Преглед на кодот на Амхарски јазик

{{Infobox language
|name= Амхарски јазик 
|nativename=አማርኛ ({{transl|am|Amarəñña}}) 
|pronunciation=/amarɨɲːa/
|states = [[Етиопија]]
|ethnicity = [[Амхари]] 
|date     = попис 2007  
|familycolor=Afro-Asiatic
|fam2=[[Семитски јазици|семитски]]
|fam3=[[јужносемитски јазици|јужносемитски]]
|fam4=[[Етиопски семитски јазици|етиопски]]
|fam5=[[јужноетиопски семитски јазици|јужни]]
|fam6=[[попречни јужноетиопски семитски јазици|попречни]]
|fam7=[[амхарско-аргопски јазици|амхарско-аргопски]] 
|script=[[етиопско писмо]]
|nation={{знаме|Ethiopia}}
|agency=[[Империјална академија на Етиопија|Империјална академија]] (порано)
|iso1=am
|iso2=amh
|iso3=amh
|language=12-ACB-a
|notice=IPA
|glotto=amha1245
|glottorefname=Amharic
}}

'''Амхарскиот''' (አማርኛ, /amarɨɲːa/) е [[семитски јазици|семитски јазик]], дел од подгрупата на [[етиопски јужносемитски јазици]]. Јазикот е мајчин јазик на [[Амхари]]те, „[[лингва франка]]“ во [[Етиопија]] и службен јазик на федерално ниво во државата.

Амхарскиот најверојатно првично се развил  како резултат на мешање на различни [[кушитски јазици|кушитски]] и [[семитски јазици|семитски]] говори (супстратуми) за да се олесни комуникацијата помеѓу народите кои зборувале мешавини од различни јазици.<ref>Bender, M. Lionel and H. Fulass (1978). ''Amharic verb morphology''.  (Committee on Ethiopian Studies, monograph 7.) East Lansing: African Studies Center, Michigan State University.</ref> Оваа јазична форма им овозможила на војската (па и народот)  да комуницираат и да развијат комуникативно средство кое било различно и независно од етиопската црква и нејзиниот [[Гиз|етопски јазик]].

Денес амхарскиот е работен (службен) јазик на Етиопија на федерално ниво, како и работен јазик на неколку сојузни држави во Етиопија.<ref>{{cite thesis |last=Gebremichael |first=M. |year=2011 |title=Federalism and conflict management in Ethiopia: case study of Benishangul-Gumuz Regional State |type=PhD |location=United Kingdom |publisher=University of Bradford |hdl=10454/5388}}</ref> Со вкупно 21,811,600 говорници според податоците од 2007, вклучувајќи и 4,000,000 жители кои го говорат како втор јазик, амхарскиот е вториот најзборуван семитски јазик во светот, веднаш зад [[арапски јазик|арапскиот]].<ref>{{Наведена мрежна страница|title=Amharic|url=http://www.ethnologue.com/18/language/amh/|publisher=Ethnologue|accessdate=8 December 2017}}</ref>

Амхарскиот се пишува од лево кон десно користејќи го [[етиопско писмо|етиопското писмо]]. Писмото е [[абугида]].<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.omniglot.com/writing/amharic.htm|title=Amharic alphabet, pronunciation and language|website=www.omniglot.com|access-date=26 July 2017}}</ref> Нема универзално прифатлив систем за транслитерација на амхарскиот. Системот за транслитерација кој се користи тука е често користен систем на академско ниво.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.prismlinguistics.co.uk/amharic-interpreter.html|title=Amharic translation services {{!}} Professional Amharic interpreter|website=bostico.uk|access-date=26 July 2017}}</ref>

