Мова Нанова

Од Википедија — слободната енциклопедија
Мова Нанова
белоруски: Мова Нанова
Основана13 јануари 2014
ВидНГО
СедиштеМинск
МестоБелорусија
Службени јазициБелоруски
Клучни лицаГлеб Лабаџенка Алесија Литвинускаја
Мреж. местоМатична страница

Мова Нанова (белоруски: Мова Нанова, Мова Нанова, буквално „јазик одново“) е белоруски курс што се одржува во Минск, главниот град на Белорусија, од 13 јануари 2014 година. Тоа е непрофитна невладина организација, културна и јазична иницијатива насочена кон проширување на секојдневната употреба на белорускиот јазик, кој заедно со рускиот е еден од двата официјални јазици на Белорусија. Часовите се одржуваат во галеријата на модерна уметност «Ў». Иницијативата успеала и била пофалена од други регионални градови кои локално го поддржувале обидот - сега курсевите може да се најдат и во Баранавичи, Хродна, Бабрјуск, Ниасвиж, Брест, Малаџиечна, Махилиот, Вицибск и Хомел.[1] Зафатот се проширил и надвор од Белорусија и има придружна група во Краков.[2] На 23 јули 2021, Мова Нанова била насилно растурена од страна на извршниот комитет на округот Минск.[3]

Мова Нанова била формирана во Минск, а домаќини се Алесија Литвинускаја, лингвист и Глеб Лабазенка, новинар.[4] Курсот собира околу 300 студенти неделно и го посетуваат луѓе од различно потекло и сите сфери на животот, од лекари и софтверски инженери кои зборуваат белоруски, до архитекти и пејачи, до писатели и актери, до историчари и студенти, до деца и постари граѓани. Посебната карактеристика и составен дел на секоја класа се специјалните гости.[5] Најчесто, тие се јавни или познати личности кои го промовираат белорускиот јазик и култура и кои ја гледаат оваа лингвистичка средина како суштински дел од нивниот секојдневен живот.

Курсот е неформален по природа, а наставниот процес не е регулиран со строги академски правила. Часовите се поделени на различни теми како мода, медицина, роднини итн., и се поделени на неколку секции - вокабулар, граматика, интересни факти, историски или културни секции и друго.

Награди[уреди | уреди извор]

Во јуни 2014 година Мова Нанова била наградена со Гран при за најдобар проект во категоријата „Преземања на социјална вредност“ во АД! НАК,[6][7][8] фестивал на белоруско рекламирање, медиуми и комуникација.

Други активности[уреди | уреди извор]

Мова Нанова ја нуди услугата за бесплатен превод наречен „Лингвистичка служба за итни случаи“.[9][10]

Првиот национален спортски натпревар Мова Куп (јазичен куп) се одржал на 28 септември 2014 година,[11] каде што имало и тим кој ја претставувал Мова Нанова, и се нашол на 5-тото место во генералниот пласман.[12]

Јазичниот курс за деца од предучилишна возраст „Мова Нанова за малите“[13] ги отворил вратите за многу мали ученици во галеријата за модерна уметност «Ў» на 5 октомври 2014 година.[14]

Премиса за појава[уреди | уреди извор]

Иницијативата се појавила како одговор на зголемената потреба на одреден дел од белоруското население склоно да ја подигне својата јазична, културна и национална свест, како и оние луѓе кои се заинтересирани да го надоградат своето знаење за белорускиот јазик.

Според најновиот попис од 2009, околу 53% од населението на Белорусија го смета белорускиот јазик за мајчин јазик, но само околу 23% од испитаниците велат дека го користат дома.[15] Јазикот е означен како ранлив од УНЕСКО, што се одразува на неговиот Атлас на светските јазици во опасност.[16]

Израснати во претежно руско јазично опкружување, многу белоруси сè уште доживуваат јазично мешање кога се обидуваат да зборуваат белоруски и тешко им е да се префрлат на овој јазик и да постигнат флуентност во секојдневната комуникација. Една од честите причини што го попречува поширокото усвојување на белорускиот јазик надвор од пасивното користење во читањето и слушањето, се вели дека е недостатокот на самодоверба за нивото на владеење на јазикот што во течниот говор често резултира со мешање на руски и белоруски. Оваа мешавина често неформално се нарекува „трасијанка“. Затоа, една од примарните цели на курсот Мова Нанова е да им помогне на оние кои се стремат да зборуваат белоруски да ја повратат и да развијат самодовербата во користењето на јазикот во секојдневниот разговор, да го освежат нивното постоечко знаење и да внесат љубопитност за понатамошно учење на белорускиот јазик., култура и историја.[17]

Во Минск[уреди | уреди извор]

Јазичните курсеви Мова Нанова најпрвин започнале во Минск, а сега таму домаќини се филологот Алесија Литвинускаја и новинарот Глеб Лабаџенка. Втората година на курсот започнала на 8 септември 2014.[18]

Мова Нанова во регионите[уреди | уреди извор]

Бабрујск[уреди | уреди извор]

Алесија Литвинускаја и Глеб Лабаџенка им ја врачиле диригентската палка на истомислениците активисти од Бабрујск на 21 февруари 2014 година, Меѓународниот ден на мајчиниот јазик.[19][20]

Хродна[уреди | уреди извор]

На воведната презентација на првиот час во Хродна на 14 март 2014 година имало повеќе од 100 луѓе.[21]

Баранавичи[уреди | уреди извор]

Мова Нанова во Баранавичи била отворена во сабота, 15 март 2014 година.[22]

Ниасвиж[уреди | уреди извор]

Првата лекција на Мова Нанова во Ниасвиж се одржала на 22 март 2014 година, а ја одржале домаќините на курсот во Минск Алесија Литвинускаја и Глеб Лабазенка.[23]

Брест[уреди | уреди извор]

Мова Нанова во Брест за прв пат се одржала на 27 април 2014 година, на часот присуствувале повеќе од 90 луѓе.[24]

Втората сезона на курсот продолжила од 6 септември 2014 година.[25]

Малаџична[уреди | уреди извор]

Курсот ги отворил вратите за студентите на Малаџична на 7 мај 2014 година со присуство на околу 60 луѓе на првата лекција.[26]

Втората сезона на курсот во Малаџична[27] започнала на 15 септември 2014 година.[28]

Махилиот[уреди | уреди извор]

Махилиот ги пречекал своите студенти на 11 мај 2014 година[29] и станал деветтиот град што ја презел лингвистичката иницијатива.

