Вотсон и ајкулата

Од Википедија — слободната енциклопедија
Вотсон и ајкулата
Творец Џон Синглтон Копли
Година 1778
Вид масло
Димензии 182,1 см × 229,7 см
Место Национална галерија на уметност, Вашингтон

Вотсон и ајкулата (англиски: Watson and the Shark) — маслена слика од сликарот Џон Синглтон Копли, насликана во 1778 г., која го прикажува спасувањето на Брук Вотсон од напад на ајкула во Хавана, Куба. Изворната од трите постоечки верзии на сликата на Копли се наоѓа во Националната галерија на уметност (Вашингтон, округ Колумбија).[1]

Заднина[уреди | уреди извор]

На еден топол ден во 1749 г., 14-годишниот Брук Вотсон се втурнал во пристаништето на Хавана за да плива. Додека лебдел опкружен со трговски бродови, една ајкула ги потонала забите во неговата нога, повлекувајќи го под брановите во жесток, постојан напад што му го искинал десното стапало. Крварен и беспомошен, тој се борел да остане над водата додека група морнари ракувале со мал чамец и го извлекле од устата на забното чудовиште. Ќе морало да му биде отсечена ногата до коленото, но тој го преживеал испитувањето. Речиси триесет години по случката, Џон Синглтон Копли го овековечил нападот на Вотсон во величествената слика „Вотсон и ајкулата“.[2]

Опис и толкување[уреди | уреди извор]

Опис[уреди | уреди извор]

Во центарот на сликата е жестоката борба помеѓу Брук Вотсон и ајкулата. На Вотсон му е прикажана десната нога искината од каснувањето на ајкулата и тој очајно посегнува за помош. Ајкулата е прикажана со широко отворени челусти, доловувајќи ја напнатоста и опасноста на мигот. Околу Вотсон се неговите сопатници што избезумено се обидуваат да го спасат од ајкулата. Некои посегнуваат по него од малиот чамец, додека други користат весла за да се одбранат од ајкулата. Чувството на итност и неред е опипливо.

Бурната вода ја зголемува драматичноста на сцената. Копли вешто ги отсликува брановите што се судираат со чамецот и ајкулата, пренесувајќи чувство на опасност и непредвидливост. Употребата на светлина и сенка е значајна за создавање драматична атмосфера. Сцената е осветлена од силен извор на светлина, кој можеби симболизира надеж и спасување, но и ја нагласува жестокоста на нападот.

Толкување[уреди | уреди извор]

„Вотсон и ајкулата“ често се толкува како одраз на опасностите и неизвесностите со кои се соочувале морнарите во текот на XVIII век. Може да се гледа и како истражување на непредвидливата и често опасната природа на животот на море. Сликата доловува миг на криза, каде што човечката сила, храброст и заедница се спротивставени на немилосрдната и непростлива сила на природата.

Фактот што Вотсон, и покрај неговата тешка положба, не е сам во својата борба, ја нагласува темата на единство и човечката способност да се надминат неволјите преку заеднички напор. Дополнително, сликата може да ја симболизира победата на човечката волја над предизвиците што ги поставува природниот свет.

Сѐ на сѐ, „Вотсон и ајкулата“ е моќна раскажувачка слика што сврзува елементи на реализам со засилено чувство за драма, за да прикаже запрепастувачка приказна за опстанокот и човечката издржливост пред лицето на свирепоста на природата.[3]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Watson and the Shark Архивирано на 11 ноември 2006 г., National Gallery of Art
  2. „Watson and the Shark: "a most usefull Lesson to Youth". About JSTOR (англиски). Посетено на 2023-12-29.
  3. Meyer, Isabella (2021-08-24). „Watson and the Shark by John Singleton Copley - An Analysis“. Art in Context (англиски). Посетено на 2023-12-29.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]