Инцидент на сипаници во Арал во 1971 година

Од Википедија — слободната енциклопедија

Инцидентот на сипаници во Арал била епидемија на вирусна болест на 30 јули 1971 година што се случила како резултат на теренско тестирање во објектот на советско биолошко оружје (BW) на остров во Аралското Море. Инцидентот разболел десет лица, од кои тројца починале, а јавно се проширил дури во 2002 година.[1]

Позадина[уреди | уреди извор]

Во 1954, постоечката локација за тестирање на биолошкото оружје, првично изградена на островот Возрозденија во Аралското Море во 1948 година, била многу проширена од страна на Советското Министерство за одбрана, вклучително и на соседниот остров Комсомолски и именувана како Аралск-7. Била проширена теренска научноистражувачка лабораторија за спроведување биолошки експерименти, а градот Кантубек бил изграден за да се сместат вработени и научници.[2] Био-агенсите што биле тестирани таму вклучиле Bacillus anthracis, Coxiella burnetii, Francisella tularensis, Brucella suis, Rickettsia prowazekii, Variola major (сипаници), Yersinia pestis, ботулински токсин и венецуелски коњски енцефалитис.[3] (До 1960 година, советската програма за биолошко оружје вклучувала и бројни други истражувачки и оперативни капацитети низ целата земја.) Аралск-7 имал историја на поврзаност со масовни смртни случаи на риби, разни регионални епидемии на чума, умирање на антилопа саига и индивидуални случаи на заразна болест кај посетителите на островот Возрожденија.[4]

Инцидентот[уреди | уреди извор]

Според советскиот генерал Пјотр Бургасов (Петер Бургасов), теренското тестирање на 400 грама сипаници во Аралск-7 предизвикало избувнување на 30 јули 1971.[5] Бургасов, кој бил поранешен главен санитарен лекар на Советската армија, и поранешен советски заменик-министер за здравство и бил висок истражувач во советската програма BW, го објаснил инцидентот со зборовите:

На островот Возрозденија во Аралското Море биле тестирани најсилните рецепти за сипаници. Одеднаш ме известија дека има мистериозни смртни случаи во Аралск (Арал). Истражувачкиот брод [Лев Берг] од флотата Арал дојде до 15 км од островот (било забрането да се приближи поблиску од 40 км). Лабораторискиот техничар на овој брод зема примероци од планктон два пати на ден од горната палуба. Формулација на сипаници - 400 гр. од која експлодирала на островот — „ја добила“ и се заразила. Откако се вратила дома во Аралск, таа заразила неколку луѓе, вклучително и деца. Сите тие починале. Се посомневав во причината за ова и го повикав началникот на Генералштабот на Министерството за одбрана и побарав да се забрани запирање на возот Алма-Ата - Москва во Аралск. Како резултат на тоа, епидемијата низ целата земја била запрена. Му се јавив на [идниот советски генерален секретар Јуриј] Андропов, кој во тоа време бил началник на КГБ, и го информирав за ексклузивниот рецепт за сипаници добиен на островот Возраждение.[6][7]

Постои спорно верување дека болеста всушност се проширила до Лев Берг од Ујали или Комсомолск-на-Устјурт, два града во денешен Узбекистан каде што се закотвил бродот.[8][9]

Инцидентот предизвикал десет лица да се заболат од сипаниците, а три невакцинирани лица (жена и две деца) починале од хеморагичната форма на болеста. Еден член на екипажот на Лев Берг, се заразил со големи сипаници додека бродот поминал во радиус од 15 км (9 милји) од островот. Овој член на екипажот се разболел на 6 август и имал симптоми на треска, главоболка и мијалгија. Бродот потоа стигнал до пристанишниот град Арал на 11 август. Болниот член на екипажот се вратил во нејзиниот дом и развила кашлица и температура над 38,9°C (102°F). Нејзиниот лекар препишал антибиотици и аспирин. Иако претходно била вакцинирана против сипаници, последователно и се појавил осип на грбот, лицето и скалпот; нејзината треска стивна; и закрепнала до 15 август. На 27 август 9-годишниот брат на овој пациент развил осип и треска, педијатарот му препишал тетрациклин и аспирин и тој закрепнал.[10]

