокасети од советскиот производител „Видео програма на Агенцијата за филм на СССР“, а првично во СЕКАМ.
Во 1990 година бил објавен анимиран алманах „ Бајки од Лапонија“, каде што, меѓу цртаните филмови вклучени во него, биле прикажани прегласени фрагменти со Оле Лукоје од оваа филмска адаптација на бајката на Ханс Кристијан Андерсен „Снежната кралица“ (1957) . Во средината на 90-тите години, цртаниот филм од Бајкитеод Лапонија бил објавен во колекцијата VHS на најдобрите советски цртани филмови од Студио ПРО Видео касети снимени во Hi-Fi стерео и во системот PAL.
Во раните 90-ти, во СССР и Русија, тој бил објавен на VHS од асоцијацијата на кино „Крупен план“. Во средината на 1990-тите, „Студио ПРО Видео“ ги издало најдобрите советски цртани филмови на VHS во една колекција. Во 1995 година, студиото Сојуз Видео го објавило овој цртан филм на VHS одделно во колекцијата број 6. Публикациите на VHS во Русија биле дистрибуирани во системот PAL.
Во 1998 година, Оле-Лукоје бил водечки на видеокасетата „Караоке за деца 2“ (дистрибутер „Сојуз видео“). Во раните 2000-ти, цртаниот филм е обновен и објавен на ДВД од Крупен план и Сојуз Видео. Исто така, „Крупен План“ го објавил овој цртан филм на дискови MPEG-4.
Рејтинг на филмот[уреди | уреди извор]
Филмскиот критичар Л. Закржевскаја тврдела дека цртаниот филм „Снежната кралица“ е несомнено еден од најдобрите примери на светската класична анимација [7] .
Познатиот режисер-аниматор И.П Иванов-Вано напишал дека „филмот„ Снежната кралица “е едно од ремек-делата на нашите класични цртани филмови“ [8] .
Влијание[уреди | уреди извор]
Јапонскиот режисер за анимација Хајао Мијазаки признал дека филмот на Атаманов „Снежната кралица“ имал одлучувачко влијание кога тој бирал што ќе прави во животот [9] .
Според мрежното место „Киноексперт“, „Снежната кралица“ е на прво место меѓу советските цртани филмови по популарност во странство [10] .
Поврзано[уреди | уреди извор]
- Снежната кралица (филм, 1966
- Снежната кралица (цртан филм, 2012)
- Студено срце
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „La Reine des neiges“. www.kinoglaz.fr. Посетено на 2019-12-15.
- ↑ „Кинофорум «Я и семья»“ (англиски). bg.ru. Архивирано од изворникот на 2019-12-15. Посетено на 2019-12-15.
- ↑ „Аниматор.ру | Новости | В Галерее на Солянке 23 декабря откроется выставка, пос...“. www.animator.ru. Посетено на 2019-12-15.
- ↑ „«Анимация — это все что угодно плюс еще кое-что» - Номер 92“. www.kinozapiski.ru. Посетено на 2019-12-15.
- ↑ „Аниматор.ру | Статьи | "АТАМАНОВ"“. www.animator.ru. Посетено на 2019-12-15.
- ↑ „5 малоизвестных фактов о мультфильме «Снежная королева»“ (руски). Яндекс Дзен | Платформа для авторов, издателей и брендов. Посетено на 2019-09-03.
- ↑ Закржевская 1972.
- ↑ Иванов-Вано 1980.
- ↑ „№11 (613) / Искусство и культура / Спецпроект / Нарисуют - будут жить“. www.itogi.ru. Архивирано од изворникот на 2018-05-02. Посетено на 2019-12-15.
- ↑ „Какие советские мультфильмы очень популярны за рубежом?“. Киноэксперт. Центр интернет-маркетинга «SEO-City». Посетено на 2017-01-11.
Литература[уреди | уреди извор]
- Закржевская Л. Лев Атаманов // Мастера советской мультипликации. Сборник статей / Под ред. Д.Н. Бабиченко. — М.: Искусство, 1972. — С. 9—32. — 191 с.
- Иванов-Вано И.П. Кадр за кадром. — М.: Искусство, 1980. — С. 224. — 240 с.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Снежната кралица
- „Снежната кралица“ на страницата „Енциклопедија на руското кино“
- Снежната кралица: приказна за сите времиња. Наталија Руденко, 2007 година
- Изложба „Снежна кралица“ 55 - студ и убавина
- Неодамнешна историја на руското кино. 1986-2000 година.[мртва врска] Кино и контекст.[мртва врска] Т.[мртва врска] IV. SPb, сесија, 2002 година.[мртва врска] Анимирани филмови во СССР.
- Англиски гласовник: Сандра Ди, Пети Мек Кормак и Томи Кирк (фото)
- Постер на американски филм