Италијанка во Алжир

Од Википедија — слободната енциклопедија
Италијанка во Алжир
Опера од Џоакино Росини
Портрет на композиторот
ИзворноL'italiana in Algeri
ЛибретоАнџело Анели
ЈазикИталијански
Премиерна изведба
Датум22 мај 1813 (1813-05-22)
МестоТеатар Сан Бенедето, Венеција

Италијанка во Алжир (италијански:L'italiana in Algeri) е опера во два чина од Џоакино Росини по италијанско либрето од Анџело Анели. Премиерно била прикажана во Театро Сан Бенедето во Венеција на 22 мај 1813 година.

Историја на компонирање[уреди | уреди извор]

Италијанка во Алжир Росини ја напишал кога имал 21 година, а рекол дека ја компонирал операта за 18 дена, иако други извори тврдат дека му биле потребни 27 дена. Росини композицијата на рецитативите како и аријата „Le femmine d'Italia“ му ја доверил на непознат соработник.[1]

Делото е засновано на текст на Анџело Анели, врз основа на кој композиторот Лујџи Моска претходно направил опера со исто име, која премиерно била изведена на 16 август 1808 година во театарот Ла Скала.

Премиера и изведби[уреди | уреди извор]

Операта била премиерно изведена во Театро Сан Бенедето во Венеција на 22 мај 1813 година. Со неа Росини остварил забележителен успех, а подоцна го усовршил делото за подоцнежните настапи во Виченца, Милано и Неапол, во текот на следните две години.

Премиерата во Лондон била на 28 јануари 1819 година, а на 5 ноември 1832 година била премиерно изведена во Њујорк. Имала многу успешни изведби во „Торино (1925), Рим (1927) и Лондон (1935)“ [2] и често се поставува на сцената по Втората светска војна. Во 21 век операта на Росини продолжува редовно да се изведува.

Улоги[уреди | уреди извор]

Улога Тип на глас Премиерна екипа, 22 мај 1813 година
Диригент: Алесандро Рола
Изабела, италијанка контралто Мариета Марколини
Линдоро, вљубен во Изабела тенор Серафино Џентили
Тадео, постар Италијанец бас Паоло Росич
Мустафа, бег од Алжир бас Филипо Гали
Елвира, негова сопруга сопран Лутгард Анибалди
Зулма, нејзина слугинка мецосопран Анунзијата Берни Чели
Али, капетан на беговата гарда тенор или бас [3] Џузепе Спирито
Жени од харем (тивки); Евнуси, пирати, робови, морнари – машки хор

Содржина[уреди | уреди извор]

Место: Алжир
Време: во минатото [4]

Чин 1[уреди | уреди извор]

Во палатата на бегот од Алжир

Дизајнот на корицата од либретото

Жената на бегот, Елвира, се жали на слугинката Зулма дека Мустафа повеќе не ја сака. Насамо, Мустафа му кажува на Али (капетанот на гусарите) дека планира да ја омажи Елвира за Линдоро (негов италијански роб). За да ја задоволи својата машкост, Мустафа му вели на Али дека сака нешто ново, сака италијанка и Али мора да најде таква девојка и да му ја донесе во харемот. Линдоро влегува сам и пее за Изабела, неговата вистинска љубов. Му приоѓа Мустафа и го известува дека планира да го ожени за Елвира, а Линдро не знае како да се спротивстави на предлогот.

На морскиот брег

Еден брод е уништен на брегот по невреме. Меѓу патниците се Изабела (која го бара Линдоро) и Тадео (нејзин придружник и е заљубен во неа). Изабела е заробена од алжирските пирати. Али е воодушевен кога ќе дознае дека таа е Италијанка - токму она што го сака бегот! Таа го претставува Тадео како нејзин вујко.

Во палатата

Во палатата, Линдоро и Елвира не сакаат да се венчаат, ама Мустафа му нуди на Линдоро да се врати со брод во Италија доколку ја земе Елвира. Линдоро се согласува. Влегува Али и го најавува доаѓањето на италијанската убавица. Мустафа е воодушевен (Già d'insolito ardore nel petto agitare).

Опкружен со евнуси Мустафа ја пречекува Изабела во големата сала. Тој е маѓепсан од нејзината убавина. Тогаш, пристигнуваат Линдоро, Елвира и Зулма за да се простат од Мустафа. Линдоро и Изабела се збунети кога ќе се сретнат лице в лице. Изабела дознава дека Елвира била поранешна сопруга на Мустафа, која треба да оди во Италија, каде што треба да се омажи за Линдоро. Изабела од Мустафа бара да ѝ дозволи на Елвира (а со тоа и Линдоро) да остане во Алжир. Мустафа го прифаќа инсистирањето на Изабела. Чинот завршува.

