Капетаново
Капетаново ( Serbian Cyrillic) е неоготски замок сместен во селото Стари Лец, во општина Пландиште во североисточна Србија. Во 1991 година е вклучен на националната листа на споменици на културата од големо значење и оттогаш е заштитен.
Историја[уреди | уреди извор]
Замокот бил изграден во 1904 година од страна на Испан од округот Торонтал (Кралство Унгарија, Австроунгарија) Бела Ботка. Тој сакаше да создаде резиденција што ќе личи на средновековен замок, а тоа беше една од причините за изградбата на неоготската палата. Капетаново се наоѓа во близина на патот Вршац – Зрењанин, околу 2 км југозападно од малото село Стари Лец.
Откако го изгубил речиси целото свое богатство на коцкање,[1] сопственикот Бела решил да го продаде замокот, како последно можно решение за да ја реши својата финансиска состојба. Откако и го кажал ова на својата сопруга Ема, таа била толку уништена што ноќта на 2 август 1938 година се качила на највисоката кула на Капетаново, се полила со бензин и изгорела до смрт.[2][3]
Сепак, на аукција во 1938 година, Капетаново беше продадено на богат трговец Франк Мај. Тој го купил како главен дел од миразот на неговата ќерка. По свадбата, таа и нејзиниот сопруг Милан Капетанов се вселиле, а замокот го добил неговото име. Во тоа време Капетаново процвета. Тие создадоа големи фонтани и градини околу комплексот на замокот, а единствениот дел што беше постојано заклучен беше највисоката кула, каде што Ема Ботка се изгоре.[4] Милан беше сопственик на Капетаново до крајот на Втората светска војна; по Законот за национализација, замокот бил заземен од владата на комунистичка Југославија.[2]
Архитектура[уреди | уреди извор]
Замокот Капетановски е пример за неоготска архитектура. Има два влеза, а околу него имало простран парк (сега непостоечки) со фонтана. Една од најспецифичните архитектонски спецификации е фронтон со врана што се протега по трите страни на замокот. Со едноставна бела фасада и издигнат влез, хармоничните пропорции на зградата се посочени со високи квадратни кули со кренелирање. Сите прозорци имаат остри готски сводови, а со лажни јамки со стрелки на врвот на кулата, јасно е видлива идејата на архитектот за создавање псевдосредновековен замок.
Реставрација[уреди | уреди извор]
По национализацијата, замокот бил главно напуштен и празен речиси 40 години. Во 1987 година започнала реконструкцијата, но набрзо била напуштена по основните конзерваторски работи. Потоа, во август 2006 година, започна големата работа на реставрација на замокот и тој беше реновиран во ресторан со хотел.[2] Бидејќи замокот е под заштита на Српската академија на науките и уметностите како споменици на културата од големо значење, реконструкцијата беше верна реставрација на оригиналниот дизајн.
Поврзано[уреди | уреди извор]
- Споменици на културата од големо значење
- Туризам во Србија
- Замоци во Србија
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Radojević, Saša. „Dvorci daleko od posetilaca“. Dvorci daleko od posetilaca (српски). Blic online. Посетено на 19 November 2010.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Turizam i Kultura“. Dvorci (српски). Opština Plandište. Посетено на 18 November 2010."Turizam i Kultura". Dvorci (in Serbian). Opština Plandište. Retrieved 18 November 2010.
- ↑ „Stari Lec“. Stari Lec (српски). Plandište municipality. Посетено на 19 November 2010.
- ↑ Otić, Bora. „Kapetanovo“. ŠOROM S BOROM: Kapetanovo. Dnevnik.rs. Архивирано од изворникот на 2011-10-05. Посетено на 19 November 2010.