Новруз во Узбекистан
Новруз (узбечки: Navroʻz / Наврўз) нашироко се слави во Узбекистан. Тоа е ден на пролетната рамноденица и го означува почетокот на пролетта на северната хемисфера. Се слави на територијата што одговара на денешен Узбекистан најмалку две илјади години.[1] Новруз широко се славеше на огромна територија на Средна Азија и ритуалната практика ги доби своите посебни карактеристики. Фестивалот беше озаконет со молитви во џамиите и со посети на мазарите на муслиманските светци и на светите потоци.Во Емиратот Бухара, широка официјална прослава на Новруз започна Амир Музафар,кој се обиде да го зајакне имиџот на династијата Мангхит за време на кризата на политичкиот легитимитет.[2]
Кога Узбекистан беше дел од Советскиот Сојуз, прославите на Новруз биле генерално неофицијални, а понекогаш дури и забранети.[3] Во моментов Новруз е официјален државен празник во Узбекистан и секогаш се слави на 21 март. Сепак, празничните прослави се шират неколку дена.
Обичаи на Новруз[уреди | уреди извор]
_(5612819864).jpg)
_(5614065867).jpg)
Во подготовките за празникот, луѓето ги средуваат домовите и махалите (населбите) и купуваат нова облека. Пред, за време и по Новруз, вообичаено е да се подготви Саману, главното свечено јадење на празникот.Сумалак е слатка паста направена целосно од ртена пченица и се готви во голем казан. За да се подготви сумалак, пријателите, роднините и соседите - обично жени - се собираат околу казанот, сите на ред да ја промешуваат смесата.Кога е подготвен,сумалак се дели меѓу соседите, роднините и пријателите. На Новруз луѓето ги посетуваат и роднините и пријателите и им подаруваат подароци на децата.
Новруз често се наведува како најпопуларен празник во Узбекистан.[1] На 21 март се организираат детални празнични концерти низ целата земја, особено во главниот град Ташкент. Саемите на книги,концертите,игрите и специјалните телевизиски и радио програми траат цел месец март. Забележано е дека откако Узбекистан стекна независност во 1991 година, владините претставници го промовираа Новруз како главен национален празник и строго ја контролираа содржината и формата на свеченостите.[3]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Sahadeo, Jeff; Zanca, Russell, уред. (2007). Everyday Life in Central Asia: Past and Present. Bloomington: Indiana University Press. стр. 202–203. ISBN 9780253013538.
- ↑ Malikov A.M., The celebration of Nawruz in Bukhara and Samarkand in ritual practice and social discourse (the second half of the 19th – the beginning of the 20th century) in Archaeology, Ethnology & Anthropology of Eurasia. volume 48. issue 2. 2020, p.124.
- ↑ 3,0 3,1 Tursunova, Zulfiya (2014). Women's Lives and Livelihoods in Post-Soviet Uzbekistan: Ceremonies of Empowerment and Peacebuilding. London: Lexington Books. стр. 26–27. ISBN 9780739179789.