Српски Сокол
Здружението Србски Сокол („Сорбиски сокол“) бил чадорската организација на лужичките спортски здруженија. Потекнувал од словенското соколско движење и сè уште се чувствува поврзано со овие идеали. Бил основан во 1993 година, продолжувајќи ја активноста на истоимениот претходник од ерата на Вајмарската Република. Главната цел на српскиот Сокол била да промовира популарни спортови меѓу Србите.[1][2]
Денес, здружението организирало натпревари во различни екипни спортови и учествувало во меѓународни Соколски сојузи. Имало свое списание наречено Sokołske listy од 1994 до 2006 година.[1]
Историја[уреди | уреди извор]
Првата лужичка Соколска единица (сорб. jednota) во Германија била основана во 1920 година во Бауцен.[3] Нејзина инспирација била чехословачкото движење Сокол. Во 1924 година, првиот состанок на здружението се одржало во Паншвиц-Кукау. Првиот претседател бил Јан Скала.[1][4] Сè до 1931 година, движењето се раширило низ областа на населбите на лужињата со нови единици кои биле основани во различни лужички села и градови. Здружението негувало лужички национализам и ги охрабрувало Србите да спортуваат.[5] Српски Сокол започнал да учествувал во асловенските соколски синдикати во Чехословачка и Југославија.[1]
Делови од католичкото свештенство имаа измешани чувства за српскиот Сокол бидејќи тоа го олеснило блискиот контакт меѓу католичките и протестантските членови и затоа што чехословачкиот Сокол бил оценет како антицрковен. Затоа, српскиот Сокол бил поделен на католички и протестантски дел во 1930 година.[1]
Српски Сокол се распуштил во 1933 година, додека декретот за забрана на здружението веќе бил во подготовка.[1][6] Источногерманската влада исто така не ја одобрила нејзината ревитализација во 1949 година.[1]
По неговото повторно воспоставување во 1993 година, српскиот Сокол учествувал на 12-тиот Алсокол-Сојуз во Прага во 1994 година со околу 100 спортисти. Во 1996 година станал дел од Домовина. Оттогаш, Српски Сокол имал седиште во Српскиот дом во Бауцен.[1][7]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Meškank, Timo. „Sokoł“. Sorabicon (германски). Посетено на 10 October 2023.
- ↑ „Serbski Sokoł e.V.“. Domowina (германски). Посетено на 10 October 2023.
- ↑ „100 Jahre Serbski Sokoł“ [100 years Serbski Sokoł]. Mitteldeutscher Rundfunk (германски). Посетено на 10 October 2023.
- ↑ „Jan Skala“. Municipality of Nebelschütz (германски). Посетено на 10 October 2023.
- ↑ „Historisches“. SV 1922 Radibor e.V. - ST 1922 Radwor z.T. (германски). Посетено на 10 October 2023.
- ↑ Krawc, Mikławš (March 2021). „»Kmótřiske dary« Serbskemu Sokołej“. Rozhlad (горнолужички). Посетено на 10 October 2023.
- ↑ „100 lět Serbski Sokoł“ [100 years Serbski Sokoł]. Serbske Nowiny (горнолужички). 9 November 2020.
Понатамошно читање[уреди | уреди извор]
- Wićaz, Alfons (1991). „Zur Geschichte der sorbischen Sokol-Bewegung (1929-1933)“. Во Blecking, Diethelm (уред.). Die slawische Sokolbewegung: Beiträge zur Geschichte von Sport und Nationalismus in Osteuropa (германски). Dortmund: Forschungsstelle Ostmitteleuropa. стр. 182–197. ISBN 978-3-923293-32-2.
- Wićaz, Alfons (1990). Serbski Sokoł. Budyšin: Ludowe nakładnistwo Domowina. ISBN 3-7420-0535-9.
- Josef Páta (1924). Sokołstwo a Słowjanstwo. [The Sokoł movement and Slavism]. Budyšin.