Прав аголник

Од Википедија — слободната енциклопедија
Прав аголник
КласификацијаРачна алатка за обележување и мерење
Се користи соМоливи, стила, обележувачи

Прав аголник — алатка која се користи за обележување и проверување на агол од 90°, а аголниците се користат и за други агли, на пр. 45°. Правите аголници имаат вообичаена употреба во обработката на дрво, обработката на метали, градежништвото и техничкото цртање.[1] Некои аголници вклучуваат скала за мерење растојанија (линијар) или за пресметување агли.

Терминологија[уреди | уреди извор]

Многу аголници се направени од два дела, од дршка и сечило или јазик.[1] :472 Дршката е обично подебела од сечилото, при што сечилото е фиксирано во или на дршката. Сечилото обично има паралелни рабови. Дробично се држи до работ на работното парче или таблата за цртање, а јазикот потоа се користи како прав раб за правење ознака или како референца за проверка на точноста на аголот.

Историја[уреди | уреди извор]

Дрвени столарски аголници преживеале од Стар Египет и Стариот Рим и може да се видат во уметноста од тоа време. Од 18 век, аголниците почнале да се произведуваат во фабрики, а претходно тие обично биле изработувани од дрво и честопати ги правеле самите занаетчии.[1] :472Некои дрводелци продолжуваат да изработуваат свои аголници.[2]

Точност[уреди | уреди извор]

Различни индустрии и примени имаат различни барања за точноста на аголниците. Некои аголници се произведени за да ги задоволат регулираните стандарди за точност, како што се Британските стандарди BS 939:2007 за инженерски аголници и BS 3322 за столарски аголници.[3] [4]

Аголникот може да стане неточен со текот на времето при вообичаена употреба и злоупотреба, како што е абење на рабовите на аголникот, при паѓање или при несоодветно користење. Материјалите, особено дрвото, исто така може да се менуваат со промените на температурата и влажноста. Аголниците може да се проверат за точност со позната референца, како што е аголеник или машина за која се знае дека е точна или во однос на цилиндричен квадрат.

Преку симетрични аголници, исто така, може да се проверат против себе. Еден метод за аголници во облик на L (илустрирани) е да се држи аголникот на доверлив познат прав раб, се обележува линија, аголникот потоа се превртува и од истата точка се удира друга линија. Ако аголникот е точен, треба да биде видлива само една линија.[5] [6]

Постојат голем број методи за рачно исправување на неточен аголник. На пример, дрвените сечила може да се коригираат со помош на турпија и шмиргла за дрво, додека металните сечила може да се коригираат со помош на турпија и шмиргла за метал.[7] [8]

Симболика[уреди | уреди извор]

Аголникот е вклучен во најчестиот симбол на масоните, аголник и шестар.[9] Историски, аголниците се користеле и од дрводелците, како што се столарите, како симболи во знаците и хералдиката за да го претстават нивниот занает.[10] Аголникот како симбол се гледа и во уметничките претстави на христијанските светци апостол Тома и Јаков Помладиот.[11]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 Salaman, R. A. (1975). Dictionary of Tools Used in the Woodworking and Allied Trades, c. 1700-1970. Internet Archive. New York, USA: Scribner. стр. 472–479. ISBN 978-0-684-14535-8.
  2. „Make Wooden Try Squares“. Popular Woodworking Magazine (англиски). 2015-09-28. Архивирано од изворникот на 2020-10-18. Посетено на 2020-10-17.
  3. „BS 939:2007 - Engineers' squares (including cylindrical and block squares). Specification – BSI British Standards“. shop.bsigroup.com. Архивирано од изворникот на 2020-10-20. Посетено на 2020-10-17.
  4. „BSI - BS 3322 - Specification for Carpenters' Squares and Bevels | Engineering360“. standards.globalspec.com. Архивирано од изворникот на 2020-10-18. Посетено на 2020-10-17.
  5. Stanley, Jenny (17 October 2017). „Check if a Square is Square“. The Family Handyman (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-07-10. Посетено на 2020-10-18.
  6. Sellers, Paul (14 December 2011). „Checking your square's squareness“. Paul Sellers - A Lifestyle Woodworker (англиски). Архивирано од изворникот на 18 October 2020. Посетено на 18 October 2020.
  7. „How to correct an engineer's square that is not square?“. Wonkee Donkee Tools (англиски). Архивирано од изворникот на 2020-10-17. Посетено на 2020-10-17.
  8. „On Woodworking Squares and Working Wood“. Paul Sellers' Blog (англиски). 2014-06-13. Архивирано од изворникот на 2020-10-15. Посетено на 2020-10-17.
  9. „SQUARE AND COMPASSES - Freemasonry's Logo“. www.masonic-lodge-of-education.com. Архивирано од изворникот на 2020-10-18. Посетено на 2020-10-17.
  10. Schwarz, Christopher (29 May 2014). „Melencolia Square, Part 4: Look for a Sign“. Lost Art Press (англиски). Архивирано од изворникот на 18 October 2020. Посетено на 17 October 2020.
  11. Hardon, John A. (1980). „Carpenter's square“. Modern Catholic Dictionary (англиски). Internet Archive (1st. изд.). Garden City, NY: Doubleday. стр. 83. ISBN 978-0-385-12162-0.