== Статус ==
Уште од 12 век амхарскиот бил службен јазик на судовите, кралските дворови, трговски јазик, јазик на војската и јазик за секојдневна комуникација. Денес останува како службен јазик на [[Етиопија]].<ref name="Meyer">{{Наведено списание|last=Meyer|first=Ronny|year=2006|title=Amharic as language franca in Ethiopia|url=https://www.academia.edu/5514187/Amharic_as_language_franca_in_Ethiopia|journal=Lissan: Journal of African Languages and Linguistics|language=en|volume=20|issue=1/2|pages=117–131|via=Academia.edu}}</ref><ref>{{Наведена книга |chapter=Amharic: Political and social effects on English loan words |first=Anbessa |last=Teferra |year=2013 |title=Globally Speaking: Motives for Adopting English Vocabulary in Other Languages |editor1-first=Judith |editor1-last=Rosenhouse |editor2-first=Rotem |editor2-last=Kowner |publisher=Multilanguagel Matters |page=165}}</ref> Според податоците од 2007 година, амхарскиот го зборувале 21.6 милиони луѓе во Етиопија<ref name="catalog.ihsn.org" /> а има и дополнителни 4 милиони луѓе кои го зборуваат како втор јазик.<ref name="Lewis" /> Дополнително, надвор од Етиопија јазикот го зборуваат околу 3 милиони . [[Бета Израел|Етиопските Евреи]] во Етиопија и [[Израел]] исто така зборуваат на амхарски.<ref>{{наведени вести|url=http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2017/06/geez-language-only-left-in-lithurgy.html|title=Israel's Ethiopian Jews keep ancient language alive in prayer|date=29 June 2017|work=Al-Monitor|access-date=26 July 2017|language=en-us}}</ref> Во [[Вашингтон]] јазикот станал еден од шестте јазици, различни од англискиот, дел од Актот за јазична пристапност од 2004 година, со што се овозможува владини услуги и образование на амхарски.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://ohr.dc.gov/sites/default/files/dc/sites/ohr/publication/attachments/LAAFactSheet-English.pdf|title=Language Access Act Fact Sheet|date=5 October 2011|accessdate=11 October 2016}}</ref> Исто така, амхарскиот се смета за свет јазик на [[Растафаријанство|Растафарите]] и често се користи од следбениците на Растафаријанското движење. Амхарскиот е најзборуваниот јазик на [[Африкански Рог|Африканскиот Рог]].<ref>http://catalog.ihsn.org/index.php/catalog/3583/download/50086</ref>

==Писмо==
Амхарскиот се пишува со етиопското писмо, кое е абугида.<ref name=MajorLanguages>Hudson, Grover. "Amharic". ''The World's Major Languages''. 2009. Print. Ed. Comrie, Bernard. Oxon and New York: Routledge. pp. 594–617. {{ISBN|0-203-30152-8}}.</ref> Секој карактер од писмото се состои од согласка и самогласка, но основниот облик на карактерот е зададен од согласката. Писмото има повеќе различни карактери за, денес, исто гласови, но тоа се должи на фактот што во минатото сите тие имале различни гласновни вредности. Со текот на времето фонетскиот систем на јазикот се променил, но не и писмото.<ref name=MajorLanguages/>  Карактерите на амхарски се именуваат како „фидели“.

