Шошонски јазик
| Шошонски јазик | ||
|---|---|---|
| Sosoni' ta̲i̲kwappe или Neme ta̲i̲kwappeh | ||
| Застапен во | САД | |
| Подрачје | Вајоминг, Јута, Невада, Ајдахо | |
| Народ | Шошони | |
| Говорници | 1,000 (2007) дополнителни 1,000 кои не говорат течно (2007) | |
| Јазично семејство | ||
| Претходни облици: | пранумиски
| |
| Дијалекти | западен
северен
гошутски
источен
| |
| Писмо | латиница | |
| Јазични кодови | ||
| ISO 639-3 | shh | |
|
| ||
Шошонскиот (Sosoni' ta̲i̲kwappe) е нумиски јазик од јазичното семејство на јутоацтечки јазици. Овој јазик се зборува во западни САД и е мајчин јазик на Шошоните. Јазикот се зборува во Вајоминг, Јута, Невада и Ајдахо.
Шошонскиот има шест самогласки, кои разликуваат должина.[1] Согласките во шошонскиот јазик се релативно малубројни во спредба со останати староседелски јазици. Шошонскиот е богат со наставки, кои се клучни во јазикот. Јазикот исто така располага со граматички број, падеж, како и глаголски вид (аспек) и време. Зборовниот редослед во јазикот е слободен, но има знаци на следење на зборовен редослед подмет-предмет-прирок.[2]
Шошоните го именуваат јазикот или како „народен јазик“ (newe ta̲i̲kwappe) или како „шошонски јазик“ (Sosoni' ta̲i̲kwappe).[3] Јазикот е класифициран како загрозен јазик, но во последните години во тек е проект за ревитализирање (јазично оживување).[4]
Класификација[уреди | уреди извор]
Шошонскиот е најсеверен јазик од семејството на јутоацтечки јазици.[5] Во рамките на тоа јазично семејство, јазикот е дел од групата на нумиски јазици. Најсродни јазици на шошонскиот се тимбишанскиот и команчејскиот јазик. За тимбишанскиот се верува дека засебен јазик во оваа јазична подгрупа[6], додека за команчејскиот се верува дека шошонскиот и команчејскиот се одделиле од еден ист јазик во 1700 година. Јазиците имаат ограничена меѓусебна разбирливост.[7]
Дијалекти[уреди | уреди извор]
Шошонскиот е составен од следните главни дијалекти: западен дијалект во Невада, гошутски дијалект во Јута, северен дијалект во Ајдахо и источен во Вајоминг.[4] Дијалектните разлики се на фонолошка основа.
Фонологија[уреди | уреди извор]
Самогласки[уреди | уреди извор]
| кратки | долги | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| предна | задна незаоблена |
задна заоблена |
предна | задна незаоблена |
задна заоблена | |
| високи | i | ɨ | u | i: | ɨ: | u: |
| средни | ai | o | ai: | o: | ||
| ниски | a | a: | ||||
Согласки[уреди | уреди извор]
| двоусни | коронални | преднонепчени | заднонепчени | гласилни | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| рамни | лабијализирани | |||||
| носни | m | n | ||||
| експлозивни | p | t | k | kʷ | ʔ | |
| слеани | ts | |||||
| струјни | s | h | ||||
| полусамогласки | j | w | ||||
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ McLaughlin, John E. (2012). Shoshoni Grammar. Munich: Lincom Europa. ISBN 9783862883042. OCLC 793217272.
- ↑ „WALS Online - Language Shoshone“. The World Atlas of Language Structures Online (англиски). Посетено на 2018-01-25.
- ↑ Gould, Drusilla; Loether, Christopher (2002). An Introduction to the Shoshoni Language: Dammen Da̲igwape. Salt Lake City: University of Utah Press. ISBN 0874807301. OCLC 50114343.
- ↑ 4,0 4,1 Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по име:1. - ↑ „Summary by language family“. Ethnologue (англиски). Посетено на 2018-04-18.
- ↑ „Uto-Aztecan Language Family | About World Languages“. aboutworldlanguages.com (англиски). Посетено на 2018-04-18.
- ↑ McLaughlin, John E. (1992). „A Counter-Intuitive Solution in Central Numic Phonology“. International Journal of American Linguistics. 58 (2): 158–181. doi:10.1086/ijal.58.2.3519754.
Поврзано[уреди | уреди извор]
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
 |
Викимедииниот Инкубатор испробува Википедија на шошонски јазик |
- Шошонски јазичен проект
- Видео игра за шошонскиот Архивирано на 21 септември 2017 г.
- Шошонски јазичен проект, Државен универзитет во Ајдахо Архивирано на 16 октомври 2011 г.
- Шошонски речник
- Ресурси за шошонскиот