Вицибск[уреди | уреди извор]

Официјалното отворање на филијалата на Вицибск на јазичниот курс се одржало во изложбената сала на центарот за историја и култура - Златниот прстен на Вицибск „Џвина“ - на 25 мај 2014 година.[30]

Втората година на курсот започнала на 7 септември 2014 година.[31]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Беларускае Радыё РАЦЫЯ - КУЛЬТУРА - "Мова нанова" пашырае геаграфію“. racyja.com. Посетено на 2014-04-16.
  2. „MOVA NANOVA w Krakowie - Towarzystwo Białoruskie w Krakowie“. bialoruskie.org. Архивирано од изворникот на 2014-04-17. Посетено на 2014-04-16.
  3. Власти ликвидировали курсы белорусского языка "Мова нанова"
  4. „Шчодры вечар: з аншлагам пачаўся новы сезон курсаў беларускай мовы "Мова нанова". news.tut.by. Архивирано од изворникот на 2014-04-14. Посетено на 2014-04-16.
  5. „YouTube - Лявон Вольскі -- Тры чарапахі -- Мова Нанова 07.04.2014“. youtube.com. Посетено на 2014-04-16.
  6. „Фестываль беларускамоўнай рэкламы і камунікацыі“. adnak.by. Архивирано од изворникот на 2014-07-26. Посетено на 2014-07-18.
  7. „Камасутра, кіроўцы з жалезнымі яйцамі і палітвязні. У Беларусі выбралі лепшую рэкламу на роднай мове“. news.tut.by. Архивирано од изворникот на 2020-12-05. Посетено на 2014-07-18.
  8. Свабода, Радыё (25 June 2014). „Жывое відэа: Фэстываль беларускамоўнай рэклямы AD.NAK!“. Радыё Свабода. www.svaboda.org. Посетено на 2014-07-18.
  9. “Мова Нанова” стварыла службу бясплатных перакладаў на беларускую мову — артыкул на сайце gazetanm.eu
  10. Хуткая моўная дапамога
  11. Cпартова-моўны фэстываль «Мова Cup» — артыкул на сайце svaboda.mobi
  12. Падведзены вынікі спартыўнага фестывалю "Мова Cup" Архивирано на 29 ноември 2014 г. — артыкул на сайце mst.by
  13. «Мова нанова» — цяпер і для дзетак — артыкул на сайце svaboda.org
  14. Першыя заняткі «Мова Нанова Дзеткам» сабралі прыблізна 60 дзяцей — артыкул на сайце novychas.info
  15. „Population Census 2009“. belstat.gov.by. Архивирано од изворникот на 2012-11-29. Посетено на 2014-04-16.
  16. „UNESCO Atlas of the World's Languages in danger“. unesco.org. Посетено на 2014-04-16.
  17. „After Decades of Russian Dominance, Belarus Begins to Reclaim its Language“. theguardian.com. Посетено на 2014-01-28.
  18. Мова нанова: 500-годдзе Бітвы пад Воршай! артыкул на сайце budzma.by
  19. „У Бабруйску адкрыліся курсы "Мова нанова" (фота) | Новости Беларуси от Euroradio.fm“. euroradio.by. 22 February 2014. Посетено на 2014-04-16.
  20. „Белсат ТВ - Навіны - "Мова нанова" і "Мова ці кава" ідуць у рэгіёны“. belsat.eu. Посетено на 2014-04-16.
  21. „На першы занятак "Мова нанова" ў Гродне прыйшло больш за 100 чалавек“. belport.by. Посетено на 2014-04-16.
  22. „Ужо ў гэту суботу: "Мова нанова" ў Баранавічах | Intex-press - Новости г. Барановичи и Барановичского региона“. intex-press.by. Посетено на 2014-04-16.
  23. „Курсы "Мова нанова" адкрыліся ў Нясьвіжы - БЕЛАРУСКАЯ СЛУЖБА“. radyjo.net. Посетено на 2014-04-16.
  24. Жыве мова! — артыкул на сайце racyja.com
  25. На берасцейскіх курсах “МОВА НАНОВА” адпачывала 50 чалавек — артыкул на сайце virtual.brest.by
  26. Першыя заняткі «Мовы Нанова» ў Маладзечне Архивирано на 11 мај 2014 г. — артыкул на сайце rh.by
  27. «Мова Нанова» вяртаецца і ў Маладзечна — артыкул на сайце nn.by
  28. Першы занятак другога сезона. "Адукацыя" — фота на сайце facebook.com
  29. 11 траўня Магілёў стаў дзявятым горадам, дзе распачаліся моўныя заняткі. — артыкул на сайце svaboda.org
  30. Як у Віцебску прайшоў першы занятак «Мовы Нанова». Архивирано на 9 јуни 2014 г. — артыкул на сайце tut.by
  31. У Віцебску адкрываецца другі сезон курсаў «Мова нанова» — артыкул на сайце hnews.vitebsk.cc

Надворешни врски[уреди | уреди извор]