=== „Фидели“ ===
{|class="wikitable" style="text-align:center"
|+'''Етиопско писмо<ref>
{{Наведена книга
|chapter=Ethiopic Writing
|title=The World's Writing Systems
|year=1996
|editor1-last=Daniels
|editor1-first=Peter T.
|editor2-last=Bright
|editor2-first=William
|publisher=Oxford University Press, Inc
|isbn=978-0-19-507993-7
|page=[https://archive.org/details/isbn_9780195079937/page/573 573]
|url=https://archive.org/details/isbn_9780195079937/page/573
}}</ref>'''
|- valign=top
!&nbsp;!!{{transl|sem|ä/e}}<br>{{МФА|[ə]}}!!{{transl|sem|u}}!!{{transl|sem|i}}!!{{transl|sem|a}}!!{{transl|sem|ē}}!!{{transl|sem|ə}}<br>{{МФА|[ɨ], ∅}}!!o!!{{transl|sem|ʷä/ue}}<br>{{МФА|[ʷə]}}!!{{transl|sem|ʷi/ui}}!!{{transl|sem|ʷa/ua}}!!{{transl|sem|ʷē/uē}}!!{{transl|sem|ʷə}}<br>{{МФА|[ʷɨ/ū]}}
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|h}}
|{{јаз|am|ሀ}}||{{јаз|am|ሁ}}||{{јаз|am|ሂ}}||{{јаз|am|ሃ}}||{{јаз|am|ሄ}}||{{јаз|am|ህ}}||{{јаз|am|ሆ}}|| colspan="5" style="background:#ccc;" |&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|l}}
|{{јаз|am|ለ}}||{{јаз|am|ሉ}}||{{јаз|am|ሊ}}||{{јаз|am|ላ}}||{{јаз|am|ሌ}}||{{јаз|am|ል}}||{{јаз|am|ሎ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሏ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ḥ}}
|{{јаз|am|ሐ}}||{{јаз|am|ሑ}}||{{јаз|am|ሒ}}||{{јаз|am|ሓ}}||{{јаз|am|ሔ}}||{{јаз|am|ሕ}}||{{јаз|am|ሖ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሗ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|m}}
|{{јаз|am|መ}}||{{јаз|am|ሙ}}||{{јаз|am|ሚ}}||{{јаз|am|ማ}}||{{јаз|am|ሜ}}||{{јаз|am|ም}}||{{јаз|am|ሞ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሟ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ś}}
|{{јаз|am|ሠ}}||{{јаз|am|ሡ}}||{{јаз|am|ሢ}}||{{јаз|am|ሣ}}||{{јаз|am|ሤ}}||{{јаз|am|ሥ}}||{{јаз|am|ሦ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሧ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|r}}
|{{јаз|am|ረ}}||{{јаз|am|ሩ}}||{{јаз|am|ሪ}}||{{јаз|am|ራ}}||{{јаз|am|ሬ}}||{{јаз|am|ር}}||{{јаз|am|ሮ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሯ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|s}}
|{{јаз|am|ሰ}}||{{јаз|am|ሱ}}||{{јаз|am|ሲ}}||{{јаз|am|ሳ}}||{{јаз|am|ሴ}}||{{јаз|am|ስ}}||{{јаз|am|ሶ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሷ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ʃ}}
|{{јаз|am|ሸ}}||{{јаз|am|ሹ}}||{{јаз|am|ሺ}}||{{јаз|am|ሻ}}||{{јаз|am|ሼ}}||{{јаз|am|ሽ}}||{{јаз|am|ሾ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ሿ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|q}}
|{{јаз|am|ቀ}}||{{јаз|am|ቁ}}||{{јаз|am|ቂ}}||{{јаз|am|ቃ}}||{{јаз|am|ቄ}}||{{јаз|am|ቅ}}||{{јаз|am|ቆ}}||{{јаз|am|ቈ}}||{{јаз|am|ቊ}}||{{јаз|am|ቋ}}||{{јаз|am|ቌ}}||{{јаз|am|ቍ}}
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|b}}
