Прејди на содржината

Гулаб гривнаш

Од Википедија — слободната енциклопедија
Гулаб гривнеж

Пеење на гулабот гривнеж
Научна класификација
Царство: Животни
Колено: Хордови
Класа: Птици
Ред: Гулабовидни
Семејство: Гулаби
Род: Columba
Вид: Гулаб гривнеж
Научен назив
Columba palumbus
Linnaeus, 1758

Гулабот гривнеж (науч. Columba palumbus) е птица од семејството на гулабите која ја има и во Македонија.

Распространетост

[уреди | уреди извор]

Во северните и источните постудени делови на Европа и западна Азија, гулабот гривнеж е птица преселница, но во јужна и западна Европа е постојан жител.

Трите западноевропски гулаби од родот Columba , гривнежот, планинскиот и дивиот гулаб, се многу слични, но имаат свои разликувачки одлики. Гулабот гривнеж е карактеристичен со својата големина од 38-44.5 см и тежина 300-615 грама, како и со белото на вратот и крилјата.[2] Инаку, во основа е сива птица со портокаловести гради. Има распон на крилјата од 68 до 80 см, опашката му е долга 13.8-15 см, а клунот 1,9 до 2,2 см.[3] Младенчињата немаат бели дамки од страните на вратот, дури на 6-месечна возраст почнуваат да се појавуваат мали бели дамки кои постепено се зголемуваат додека птицата целосно да се оформи на 8-месечна возраст. Тие имаат посив клун од возрасните и целосно делуваат посветло сиви.

Поведение

[уреди | уреди извор]
Возрасен во гнездо на дрво
Јајце
Возрасен гулаб гривнеж во Англија

Летот на гулабот гривнеж е брз, изведуван со обични замавнувања на крилјата и повремено остро плескање, карактеристично за сите гулаби. Слетува со гласно клепање. Стои на високи гранки и кабли, а кога се додворува оди по хоризонталната гранка испрчувајќи го вратот, со крилјата малку спуштени надолу и подраширена опашка. За време на додворувачкиот лет, птицата се вивнува нагоре со удари на крилјата како камшик, и се спушта надолу со укочени крилја. Звукот на камшикување повеќе го произведува кога ги шири крилјата, отколку кога ги собира. Оваа птица е дружењубива и формира големи јата вон сезоната на парење.

Размножување

[уреди | уреди извор]
Возрасен со пиле

Се размножуваат на дрвјата од шумите, парковите, градините и несат 2 бели јајца, во едноставно право гнездо, а пилињата се изведуваат по 17 до 19 дена. Се чини дека претпочитаат гнездото да се наоѓа близу патишта и реки. Гнездата се ранливи на напади, особено од гаврани и повеќе порано во годината кога крошните со лисја не се дооформени. Малечките почнуваат да летаат по 33-34 дена, а ако гнездото е вознемирувано некои младенчиња се во состојба да преживеат и ако го напуштат по 20 дена.

Поголемиот дел од исхраната е зеленчук, округли, месести листови од каранфили, главоцветни растенија и мешункаст зеленчук, земени од отворени полиња или градини и тревници; фаворизира млади ’ркулци и саден материјал, жито, борови семиња, некои овошја и бобинки. Наесен, јадат смокви и желади, а зиме пупките од дрвјата и грмушките. Тие јадат и ларви, мравки и мали црви. Имаат потреба од отворена вода за пиење и за капење во неа. Овој вид може да претставува аргикултурен штетник и често е убиван, а во повеќето европски земји е легален дивеч за лов. Често е присутен во руралните средини и е питом ако не го гонат. Малечките гулапчиња многу брзо стануваат дебели од „млекото“ со кое ги хранат нивните родители. Тоа е екстремно богата, слатка течност која ја произведуваат возрасните птици во својата гуша за време на сезоната на парење.

Огласување

[уреди | уреди извор]

Огласувањето му е карактеристично гукање.

Два гулаба гривнежи во Англија

Подвидови

[уреди | уреди извор]
  • Columba palumbus azorica (Hartert, 1905);
  • Columba palumbus casiotis (Bonaparte, 1854);
  • Columba palumbus excelsa (Bonaparte, 1856);
  • Columba palumbus iranica (Zarudny, 1910);
  • Columba palumbus maderensis (Tschusi, 1904, изумрен);
  • Columba palumbus palumbus (Linnaeus, 1758).
  1. BirdLife International (2012). Columba palumbus. IUCN Red List. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Посетено на 16 July 2012.
  2. CRC Handbook of Avian Body Masses by John B. Dunning Jr. (Editor). CRC Press (1992), ISBN 978-0-8493-4258-5.
  3. David Gibbs, Eustace Barnes & John Cox (2001). A Guide to the Pigeons and Doves of the World Yale University Press, ISBN 0-300-07886-2.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]