Тврдина Бохус
Тврдина Бохус (норвешки: Båhus festning), (шведски: Bohus fästning) лежи по старата граница на Норвешка - Шведска во Кунгалв, Бохуслен, Шведска, североисточно од Хисинген каде Реката Гата се дели на две гранки 20 километри северно од Гетеборг). Поминува низ околина од карпи и од 40 метарs (130 ст) високи, и реката формира природен ров околу себе.
Почетна конструкција[уреди | уреди извор]
Изградбата на тврдината започнала во 1308 година под кралот Хокон V Магнусон, крал на Норвешка од 1299 до 1319 година.[1][2] Хокон V, исто така, иницирал изградба на норвешки тврдини во Акершус и Вардахус, како дел од поширока одбранбена политика. Во тоа време Бохуслен била норвешка територија и служела како главна норвешка одбрана против Шведска,[3] долж брегот, како и силна точка за регионот Бохуслан од 1308 до 1658 година.
Средновековен замок[уреди | уреди извор]
Според архитектот Гуторм Кавли:
До 1310 година, записите покажуваат дека бил изграден, како и обично за тој период, од гранит и тула, можеби под водство на грофот Јаков од Халанд. До 1450 година, вклучувало континуиран опкружувачки ѕид, дебел 3 метри во основата, со висина која варирала од 8,5 до 13,5 метри, варирајќи со теренот. Била приближно правоаголна, со четири правоаголни аголни кули. На источниот крај имало кула од тули, а во центарот на западната страна порта и мост. По должината на внатрешноста на околните ѕидни згради се наоѓале, кои меѓу другото ја вклучувале „Салата на кралевите“, резиденцијата на командантот на замокот, капелата, чуварската соба, касарната и кујната. Тврдината имала сигурни сводовни позиции, делумно исечени во планината, а надвор од тоа силни надворешни работи. Во тоа време Бахус била најсилната тврдина во Норвешка. Пристапите биле многу тешки и површината што требало да се одбрани била мала, само 250 x 150 метри, така што не барало голема одбранбена сила.
Тврдина[уреди | уреди извор]
Тврдината била нападната или опколена 14 пати, но никогаш не била заробена. За време на Северната седумгодишна војна, во 1563-1570 година, таа била сериозно оштетена. Ова се случило во 1566 година, кога 250 шведски војници успешно ја нападнале североисточната кула. Норвешкиот командант испратил доброволец да ги разнесе складовите за муниција под кулата, убивајќи ги Швеѓаните и одбивајќи го нападот. Како награда, семејството на доброволецот добило парче земја што сè уште е во сопственост на потомците на овој доброволец.
Норвежаните ја изградиле тврдината од камен и тула и значително ја зајакнале. Реконструкцијата веднаш по војната ја режирал Ханс Пааске (Паске) од Холандија. На 1 јануари 1590 година, Џејмс VI од Шкотска и неговата сопруга Ана од Данска кога дошле во Бохус.[4] Тие му дале на Хенрик Гилденстиерн, капетан на Бохус, прстен и златен ланец вреден 3.000 дански далери.[5]
Во 1593-1604, слични на градба потоа се направени во Акерсхус во Осло, Бохус бил надграден во бастион тврдина. Се подигнало ново надворешно утврдување. Оваа конструкција била едно од раните дела на Ханс ван Штинвинкел, исто така од Холандија, кој подоцна станал познат по неговиот холандски ренесансен стил на дизајн во Данска.
Бидејќи шведските инвазии постојано го загрозувале норвешкиот Бахуслен во овој временски период, подобрувањето на утврдувањата продолжило со години. На пример, почнувајќи од летото 1651 година и до есента 1652 година, холандскиот инженер Исак ван Гелкерк ја надгледувал изградбата на двете аголни кули долж јужната фасада и нов прстен од ѕид што бил изграден околу арсеналната зграда.
Губење на Шведска[уреди | уреди извор]
Според условите на Договорот од Роскилде во 1658 година, Данска -Норвешка ги отстапила данските провинции Сканија, Блекинге и Халанд (втората била договорена да припаѓа на Шведска во период од 30 години по мирот во Брамсебро, но била дадена на Шведска трајно во договорот од Роскилде) и норвешките провинции Тренделаг и Бохуслен (вклучувајќи ја и тврдината Бохус).[6]
Откако Данска-Норвешка ја отстапиле територијата што ја вклучувала и тврдината Бохус, тврдината Фредрикстен била изградена во Фредриксхалд на новоформираната норвешко-шведска граница.
Бидејќи тврдината Бохус веќе не лежела на границата, таа била од мала корист за Шведска, која се потпирала на постојниот Нов Алвсборг во Гетеборг и новата тврдина Карлстен изградена на Марстранд.
Затвор[уреди | уреди извор]
Наместо тоа, тврдината била користена како затвор. Најзабележаниот затвореник бил радикалниот пиетист Томас Леополд, кој поминал 42 години од својот живот зад решетки, 32 од оние во Бохус, за неговите наводни ереси. Неговата ќелија обложена со камења уште постои во замокот.
Модерно време[уреди | уреди извор]
На крајот на 18 век било одлучено дека сега неискористената тврдина треба да се урне. Екипите за уривање работеле на тврдината два месеци, откако парите наменети за работата се трошеле. Градителите на блискиот град Кунгалв го користеле извадениот камен од тврдината за да изградат куќи.[6] Сепак, голем дел од тврдината е сè уште недопрена, вклучувајќи ја и големата северна кула, Фарс хат („Шапка на таткото“). Од 2015 г., тврдината е музеј отворен за посетители во текот на летото.[7]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Linge, Lars, уред. (2001). Nordiska möten [Nordic meetings] (Swedish). Kungälv: Fören. Kungälvs musei vänner. ISBN 91-631-0999-9.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
- ↑ Behn, Andres (1995). Kongahälla: sagor och årtal [Kongahälla: tales and dates] (SWedish). Gothenburg: Krönikeförl.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)
- ↑ „Bohus fästning“. www.sfv.se. National Property Board of Sweden. Архивирано од изворникот на 8 September 2014. Посетено на 6 August 2015.
- ↑ David Stevenson, Scotland's Last Royal Wedding (Edinburgh, 1997), p. 40.
- ↑ Miles Kerr-Peterson & Michael Pearce, 'James VI's English Subsidy and Danish Dowry Accounts, 1588-1596', Scottish History Society Miscellany XVI (Woodbridge, 2020), p. 36.
- ↑ 6,0 6,1 Ringbom, Nina. „Bohus fästning, Sverige“. www.slottsguiden.info. Nina Ringbom. Посетено на 6 August 2015.
- ↑ „Bohus Fästning“ [Bohus Fortress]. www.kungalv.se. Kungälv Municipality. Архивирано од изворникот на 13 February 2014. Посетено на 6 August 2015.