|{{јаз|am|በ}}||{{јаз|am|ቡ}}||{{јаз|am|ቢ}}||{{јаз|am|ባ}}||{{јаз|am|ቤ}}||{{јаз|am|ብ}}||{{јаз|am|ቦ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ቧ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|β}}
|{{јаз|am|ቨ}}||{{јаз|am|ቩ}}||{{јаз|am|ቪ}}||{{јаз|am|ቫ}}||{{јаз|am|ቬ}}||{{јаз|am|ቭ}}||{{јаз|am|ቮ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ቯ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|t}}
|{{јаз|am|ተ}}||{{јаз|am|ቱ}}||{{јаз|am|ቲ}}||{{јаз|am|ታ}}||{{јаз|am|ቴ}}||{{јаз|am|ት}}||{{јаз|am|ቶ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ቷ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|tʃ}}
|{{јаз|am|ቸ}}||{{јаз|am|ቹ}}||{{јаз|am|ቺ}}||{{јаз|am|ቻ}}||{{јаз|am|ቼ}}||{{јаз|am|ች}}||{{јаз|am|ቾ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ቿ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|χ}}
|{{јаз|am|ኀ}}||{{јаз|am|ኁ}}||{{јаз|am|ኂ}}||{{јаз|am|ኃ}}||{{јаз|am|ኄ}}||{{јаз|am|ኅ}}||{{јаз|am|ኆ}}||{{јаз|am|ኈ}}||{{јаз|am|ኊ}}||{{јаз|am|ኋ}}||{{јаз|am|ኌ}}||{{јаз|am|ኍ}}
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|n}}
|{{јаз|am|ነ}}||{{јаз|am|ኑ}}||{{јаз|am|ኒ}}||{{јаз|am|ና}}||{{јаз|am|ኔ}}||{{јаз|am|ን}}||{{јаз|am|ኖ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ኗ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ɲ}}
|{{јаз|am|ኘ}}||{{јаз|am|ኙ}}||{{јаз|am|ኚ}}||{{јаз|am|ኛ}}||{{јаз|am|ኜ}}||{{јаз|am|ኝ}}||{{јаз|am|ኞ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ኟ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ʔ}}
|{{јаз|am|አ}}||{{јаз|am|ኡ}}||{{јаз|am|ኢ}}||{{јаз|am|ኣ}}||{{јаз|am|ኤ}}||{{јаз|am|እ}}||{{јаз|am|ኦ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ኧ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|k}}
|{{јаз|am|ከ}}||{{јаз|am|ኩ}}||{{јаз|am|ኪ}}||{{јаз|am|ካ}}||{{јаз|am|ኬ}}||{{јаз|am|ክ}}||{{јаз|am|ኮ}}||{{јаз|am|ኰ}}||{{јаз|am|ኲ}}||{{јаз|am|ኳ}}||{{јаз|am|ኴ}}||{{јаз|am|ኵ}}
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|x}}
|{{јаз|am|ኸ}}||{{јаз|am|ኹ}}||{{јаз|am|ኺ}}||{{јаз|am|ኻ}}||{{јаз|am|ኼ}}||{{јаз|am|ኽ}}||{{јаз|am|ኾ}}|||{{јаз|am|ዀ}}||{{јаз|am|ዂ}}||{{јаз|am|ዃ}}||{{јаз|am|ዄ}}||{{јаз|am|ዅ}}
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|w}}
|{{јаз|am|ወ}}||{{јаз|am|ዉ}}||{{јаз|am|ዊ}}||{{јаз|am|ዋ}}||{{јаз|am|ዌ}}||{{јаз|am|ው}}||{{јаз|am|ዎ}}|| colspan="5" style="background:#ccc;" |&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ʕ}}
|{{јаз|am|ዐ}}||{{јаз|am|ዑ}}||{{јаз|am|ዒ}}||{{јаз|am|ዓ}}||{{јаз|am|ዔ}}||{{јаз|am|ዕ}}||{{јаз|am|ዖ}}|| colspan="5" style="background:#ccc;" |&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|z}}
|{{јаз|am|ዘ}}||{{јаз|am|ዙ}}||{{јаз|am|ዚ}}||{{јаз|am|ዛ}}||{{јаз|am|ዜ}}||{{јаз|am|ዝ}}||{{јаз|am|ዞ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ዟ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ʒ}}
