Прејди на содржината

Карлос Руиз Зафон

Од Википедија — слободната енциклопедија
Карлос Руиз Зафон
Зафон во 2008 г.
Роден/а25 септември 1964(1964-09-25)
Барселона, Шпанија
Починат/а19 јуни 2020(2020-06-19) (возр. 55)
Лос Анџелес, Калифорнија, САД
ЗанимањеПисател
ЈазикШпански и англиски
Период1994–2020

Карлос Руиз Зафон (25 септември 1964 - 19 јуни 2020) бил шпански романописец познат по неговиот роман од 2001 година La sombra del viento (Сенка на ветрот).[1] Романот е продаден во 15 милиони примероци и е добитник на бројни награди. Бил вклучен во листата на сто најдобри книги на шпански во последните дваесет и пет години, направена во 2007 година од осумдесет и еден латиноамерикански и шпански писател и критичар.[2]

Биографија[уреди | уреди извор]

Руиз Зафон е роден во Барселона. Неговите баба и дедо работеле во фабрика, а татко му продавал осигурување. Руиз Зафон го започнал својот работен век во маркетинг.[3] Во 1990-тите се преселил во Лос Анџелес каде што работел накратко во пишување сценарија. Течно зборувал англиски.[4]

Руиз Зафон почина од рак на дебелото црево во Лос Анџелес[5][6] на 19 јуни 2020 година.

Книжевна кариера[уреди | уреди извор]

Првиот роман на Руиз Зафон, El príncipe de la niebla (1993) (македонски јазик: Принцот на маглата), објавен на англиски јазик во 2010 година), ја добил книжевната награда Едебе за фикција за млади. Тој исто така бил автор на три дополнителни романи за млади возрасни, El palacio de la medianoche (1994) (Полноќната палата), Las luces de septiembre (1995) (Септемвриски светлини) и Марина (1999).

Во 2001 година го објавил својот прв роман за возрасни La sombra del viento (Сенка на ветрот, македонскиот превод бил објавен во 2006 година), готска мистерија за потрагата на Даниел Семпере да го пронајде човекот одговорен за уништување на секоја книга напишана од авторот Хулијан Каракс. Романот е продаден во милиони копии ширум светот, а повеќе од милион примероци се продадени во ОК. Сенка на ветрот собрала позитивни критики низ целиот свет.[7]

Следниот роман на Руиз Зафон, Играта на ангелот, бил објавен во април 2008 година. Тоа е ретропродолжение на „Сенка на ветрот“, исто така сместена во Барселона, но во текот на 1920-тите и 1930-тите. Заплетот го следи (и го раскажува) Дејвид Мартин, млад писател кому мистериозна фигура му приоѓа да напише книга. Руиз Зафон имал намера таа да биде вклучена во серија од четири книги заедно со Сенката на ветрот.[8]

Следната книга од циклусот, Заточеник на небото, се појавила во 2011 година. Се враќа на Даниел Семпере од „Сенката на ветрот“ и неговото патување назад во 1940-тите за да реши една закопана тајна. Романот беше објавен на англиски јазик во јули 2012 година.[9]

Лавиринт на духовите (оригинален наслов: El laberinto de los espíritus ) е четвртата и последна книга од серијата Гробишта на заборавените книги. Романот првично бил објавен на 17 ноември 2016 година во Шпанија и Латинска Америка од шпанскиот издавач Планета. ХарперКолинс го објавил англискиот превод на Лусија Грејвс, на 18 септември 2018 година.

Делата на Руиз Зафон се објавени во повеќе од 45 земји и се преведени на повеќе од 50 јазици.[10] Според овие бројки, тој е најобјавуваниот современ шпански писател, следен од Хавиер Сиера, чии дела се објавени во 42 земји и Хуан Гомез-Хурадо, чии дела се објавени во 41 земја.

Влијанија[уреди | уреди извор]

Влијанијата врз делото на Руиз Зафон вклучуваат класици од 19 век, криминалистичка фантастика,[11] ноар автори и современи писатели.

Освен книгите, уште едно големо влијание авторот земал од филмови и сценарија. Тој во интервјуата велел дека му било полесно да ги визуелизира сцените во неговите книги на кинематографски начин, што им се придава на бујните светови и љубопитните ликови што ги создал.[8]

Дела[уреди | уреди извор]

За млади[уреди | уреди извор]

  • El príncipe de la niebla (1993), преведено како Принцот на маглата
  • El Palacio de la medianoche (1994), преведено како Полноќна палата
  • Las luces de septiembre (1995), преведено како Септевриски светлини[12]
  • Марина (1999), преведено како Марина

Романи[уреди | уреди извор]

Серијата El cementerio de los libros olvidados (Гробиштата на заборавените книги)[13][14]

