Иван Тирта
Иван Тирта (18 април 1935 - 31 јули 2010 година) бил индонезиски батик моден дизајнер. Тирта се школувал како адвокат, но станал меѓународно познат дизајнер.[1] Тој е заслужен за почетокот на раното заживување на дизајн на батик во текот на 1970-тите и 1980-тите.[1] Тој, исто така, станал индонезиски и јавански културен застапник, како и консултант за храна, подоцна во неговата кариера.
Биографија[уреди | уреди извор]
Ран живот[уреди | уреди извор]
Иван Тирта е роден Нусџирван Тиртаамиџаја на 18 април 1935 година, во Блора, Централна Јава.[1] Тирта, најмалото дете во неговото семејство, имал три постари сестри.[1] Неговиот татко, Мох Хусеин Тиртаатмиџаја, служел како судија на Врховниот суд на Индонезија од 1950 до 1958 година[2]
Тирта првично сакал да биде дипломат како дете, иако неговиот татко го охрабрил да студира право.[2] Тирта добил диплома по право на Универзитетот во Индонезија во 1958 година.[2] По дипломирањето станал професор по меѓународно право.[2] Тирта потоа се преселил во Обединетото Кралство за да студира на Лондонската школа за економија и на Факултетот за ориентални и африкански студии.[2]
Тој бил награден со стипендијата Адлаи Стивенсон за да студира право на Правниот факултет Јејл во Конектикат во 1964 година.[1] Тирта се преселил во Њујорк по завршувањето на неговата диплома по право во 1965 година,[2] каде што работел во седиштето на Обединетите нации неколку години.[1]
Батик дизајн[уреди | уреди извор]
Тирта се вратил во Индонезија од Њујорк во 1970 година.[2][3] Наместо да ја искористи својата диплома по право како професија, тој ја започнал својата кариера како дизајнер користејќи традиционална, рачно изработена батик ткаенина.[1] Батик е традиционална уметност на родниот остров Јава на Тирта. Почнал да ги проучува дизајнот, мотивите и процесот на производство на батик.[1]
Тирта бил автор на неколку истакнати книги на тема батик.[1] Тој дизајнирал батик облека за американскиот претседател Роналд Реган и првата дама Ненси Реган за време на нивната посета во 1980-тите. Работата на Тирта достигнала светско признание во 1994 година кога ги дизајнирал батик кошулите што ги носеле светските лидери на самитот на Азиско-пацифичката економска соработка во Богор, Индонезија.[1] Тој го вброил Нелсон Мандела меѓу своите клиенти.[4]
Тој бил заслужен за промоција на дизајни на батик во меѓународната модна индустрија, вклучувајќи ги списанијата и модните ревии.[3] Тирта бил критичар на неодамнешното заживување на батикот на почетокот на 21-от век. Тој особено го критикувал масовното производство, печатениот батик.
Тој вовел нови линии од керамика и сребрени садови украсени со традиционални дизајни на батик.[1] Тирта работел и како консултант за храна за луксузни индонезиски ресторани.[5][6]
Во 2007 година, Тирта соработувал со Лидија Кусума Хендра, претседателка на керамичка компанија, за повторно лансирање на линија на керамички садови инспирирани од батик.[6] Линијата на керамика била наречена Пусака Маха Карја („Ремек-дела на наследството“), поделена на две колекции, Моданг и Хококаи.[6] Неговата колекција Хокотаи била инспирирана од Хококаи батик, форма на батик кој бил создаден во раните 1940-ти за време на јапонската окупација на холандските Источни Инди од сликари во Пекалонган, Централна Јава, кои и самите биле инспирирани од кимоното.[6] Колекцијата Моданг се заснова на батикот што традиционално го носат кралските семејства во Јогјакарта.[6]
Во интервјуто за магазинот „Тајм“ од 2009 година, Тирта наведе некои од неговите различни влијанија, меѓу кои беа и Пакубувоно Х и други јавански членови на кралското семејство, романсиерката Прамоедја Ананта Тоер, индонезиските сликари Раден Салех и Шрихади, Ив Сен Лоран, Халстон, Лудвиг ван Бетовен Банх и Волфганг Амадеус Моцарт.[3]
Смрт[уреди | уреди извор]
Иван Тирта починал на 31 јули 2010 година во болницата Абди Валујо во Ментенг, централна Џакарта, на 75-годишна возраст[1][2] Тој страдал од дијабетес и неколку мозочни удари во претходните години[5] Тој бил погребан на гробиштата Карет Бивак во Џакарта во близина на гробот на неговата мајка. [2]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Emond, Bruce (2010-08-01). „Iwan Tirta, a man of many talents“. Jakarta Post. Посетено на 2010-08-18.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 „Top Batik Fashion Designer Iwan Tirta dies“. Antara. Bali Post page 7. 2010-08-02. Посетено на 2010-08-22.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Tedjasukmana, Jason (2009-10-12). „Iwan Tirta's Short List“. Time Magazine. Архивирано од изворникот на October 6, 2009. Посетено на 2010-08-22.
- ↑ „Batik maestro Iwan Tirta passes away“. Jakarta Post. 2010-07-31. Посетено на 2010-08-22.
- ↑ 5,0 5,1 „Batik designer Iwan Tirta passes away“. Jakarta Post. 2010-07-31. Архивирано од изворникот на 2010-08-11. Посетено на 2010-08-22.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Hamdani, Sylviana (2010-02-19). „Get Back to Batiks With Iwan Tirta's Tableware“. Jakarta Globe. Архивирано од изворникот на 2010-07-25. Посетено на 2010-08-22.