|{{јаз|am|ዠ}}||{{јаз|am|ዡ}}||{{јаз|am|ዢ}}||{{јаз|am|ዣ}}||{{јаз|am|ዤ}}||{{јаз|am|ዥ}}||{{јаз|am|ዦ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ዧ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|j}}
|{{јаз|am|የ}}||{{јаз|am|ዩ}}||{{јаз|am|ዪ}}||{{јаз|am|ያ}}||{{јаз|am|ዬ}}||{{јаз|am|ይ}}||{{јаз|am|ዮ}}|| colspan="5" style="background:#ccc;" |&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|d}}
|{{јаз|am|ደ}}||{{јаз|am|ዱ}}||{{јаз|am|ዲ}}||{{јаз|am|ዳ}}||{{јаз|am|ዴ}}||{{јаз|am|ድ}}||{{јаз|am|ዶ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ዷ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|''dʒ''
|{{јаз|am|ጀ}}||{{јаз|am|ጁ}}||{{јаз|am|ጂ}}||{{јаз|am|ጃ}}||{{јаз|am|ጄ}}||{{јаз|am|ጅ}}||{{јаз|am|ጆ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ጇ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|g}}
|{{јаз|am|ገ}}||{{јаз|am|ጉ}}||{{јаз|am|ጊ}}||{{јаз|am|ጋ}}||{{јаз|am|ጌ}}||{{јаз|am|ግ}}||{{јаз|am|ጎ}}||{{јаз|am|ጐ}}||{{јаз|am|ጒ}}||{{јаз|am|ጓ}}||{{јаз|am|ጔ}}||{{јаз|am|ጕ}}
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ṭ}}
|{{јаз|am|ጠ}}||{{јаз|am|ጡ}}||{{јаз|am|ጢ}}||{{јаз|am|ጣ}}||{{јаз|am|ጤ}}||{{јаз|am|ጥ}}||{{јаз|am|ጦ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ጧ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|tʃʼ}}
|{{јаз|am|ጨ}}||{{јаз|am|ጩ}}||{{јаз|am|ጪ}}||{{јаз|am|ጫ}}||{{јаз|am|ጬ}}||{{јаз|am|ጭ}}||{{јаз|am|ጮ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ጯ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|pʼ}}
|{{јаз|am|ጰ}}||{{јаз|am|ጱ}}||{{јаз|am|ጲ}}||{{јаз|am|ጳ}}||{{јаз|am|ጴ}}||{{јаз|am|ጵ}}||{{јаз|am|ጶ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ጷ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ṣ}}
|{{јаз|am|ጸ}}||{{јаз|am|ጹ}}||{{јаз|am|ጺ}}||{{јаз|am|ጻ}}||{{јаз|am|ጼ}}||{{јаз|am|ጽ}}||{{јаз|am|ጾ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ጿ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|ṣ́ }}
|{{јаз|am|ፀ}}||{{јаз|am|ፁ}}||{{јаз|am|ፂ}}||{{јаз|am|ፃ}}||{{јаз|am|ፄ}}||{{јаз|am|ፅ}}||{{јаз|am|ፆ}}|| colspan="5" style="background:#ccc;" |&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|f}}
|{{јаз|am|ፈ}}||{{јаз|am|ፉ}}||{{јаз|am|ፊ}}||{{јаз|am|ፋ}}||{{јаз|am|ፌ}}||{{јаз|am|ፍ}}||{{јаз|am|ፎ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ፏ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|- style="font-size:2em"
!style="font-size:0.5em"|{{transl|sem|p}}
|{{јаз|am|ፐ}}||{{јаз|am|ፑ}}||{{јаз|am|ፒ}}||{{јаз|am|ፓ}}||{{јаз|am|ፔ}}||{{јаз|am|ፕ}}||{{јаз|am|ፖ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;||{{јаз|am|ፗ}}||colspan="2" style="background:#ccc;"|&nbsp;
|-
!&nbsp;!!{{transl|sem|ä/e}}<br>{{МФА|[ə]}}!!{{transl|sem|u}}!!{{transl|sem|i}}!!{{transl|sem|a}}!!{{transl|sem|ē}}!!{{transl|sem|ə}}<br>{{МФА|[ɨ], ∅}}!!o!!{{transl|sem|ʷ/ue}}<br>{{МФА|[ʷə/ū]}}!!{{transl|sem|ʷi/ui}}!!{{transl|sem|ʷa/ua}}!!{{transl|sem|ʷē/uē}}!!{{transl|sem|ʷə}}<br>{{МФА|[ʷɨ/ū]}}
|}

