Ерменска азбука

Ерменската азбука е писмо што се користи од ерменскиот јазик од 405 година па сè до денес. Сè до 19 век, класичниот ерменски јазик бил користен за пишаниот јазик и литературата па од тогаш ерменската азбука се користи и за двете верзии на јазикот и за источноерменскиот и за западноерменскиот дијалект на ерменскиот јазик и се развиени двата дијалекти во приближно ист период. Азбуката е официјална на територијата на Република Ерменија а се користи и во регионот Нагорно-Карабах.

Азбука[уреди | уреди извор]

Буква	Име					МФА			Транслитерација	Бројчена вредност
	Традиционално пишување	Реформирано пишување	Изговор			Класичноерменски	источноерменски	западноерменски	класичнерменски (ISO 9985)
	Традиционално пишување	Реформирано пишување	класичнерменски	источноерменски	западноерменски	Класичноерменски	источноерменски	западноерменски	класичнерменски (ISO 9985)
Ա ա	այբ		[aɪb]		[aɪpʰ]	[ɑ]			a	1
Բ բ	բեն		[bɛn]		[pʰɛn]	[b]		[pʰ]	b	2
Գ գ	գիմ		[gim]		[kʰim]	[g]		[kʰ]	g	3
Դ դ	դա		[dɑ]		[tʰɑ]	[d]		[tʰ]	d	4
Ե ե	եչ		[jɛtʃʰ]			[ɛ], initially [jɛ]¹			e	5
Զ զ	զա		[zɑ]			[z]			z	6
Է է	է		[ɛː]	[ɛ]		[ɛː]	[ɛ]		ē	7
Ը ը	ըթ		[ətʰ]			[ə]			ë	8
Թ թ	թո		[tʰo]			[tʰ]			t‘	9
Ժ ժ	ժէ	ժե	[ʒɛː]	[ʒɛ]		[ʒ]			ž	10
Ի ի	ինի		[ini]			[i]			i	20
Լ լ	լիւն	լյուն	[lʏn]²			[l]			l	30
Խ խ	խէ	խե	[χɛː]	[χɛ]		[χ]			x	40
Ծ ծ	ծա		[tsɑ]	[tsʼɑ]	[dzɑ]	[ts]	[tsʼ]	[dz]	ç	50
Կ կ	կեն		[kɛn]	[kʼɛn]	[gɛn]	[k]	[kʼ]	[g]	k	60
Հ հ	հո		[ho]			[h]			h	70
Ձ ձ	ձա		[dzɑ]		[tsʰɑ]	[dz]		[tsʰ]	j	80
Ղ ղ	ղատ		[ɫɑt]	[ʁɑtʼ]	[ʁɑd]	[l], or [ɫ]	[ʁ]		ġ	90
Ճ ճ	ճէ	ճե	[tʃɛː]	[tʃʼɛ]	[ʤɛ]	[tʃ]	[tʃʼ]	[ʤ]	č̣	100
Մ մ	մեն		[mɛn]			[m]			m	200
Յ յ	յի	հի	[ji]	[hi]		[j]	[h]³, [j]		y	300
Ն ն	նու		[nu]			[n]			n	400
Շ շ	շա		[ʃɑ]			[ʃ]			š	500
Ո ո	ո		[o]	[vo]		[o], initially [vo]⁴			o	600
Չ չ	չա		[tʃʰɑ]			[tʃʰ]			č	700
Պ պ	պէ	պե	[pɛː]	[pʼɛ]	[bɛ]	[p]	[pʼ]	[b]	p	800
Ջ ջ	ջէ	ջե	[ʤɛː]	[ʤɛ]	[tʃʰɛ]	[ʤ]		[tʃʰ]	ǰ	900
Ռ ռ	ռա		[rɑ]	[ɾɑ]		[r]	[ɾ]		ṙ	1000
Ս ս	սէ	սե	[sɛː]	[sɛ]		[s]			s	2000
Վ վ	վեւ	վեվ	[vɛv]			[v]			v	3000
Տ տ	տիւն	տյուն	[tʏn]	[tʼʏn]⁵	[dʏn]	[t]	[tʼ]	[d]	t	4000
Ր ր	րէ	րե	[ɹɛː]	[ɹɛ]⁶	[ɾɛ]	[ɹ]⁶		[ɾ]	r	5000
Ց ց	ցո		[tsʰo]			[tsʰ]			c‘	6000
Ւ ւ	հիւն	N/A⁷	[hʏn]			[w]	[v]⁸		w	7000
Փ փ	փիւր	փյուր	[pʰʏɹ]⁹		[pʰʏɾ]	[pʰ]			p‘	8000
Ք ք	քէ	քե	[kʰɛː]	[kʰɛ]		[kʰ]			k‘	9000
Додадени за време на 13 век
Օ օ	օ		[o]			[o]			ò	N/A
Ֆ ֆ	ֆէ	ֆե	[fɛː]	[fɛ]		[f]			f	N/A
Буква	Традиционално пишување	Реформирано пишување	класичноерменски	источноерменски	западноерменски	класичноерменски	источноерменски	западноерменски	класичноерменски (ISO 9985)	Бројчена вредност
	Традиционално пишување	Реформирано пишување	Изговор			класичноерменски	источноерменски	западноерменски	класичноерменски (ISO 9985)
	Име					МФА			Транслитерација

Транслитерација[уреди | уреди извор]

Според ISO 9985 (1996) азбуката се романизира на следниот начин:

ա

բ

գ

դ

ե

զ

է

ը

թ

ժ

ի

լ

խ

ծ

կ

հ

ձ

ղ

ճ

մ

յ

ն

շ

ո

չ

պ

ջ

ռ

ս

վ

տ

ր

ց

ւ

փ

ք

օ

ֆ

a

b

g

d

e

z

ē

ë

t’

ž

i

l

x

ç

k

h

j

ġ

č̣

m

y

n

š

o

č

p

ǰ

ṙ

s

v

t

r

c’

w

p’

k’

ò

f