Прејди на содржината

Наследна монархија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Дел од темата „Политика“ on
Монархизам

Портал „Монархија“
Портал „Политика“

Наследната монархија е форма на владеење и начин на наследување на власта во која тронот преминува од еден член од владејачко семејство на друг член од истото семејство. Низа владетели од исто семејство би сочиниле династија.

Наследната монархија бил најчест тип на монархија низ историјата, а останува доминантна форма и во денешните монархии. Нејзини предности се континуитетот на концентрација на моќта и богатството и најчесто однапред се знае кој ќе биде следен монарх. Голем недостаток на наследната монархија е тоа што престолонаследникот понекогаш може да е физички или привремено неподготвен (неспособен) да владее.[1] Други недостатоци се тоа што народот не може да го избере својот шеф на држава, ригидната распределба на богатството и моќта и континуитетот на застарените верски и социјално-економски структури кои најчесто се во корист на монарсите, нивните семејства, и нивните поддржувачи.[2]

Во повеќето денешни наследни монархии, обично редоследот на наследување користи одредена форма на првородство, но има и други методи како што се сениорат (правото на наследување му припаѓа на најстариот член на семејството, за разлика од првородството, каде што правото му припаѓа на најстариот син) и танистрија (во којашто наследникот се избира од квалификуваните кандидативо семејството).

Истражувањата покажуваат дека наследните владеења, а особено првородството, се постабилни од облиците на авторитарно владеење со алтернативни начини за наследување на власта. [3] [4] [5] [6] [7] [8]

Наследување

[уреди | уреди извор]
Царот Нарухито е наследниот монарх на Јапонија. Јапонската монархија е најстарата континуирана наследна монархија на светот . [9]

Теоретски, кога монархот во наследна монархија ќе почине или абдицира, круната обично преминува на следната генерација од семејството. Ако нема дете кое може да го наследи, круната може да премине на брат, сестра, внук, внука, братучед или друг роднина, во согласност со однапред дефиниран редослед на наследување, најчесто наведен во закон. Ваквиот процес однапред утврдува кој ќе биде следен монарх и се избегнуваат споровите меѓу членовите на кралското семејство.[10]

Наследната линија може да биде патрилинеална, во која владеењето се пренесува од татко на син, или матрилинеална, т.е. со посредство на ќерката кога круната обично преминува од монархот на зетот. (на пр. во најстарата Кинеска Империја)

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  1. Flesch, Carl F. (2006). Who's Not Who and Other Matters. Pegasus Elliot Mackenzie Pu. стр. 69. ISBN 9781843862444.
  2. Robertson, Geoffrey (25 September 2008). „A hereditary head of state and a system based on sexism and religious discrimination have no place in the 21st century“. The Guardian. Посетено на 18 February 2018.
  3. Kurrild-Klitgaard, Peter (2000). „The constitutional economics of autocratic succession“. Public Choice. 103 (1/2): 63–84. doi:10.1023/A:1005078532251. ISSN 0048-5829.
  4. Kurrild-Klitgaard, Peter (2004). „Autocratic succession“. Encyclopedia of Public Choice. 103: 358–362. doi:10.1007/978-0-306-47828-4_39. ISBN 978-0-306-47828-4.
  5. Kokkonen, Andrej; Sundell, Anders (May 2014). „Delivering Stability—Primogeniture and Autocratic Survival in European Monarchies 1000–1800“. American Political Science Review. 108 (2): 438–453. doi:10.1017/S000305541400015X. ISSN 0003-0554. |hdl-access= бара |hdl= (help)
  6. Acharya, Avidit; Lee, Alexander (2019-11-01). „Path Dependence in European Development: Medieval Politics, Conflict, and State Building“. Comparative Political Studies. 52 (13–14): 2171–2206. doi:10.1177/0010414019830716. ISSN 0010-4140.
  7. Kokkonen, Andrej; Sundell, Anders (2019-06-11). „Leader Succession and Civil War“. Comparative Political Studies. 53 (3–4): 434–468. doi:10.1177/0010414019852712. ISSN 0010-4140.
  8. „Tracking the "Arab Spring": Why the Modest Harvest?“. Journal of Democracy. Посетено на 2019-10-27.
  9. D.M. (2 June 2017). „Why is the Japanese monarchy under threat?“. The Economist. Посетено на 18 February 2018.
  10. For example: Mitchell, Brian (2001). Finding Your Irish Ancestors: Unique Aspects of Irish Genealogy. Baltimore: Genealogical Publishing Com. стр. 12. ISBN 9780806351001. Посетено на 11 December 2017. To legitimise the rise to power of new tribal or dynastic groups Gaelic genealogists often forged a link between the usurper and the dynasty they had overthrown.