Вјетреница

Координати: 42°50′45″N 17°59′02″E / 42.845900° СГШ; 17.983806° ИГД / 42.845900; 17.983806
Од Википедија — слободната енциклопедија
Вјетреница
Влезот во пештерата
МестоРавно, Босна и Херцеговина
Координати42°50′45″N 17°59′02″E / 42.845900° СГШ; 17.983806° ИГД / 42.845900; 17.983806
Должина7,014 метри
ГеологијаКарстна пештера
Посетителски дел отворенда
Мреж. местоwww.centarzakrs.ba

Вјетреница ― најголемата пештера во Босна и Херцеговина и најбиоразновидната пештера во светот. Тој е дел од планинскиот венец Динарски Алпи, кој е познат по своите карстни и спелеолошки карактеристики. Пештерата се наоѓа во Попово Поле во Равно, Херцеговина во Федерација Босна и Херцеговина.

Географија[уреди | уреди извор]

Попово Поле, Босна и Херцеговина.

Попово Поле и локација на пештерата[уреди | уреди извор]

Вјетреница се наоѓа во Попово Поле, која самата се наоѓа во најјужните региони на Босна и Херцеговина, Западнохерцеговскиот кантон, во близина на јадранскиот брег. Неговиот влез е во близина на селото Завала, во западно-југозападниот агол на Попово Поле. Во потоплите делови од годината од неговиот влез дува силен ладен воздух, кој е многу привлечен среде карпестиот, топол и безводен терен.

Попово Поле е едно од најголемите полиња (карстна рамнина) во Босна и Херцеговина и во светот, познат по своите карстни појави и карактеристики, а особено по својата рекаТребишница, која тече низ полето како најголема река што тоне во светот, како и пештерскиот систем Вјетреница, сместен на западниот/југозападниот дел од долината.

Пештерата е истражена и опишана во должина од вкупно 7.014 м; од овој главниот канал е околу 2,47 км долга. Се протега од работ на Попово Поле на југ, а врз основа на анализата на теренот, геолозите предвидоа дека Вјетреница може да се протега точно до Јадранското Море во Република Хрватска, 15-20 километри од неговиот влез. Заедно со хидролошките аргументи, оваа претпоставка ја поткрепува и „неприродниот“ крај на Вјетреница во форма на огромна грамада од камени блокови кои се повлекле.

Вјетреница е најбогатата пештера во светот по подземна биолошка разновидност: меѓу повеќе од двесте различни видови се регистрирани во неа, речиси стотина се троглофили, голем број од нив се тесни ендемични, 15 се стеноендемични, а околу 37 се откриени и првпат опишан во Вјетреница.[1]

Природен и архитектонски состав[уреди | уреди извор]

Село Завала[уреди | уреди извор]

Сместено во Попово Поле во Општина Равно, селото Завала со својата стара архитектура и камениот ѕидарски, заедно со пештерата Вјетреница, го сочинуваат природниот и архитектонскиот ансамбл, кој е во процес на заштита како „Национален споменик на Босна и Херцеговина“ и како таков. веќе е ставена на пробната листа на УНЕСКО.[2][3]

Пештерата Вјетреница се смета за најбогата пештерска фауна, со највисока стапка на ендемизам.[1] Пештерата Вјетреница, исто така, се здобила со слава низ светските геолошки и биолошки научни заедници, како и еколошките заедници низ земјата и светот поради нејзината загрозена и неизвесна иднина, предизвикана од непрофесионално управување без никаква стручност и неизвесен статус на државно, а особено на локално ниво.

Внатре во пештерата Вјетреница.

Номинација за листата на УНЕСКО[уреди | уреди извор]

И покрај сите неуспеси, владата на Босна и Херцеговина, иако бавно, ја номинирала Вјетерница (со селото Завала) на Привремената листа на УНЕСКО јасно изразувајќи намера да ја заштити пештерата и нејзината биолошка разновидност и на крајот да ја впише во листата на УНЕСКО.[1][4]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 „Vjetrenica (official page)“. vjetrenica.com/. Архивирано од изворникот на 10 July 2013. Посетено на 4 March 2013.
  2. „Zavala graditeljska cjelina“. Commission to preserve national monuments. Архивирано од изворникот на 2016-03-03. Посетено на 4 March 2013.
  3. „Pećina Vjetrenica u Zavali“. Commission to preserve national monuments. Архивирано од изворникот на 2016-03-03. Посетено на 4 March 2013.
  4. „Vjetrenica Cave (Tentative List)“. UNESCO. Посетено на 4 March 2013.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]