Во текот на следните три недели, осум дополнителни случаи на треска и осип се појавиле во Арал. На пет возрасни лица на возраст од 23 до 60 години и на три деца (4 и 9 месеци и едно 5-годишно дете) им биле дијагностицирани сипаници и клинички и со лабораториско тестирање. Овие деца и 23-годишникот биле претходно невакцинирани. Подоцна развиле хеморагична форма на сипаници и починале. Останатите лица претходно биле вакцинирани и сите закрепнале откако имале атенуирана форма на болеста.[11]

Високиот сооднос на случаи на хеморагични сипаници во оваа епидемија, во комбинација со стапката на заразност и сведочењето на генералот Бургасов, довеле до разбирање дека засилен вооружен вид на вирусот на сипаници бил пуштен од Аралск-7 во 1971.[12][13]

Одговор[уреди | уреди извор]

Потоа следел голем одговор на јавното здравство на случаите на сипаници во Арал откако болеста била препознаена. За помалку од две недели, околу 50.000 жители на Арал биле вакцинирани. Бил донесен домашен карантин на потенцијално изложени лица, а стотици биле изолирани во импровизиран објект на работ на градот. Целиот сообраќај во и надвор од градот бил запрен, а околу 5.000 кв. метар (54.000 квадратни стапки) станбена површина и 18 метрички тони покуќнина биле изгорени од здравствени службеници.[14]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Broad, W.J. and Miller J. (2002), "Traces of Terror: The Bioterror Threat; Report Provides New Details of Soviet Smallpox Accident", The New York Times; 15 June issue.
  2. ↑ Zelicoff, A.P. (2002), "An epidemiological analysis of the 1971 smallpox outbreak in Aralsk, Kazakhstan", In: Tucker, J.B. and R.A. Zilinskas, eds., The 1971 Smallpox Epidemic in Aralsk, Kazakhstan, and the Soviet Biological Warfare Program; Monterey, California: Monterey Institute of International Studies, Center for Nonproliferation Studies. Occasional Paper No. 9.
  3. ↑ Bozheyeva, G., Y. Kunakbayev and D. Yeleukenov (1999), Former Soviet Biological Weapons Facilities in Kazakhstan: Past, Present and Future; Monterey, Calif: Monterey Institute of International Studies, Center for Nonproliferation Studies; Occasional Paper 1.
  4. ↑ Bozheyeva, Op. cit.
  5. ↑ Broad, Op. cit.
  6. ↑ Shoham D, Wolfson Z (2004). „The Russian biological weapons program: vanished or disappeared?“. Crit. Rev. Microbiol. 30 (4): 241–61. doi:10.1080/10408410490468812. PMID 15646399.
  7. ↑ „Smallpox – not a bad weapon“. Interview with General Burgasov (Russian). Moscow News. Архивирано од изворникот на 14 October 2007. Посетено на 18 June 2007.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
  8. ↑ Enserink M (2002). „Biowarfare. Did bioweapons test cause a deadly smallpox outbreak?“. Science. 296 (5576): 2116–7. doi:10.1126/science.296.5576.2116. PMID 12077372.
  9. ↑ Zelicoff, Alan P.; Bellomo, Michael (2005). Microbe: Are We Ready for the Next Plague?. New York: American Management Association. стр. 101. ISBN 978-0-8144-0865-0.
  10. ↑ Zelicoff (2002), Op. cit.
  11. ↑ Zelicoff (2002), Op. cit.
  12. ↑ Zelicoff (2002), Op. cit.
  13. ↑ Dembek, Op. cit.
  14. ↑ Zelicoff (2002), Op. cit.
  • Оваа статија содржи и информации кои првично дојдоа од публикации и веб-страници на Владата на САД и се во јавна сопственост.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Инцидент_на_сипаници_во_Арал_во_1971_година&oldid=5196783“