  • La sombra del viento, 2001 (Сенка на ветрот)
  • El juego del ángel, 2008 година (Играта на ангелот)
  • El prisionero del cielo, 2011 (Заточеник на небото)
  • El laberinto de los espíritus, 2016 (Лавиринт на духовите)
  • La ciudad de vapor, 2021 година (Градот на маглата; приказни, некои поврзани со романите)

Кратки раскази[уреди | уреди извор]

  • „Rosa de fuego“, 2012 година („Огнената роза“)
  • „Двоминутна апокалипса“, (2015)[15]

Награди и почести[уреди | уреди извор]

  • Награда Едебе за литература за млади и деца 1993 за Принцот на маглата
  • Финалист за наградата за роман на Фернандо Лара 2000 година, за „Сенката на ветрот“
  • Финалист за Британските награди за книга за автор на годината, 2006 година
  • Награда за најдобра странска книга, Франција 2004 година
  • Книжевна награда Казино да Повоа, (Póvoa de Varzim), Португалија
  • Бјорнсон Орден за книжевни заслуги, Норвешка
  • Награда Бери за најдобар роман, САД
  • Награда за оригинални гласови, САД
  • Избрана како „книга за паметење“ од Јавната библиотека на Њујорк, 2004 година
  • Награда на Фондацијата Хозе Мануел Лара Хернандез, 2004 година за најпродавана книга
  • Награда Буксенс, 2005 година, Соединетите Американски Држави
  • Еускади де палата 2008 за Играта на ангелот[16]
  • Нилсен награда, Обединето Кралство
  • Финалист за наградата Либретер
  • Награда на Отакар, Обединето Кралство
  • Награда на фондацијата Хозе Мануел Лара за најпродавана книга
  • Награда за читатели од Ла Вангардија
  • Награда за протагонисти, Шпанија

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „Carlos Ruiz Zafón: Shadow of the Wind author dies at 55“. BBC News (англиски). 2020-06-19. Посетено на 2020-10-19.
  2. ↑ „«La sombra del viento», el libro maldito que catapultó a Ruiz Zafón al éxito“. Diario ABC (шпански). 2020-06-19. Посетено на 2023-06-26.
  3. ↑ Roig-Franzia, Manuel (2016-10-14). „The bestselling literary sensation you may struggle to name“. Washington Post. Посетено на 2020-06-19.
  4. ↑ Sara J. Brenneis, 2008. Dictatorship Noir: post-war Spanish history in Carlos Ruiz Zafón’s La sombra del viento. Romance Studies 26 (1): 61-73.
  5. ↑ „Carlos Ruiz Zafón fallece en Los Ángeles a los 55 años“. La Vanguardia. 19 June 2020.
  6. ↑ Minder, Raphael (20 June 2020). „Carlos Ruiz Zafón, Author of 'The Shadow of the Wind,' Dies at 55“. The New York Times.
  7. ↑ Dubois, Grégory (2018). „Le spectre fantastique de l'Histoire dans L'ombre du vent de Carlos Ruiz Zafón“ (PDF). Merveilleux, Miraculeux, Fabuleux. 1 (23): 68–82.
  8. ↑ 8,0 8,1 Porter, Steve (October 2008). „Books hold no passports – Carlos Ruiz Zafon talks to Three Monkeys Online“. TMO Magazine.
  9. ↑ „The Prisoner of Heaven (El cementerio de los libros olvidados #3)“. goodreads.com. Посетено на 2012-06-05.
  10. ↑ "about the author" in The Prisoner of Heaven, Orion edition (2012)
  11. ↑ Infloox Inc. „Crime fiction → Carlos Ruiz Zafón – infloox“. infloox.com. Архивирано од изворникот на 24 September 2015. Посетено на 8 July 2015.
  12. ↑ London: Orion. ISBN 978-1-4440-0165-5
  13. ↑ GoodReads.com 2016-02-25
  14. ↑ Dubois, Grégory (February 2018). „El olvido imposible : memoria y transmisión en Noticias felices en aviones de papel de Juan Marsé y 'El Cementerio de los Libros Olvidados' de Carlos Ruiz Zafón“ [The Impossible Oblivion: Memory and Transmission in Noticias felices en aviones de papel by Juan Marsé and 'The Cemetery of Forgotten Books' by Carlos Ruiz Zafón]. Acta Iassyensia Comparationis (шпански) (22): 91–100.
  15. ↑ „Carlos Ruiz Zafón“. Author Series. Архивирано од изворникот на 9 July 2015. Посетено на 8 July 2015.
  16. ↑ Ruiz Zafón e Iñigo Aranbarri, premios Euskadi de Plata, El País, 30.04.2008; acceso 29.09.2011

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Карлос_Руиз_Зафон&oldid=5210926“