Изработка на чипка во Хрватска
Изработка на врвки во Хрватска (хрватски: Čipkarstvo u Hrvatskoj) е традиција која датира од ренесансата кога производството на чипка почнало да се шири низ Медитеранот[1] и континентот Европа. Низ годините, хрватската тантела стана значајна по своите уникатни дезени и дизајни. Во 2009 година, УНЕСКО го призна производството на чипка во Хрватска како нематеријално културно наследство на човештвото.[2]
Денес во Хрватска, постојат неколку центри каде што опстојува традицијата на правење чипка, особено јадранските острови Паг и Хвар, северниот град Лепоглава и селото Света Марија во округот Меѓимурје.
Забележителна чипка[уреди | уреди извор]
Паг: чипка изработена со игла[уреди | уреди извор]
Паг чипката е изработена со игла и се состои од украси создадени од мрежа на пајак и бројни геометриски форми. Готовиот производ е многу цврст, и за разлика од другите хрватски чипки, може да се пере.
Чипката во Паг и денес се прави на традиционален начин како што била и пред неколку векови, а отворено е училиште за да се зачува традицијата на правење чипка.
Лепоглава: бобина чипка[уреди | уреди извор]
Чипката Лепоглава е детално обработена бобина чипка, чија структура се состои од комбинација на подредени геометриски, цветни и животински мотиви и дезени. Се користи конец од лен или памук, секогаш во бела боја и има различни форми и големини.
Изработката на чипки во Лепоглава започнала со производство кон крајот на 19 век, достигнувајќи ја својата „златно доба“ меѓу двете светски војни.[3] Во тоа време, создавање на чипка освоило многу натпревари на меѓународни изложби: во Париз 1937 година освоило златен медал, а две години подоцна освоило бронза во Берлин . Оваа ера била од голема важност за напредокот на Лепоглавата чипка.
Секоја година во септември во Лепоглава се одржува меѓународен фестивал на чипка во чест на специфичната чипка која се изработува во градот.
Хвар: агава или алое чипка[уреди | уреди извор]
Хвар чипката е единствена по тоа што конецот се собира од листовите на алое растенијата и од агава кои растат на островот.[4] Листовите се берат во одреден период од годината, а потоа специјално се обработуваат за да се добие тенок, бел конец.
Бенедиктинските калуѓерки во градот Хвар се единствените кои ја прават чипката Хвар, која уште се нарекува и „алое чипка“.
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Lacemaking in Croatia; DOCUMENTS: Nomination for inscription on the Representative List in 2009“. UNESCO. 2009-09-28. Посетено на 2011-11-28.
- ↑ „UNESCO - Lacemaking in Croatia“.
- ↑ Miroslav Gašparović & Marina Bagarić: Hidden treasure of the Museum of Arts and Crafts, Zagreb: selection from the museum holdings to mark the 125th anniversary of MUO. Zagreb, 2005. p211
- ↑ United States Institute for Theatre Technology. "TD & T", Volume 43, Issues 2-4, 2007.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Изработка на врвки во Хрватска (Видео) на kultura.hr, проект за хрватско културно наследство, Министерство за култура на Република Хрватска
- Изработка на врвки во Хрватска: УНЕСКО