Црноглаво муварче
| Црноглаво муварче | |
|---|---|
| |
| Возрасен мажјак во Шкотска | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Животни |
| Колено: | Хордови |
| Класа: | Птици |
| Ред: | Врапчевидни |
| Семејство: | Муварчиња |
| Род: | Ficedula |
| Вид: | Црноглаво муварче |
| Научен назив | |
| Ficedula hypoleuca (Pallas, 1764) | |
Црноглавото муварче (науч. Ficedula hypoleuca) е мала врапчевидна птица од семејството на муварчињата. Таа е една од четирите црно-бели вида муварчиња. Се размножува низ цела Европа и западна Азија. Таа е птица преселница која зимува претежно во западна Африка. Оваа птица ја има во Македонија.
Таксономија[уреди | уреди извор]
Постоела расправија за поделување на видот во два подвида, hypoleuca и speculigera, но, поделбата е одбиена зашто speculigera е поблиска до видот iberia.Подвидови се: Ficedula hypoleuca hypoleuca, Ficedula hypoleuca iberiae, и Ficedula hypoleuca sibirica.[2]
Латинскиот збор ficedula значи „мала ситнојадна птица“. Терминот hypoleuca доаѓа од латинските hupo - бело и lukos - одоздола.
Опис[уреди | уреди извор]
Црноглавото муварче е долго 12-13.5 см. . Мажјакот во сезона на парење е претежно црн одозгора и бел одоздола, со голема бела дамка на крилјата, бели агли по страните на опашката и мала бела дамка на челото. Кај мажјаците вон сезоната на парење, женките и младенчињата црното е заменето со бледо кафеаво и може да се измешаат со другите муварчиња.[3] Клунот му е црн, широк и заострен на врвот, типичен за птиците кои ловат инсекти во лет. Освен со инсектите, овие птици јадат гасеници кои ги наоѓаат под кората на дабовите, како и бобинки. Оваа птица порано доаѓа напролет од другите преселници и нејзиното ритмично и мелодично пеење е карактеристично во дабовите шуми во пролет.
Ова е птица на отворените шуми, паркови и градини која претпочита дабови дрвја. Гради отворено гнездо во дупките на дрвјата и се населува во куќички за птици со преден отвор. Несат 4-10 јајца.
Распространетост и живеалиште[уреди | уреди извор]
Црноглавото муварче има многу широка распростарнетост и голема популација, па на Црвената листа е во категоријата на вид со најмала загриженост. Видот населува различни земји во Европа, многу е честа на копното, со типична животна средина во отворените шуми, и парковите и градините во градовите. Во 2005 година популацијата изнесувала од 3 до 7 милиони парови.
Поведение[уреди | уреди извор]
Исхрана[уреди | уреди извор]
Основната храна на црноглавото муварче се инсектите. Всушност, и името им доаѓа од нивната способност да ги ловат летечките инсекти, но, исто така, се хранат со инсекти од земја, дрво и гранки.[4] Всушност, истражувањата покажуваат дека тие најголемиот дел од хранењето го прават на земја.[5][6] Јадат мравки, пчели, бубачки, пајаци, пеперуги, молци, муви итн.
Размножување[уреди | уреди извор]
Црноглавите муварчиња практикуваат два системи на парење, моногамен и полигиничен. При вториот систем, мажјакот ја напушта првата територија откако женката ќе ги снесе јајцата и создава своја втора територија на оддалеченост од 200 до 3.500 метри. По спарувањето со втората женка, мажјакот се враќа кај првата помагајќи ѝ при исхраната, нејзината и на пилињата.[7] Понекогаш мажјаците се грижат за двете женки и нивните легла, ако територијата е блиску. Мажјаците кои се успешни во полигинијата се типично поголеми, постари, поискусни и стигнуваат порано од преселбата на територијата за размножување.[8]
Некои женки ја прифаќаат полигинијата, други, не. Тие инсистираат на моногамија. Во полигиничната врска, примарните женки имаат поуспешни легла и не страдаат многу, зашто мажјакот се враќа да помогне, додека секундарната женка има и помало легло и помала успешност во одгледувањето на пилињата. Таа има 60% помалку наследници од примарната.[9]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ BirdLife International (2012). „Ficedula hypoleuca“. IUCN Red List. Version 2012.1. International Union for Conservation of Nature. Посетено на 16 July 2012.
- ↑ „European pied flycatcher (Ficedula hypoleuca)“. Avibase.bsc-eoc.org. Посетено на 19 December 2012.
- ↑ Parkin, David T. (2003). „Birding and DNA: species for the new millennium“. Bird Study. 50 (3): 223–242. doi:10.1080/00063650309461316.
- ↑ Lundberg, Arne (2010). The Pied Flycatcher. A&C Black. стр. 55–59. ISBN 1408137801.
- ↑ von Haartman, L. (1954). „Der Traeurfliegenschnaaper“. Die Nahrungsbiologic. 83 (1): 1–96.
- ↑ Silverin, B.; G. Andersson (1984). „Food composition of adult and nestling Pied Flycatchers, Ficedula hypoleuca, during the breeding period (in Swedish with English summary)“. Var Fagelvarld. 43 (3): 517–524.
- ↑ Silverin, Bengt (1980). „Effects of long-acting testosterone treatment on freeliving pied flycatchers, Ficedula hypoleuca, during the breeding period“. Animal Behaviour. 28 (3): 906–912.
- ↑ Alatalo, Rauno V.; Carlson, Allan; Lundberg, Arne; Ulfstrand, Staffan (1981). „The Conflict Between Male Polygamy and Female Monogamy: The Case of the Pied Flycatcher Ficedula hypoleuca“. The American Naturalist. 117 (5): 738–753. doi:10.1086/283756.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
- ↑ Lundberg, Arne; Rauno V. Alatalo, Allan Carlson, Staffan Ulfstrand (1981). „Biometry, habitat distribution and breeding success in the pied flycatcher ficedula hypoleuca“. Ornis Scandinavica. 12 (1): 68–79.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Ageing and sexing (PDF; 5.7 MB) by Javier Blasco-Zumeta & Gerd-Michael Heinze Архивирано на 12 ноември 2013 г.
- Avibase Архивирано на 13 септември 2019 г.
- Oiseaux Images.
- RSPB Website Description
- Song of a Pied Flycatcher - a British Library sound recording
 |
„Црноглаво муварче“ на Ризницата ? |