Езопови басни

Aesopus moralisatus, 1485

„Желката и зајакот“, илустрирал Мајло Винтер во Езопова антологија од 1919

Езопови басни или „Езопики“ — збирка басни припишани на Езоп (620–560 п.н.е.), роб и раскажувач од Стара Грција. Во овие кратки басни животните се персонификација на луѓето, со нивните најразлични карактери и ситуациите во кои се наоѓаат. Тие се доста популарни заради нивната поучна содржина за децата до ден денес. Многу од овие приказни како „Лисицата и грозјето“, „Желката и зајакот“, „Северецот и сонцето“ и „Овчарчето и волкот“, се добро познати ширум светот.

Покрај тоа што се доказ за големината и разновидноста на хеленскиот дух, Езоповите басни се ран доказ за положбата на писателот и на книжевниот говор во однос кон општеството. Благодарејќи на тоа што човековите маани ги опишува посредно, преку однесувањето на животните и што непријатната вистина ја искажува низ наивна приказна, басната им дозволувала на писателите голема уметничка слобода. Езоп ги создавал басните за да ги поучи луѓето и да ги направи подобри, но покрај нивната педагошка намена, тие имаат и голема уметничка вредност, зашто се одликуваат со свежина, хумор, бистрина и правичност.

Басни

Некои од најпознатите Езопови басни се:

• „Волкот во јагнешко руво“
• „Гавранот и бардакот“
• „Градскиот и селскиот глушец“
• „Гуската што несела златни јајца“
• „Жабата и волот“
• „Жабите што сакале крал“
• „Желката и зајакот“
• „Лавот и глушецот“
• „Лисицата и грозјето“
• „Мачката и глувците“
• „Мравката и скакулецот“
• „Овчарчето и волкот“
• „Пакосниот пес“
• „Песот и коската“
• „Песот во јасли“
• „Северецот и сонцето“
• „Селанецот и штркот“
• „Селанецот и змијата“
• „Скорпијата и жабата“