=== Правописни знаци ===
:{{јаз|am|[[፠]]}} знак за почеток на параграф
:{{јаз|am|[[፡]]}} одделување на зборови
:{{јаз|am|[[።]]}} точка
:{{јаз|am|[[፣]]}} запирка
:{{јаз|am|[[፤]]}} точка-запирка
:{{јаз|am|[[፥]]}} две точки
:{{јаз|am|[[፦]]}} вовед за текст од описна претставка
:{{јаз|am|[[፧]]}} прашалник
:{{јаз|am|[[፨]]}} одделувач на параграфи

== Гласови ==
{| class="wikitable"
|+Самогласки
|-
!
!Предни
!Централни
!Задни
|-
!Високи
|{{МФА|i}}
|{{МФА|ɨ}} (ə)
|{{МФА|u}}
|-
!Средни
|{{МФА|e}}
|{{МФА|ə}} (ä)
|{{МФА|o}}
|-
!Ниски
|
|{{МФА|a}}
|
|}
[[Податотека:Amharic vowel chart.svg|300px]]
{| class="wikitable"
|+ Согласки
|-
!colspan="2"|
!Билабијални
!Дентални
!Палато-алвеоларни<br />непчани
!Меконепчани
!Глотални
|-
!rowspan="3"|Експлозивни
!Безвучни
|{{МФА|p}}
|{{МФА|t}}
|
|{{МФА|k}}
|{{МФА|ʔ}} {{Уникод|(ʾ)}}
|-
!Звучни
|{{МФА|b}}
|{{МФА|d}}
|
|{{МФА|g}}
|
|-
!Ејективни
|{{МФА|pʼ}} (p', p̣)
|{{МФА|tʼ}} (t', {{Уникод|ṭ}})
|
|{{МФА|kʼ}} (q, {{Уникод|ḳ}})
|
|-
!rowspan="3"|Африкативни
!Безвучни
|
|
|{{МФА|ʧ}} (č)
|
|
|-
!Звучни
|
|
|{{МФА|ʤ}} {{Уникод|(ǧ)}}
|
|
|-
!Ејективни
|
|
|{{МФА|ʧʼ}} (č', č̣)
|
|
|-
!rowspan="3"|Фрикативни
!Безвучни
|{{МФА|f}}
|{{МФА|s}}
|{{МФА|ʃ}} (š)
|
|{{МФА|h}}
|-
!Звучни
|
|{{МФА|z}}
|{{МФА|ʒ}} (ž)
|
|
|-
!Ејективни
|
|{{МФА|sʼ}} (s', ṣ)
|
|
|
|-
!colspan="2"|Носни
|{{МФА|m}}
|{{МФА|n}}
|{{МФА|ɲ}} (ñ)
|
|
|-
!colspan="2"|Ликвидни
|{{МФА|w}}
|{{МФА|l}}
|{{МФА|j}} (y)
|
|
|-
!colspan="2"|Вевни
|
|{{МФА|r}}
|
|
|
|}

{{среди}}

== Наводи ==
{{Наводи}}

==Надворешни врски==
*[https://web.archive.org/web/20060804183542/http://www.msu.edu/~hudson/Amhbiblio.htm Избрана библиографија за амхарскиот]
*[https://web.archive.org/web/20160414000422/https://fsi-languages.yojik.eu/languages/amharic.html Курс по амхарски јазик]

{{Семитски јазици}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Амхарски јазик|*]]
[[Категорија:Флективни јазици]]