Чин 2[уреди | уреди извор]

Во палатата

Елвира и Зулма забележуваат дека Изабела знае како да манипулира со мажите. Мустафа ја открива својата стратегија за заведување на Изабела: тој ќе го постави Линдоро како слуга на Изабела и ќе биде негов доушник, а Тадео исто така ќе треба да му помогне.

Изабела и Линдоро се сами. Ѝ објаснува дека немал намера да се ожени со Елвира. Се согласуваат да избегаат заедно. Влегува Мустафа со Тадео, кој не сака да посредува во заведувањето на Изабела од бегот, но се плаши да одбие.

Во нејзинината соба

Изабела се облекува во турски стил. Мустафа преку Зулма и Елвира ја ја вика на кафе. Изабела нарачува три филџани. Елвира треба да чека во друга соба. Мустафа му вели на Тадео да си замине кога ќе кивне. Изабела срдечно го поздравува Мустафа и тој кива, но Тадео го игнорира сигналот. Изабела бара кафе, а потоа ја поканува Елвира да им се придружи.

На друго место во палатата

Али пее за Италијанките (Le femmine d'Italia). Влегуваат Италијанците, а Тадео му вели на Линдоро дека не ѝ е вујко на Изабела туку нејзин љубовник (не знаејќи дека Линдоро и Изабела се заљубени еден во друг). Линдоро му кажува на Мустафа дека Изабела ќе го прогласи за нејзино папатаци (човек кој не може да му одолее на спротивниот пол). Ова, како што му објаснува Линдоро, е италијански обичај и голема чест, бидејќи папатаците уживаат во идиличен живот посветен на јадење, пиење и спиење. Зулма и Али не ги знаат вистинските намери на Изабела.

Собата на Изабела

Изабела им вели на италијанските робови да се подготват за бегство. Започнува церемонијата; Мустафа е воодушевен од својата нова титула и се пресоблекува во соодветен костим. Изабела му објаснува што треба да прави. Тој мора да се заколне на јадење, пиење и молчење, преку повторување на зборовите по Тадео. Потоа, Изабела и Линдоро го провоцираат за да дознаат дали ќе ја прекрши заклетвата.

Покрај палатата има европски брод: време е за бегство! Тадео конечно сфаќа кој е Линдоро, но сепак одлучува да оди заедно со нив. Елвира, Зулма и Али гледаат како бегот сè уште се глупира како луд папатачи. Мустафа одеднаш се вразумува и ги повикува своите војници, но сите се пијани. Италијанците заминуваат а Мустафа ја моли Елвира за прошка. Нема повеќе Италијанки за него!

Наводи[уреди | уреди извор]

Белешки

  1. Corghi, Azio. Preface to the complete Ricordi Edition. Fondazione Rossini Pesaro, 1981. ISBN 88-7592-818-5.
  2. Osborne, Charles 1994, p. 35
  3. The role of Haly is stated by Beghelli and Gallino to be a tenor part (p. 203), whereas almost all the other sources assign it to the bass voice type (and baritones are normally allotted it in actual theatre performances and in recordings). There are still further sporadic examples of assignment to the tenor voice type, such as nineteenth century editions of the libretto (see: Milan, Ricordi, sd., accessible online at the Archivio di Stato in Reggio Emilia Архивирано на 23 ноември 2020 г., where the role is stated to be for "secondo tenore") or the website of the Deutsche Rossini Gesellschaft. Moreover, Giuseppe Spirito, the first performer of Haly, had already created the role of Frontino in L'equivoco stravagante, which is usually considered to be an unquestioned tenor part.
  4. Osborne, Charles 1994, p. 34

Извори

  • Beghelli, Marco & Gallino, Nicola (ed.) (1991), Tutti i libretti di Rossini, Милано: Garzanti. (in Italian)
  • Озборн, Чарлс (1994), Оперите на Бел Канто на Росини, Доницети и Белини, Лондон: Метуен; Портланд, Орегон: Амадеус прес.ISBN 0931340713ISBN 0931340713

Понатамошно читање[уреди | уреди извор]

  • Fabbri, Paolo & Bertieri, Maria Chiara (ed.) (1997), L'italiana in Algeri, Пезаро: Fondazione „G. Rossini“ (in Italian)
  • Госет, Филип ; Браунер, Патриша (2001), „ Италијана во Алжир “ во Холден, Аманда (ед. ), Водич за операта на новиот пингвин, Њујорк: Пингвин Путнам.ISBN 0-14-029312-4ISBN 0-14-029312-4
  • Озборн, Ричард (1990), Росини, Итака, Њујорк: Northeastern University Press.ISBN 1-55553-088-5ISBN 1-55553-088-5
  • Озборн, Ричард (1998), „ Италијана во Алжир “, во Стенли Сејди (Ред.), Оперскиот речник на Њу Гроув, кн. 2, стр. 833-836. Лондон: Macmillan Publishers, Inc.ISBN 0-333-73432-7, 1-56159-228-5ISBN 0-333-73432-7 , 1-56159-228-5

Надворешни врски[уреди | уреди извор]