Понтски јазик
| Понтски | |
|---|---|
| Ποντιακά, Ρωμαίικα | |
| Застапен во | Грција, Русија, Украина, Грузија, Казахстан, Турција, Германија, Холандија |
| Подрачје | Југоисточна Европа |
| Говорници | 324.535 |
| Јазично семејство | |
| Јазични кодови | |
| ISO 639-2 | ine |
| ISO 639-3 | pnt |
| Историја на грчкиот јазик (видете исто така: Грчко писмо) |
| Прагрчки (о. 2000 п.н.е.)
|
| Микенски (о. 1600–1100 п.н.е.)
|
| Старогрчки (о. 800–300 п.н.е.) Дијалекти: Еолски, Аркадокипарски, Атички, Дорски, Јонски |
| Коински (од о. 300 п.н.е.)
|
| Средновековен (о. 330–1453)
|
| Современ грчки јазик (од 1453) Дијалекти: Кападокиски, Кипарски, Демотски, Грико, Катаревуса, Понтски, Цаконски, Јевански |
Понтски грчки — облик на грчкиот јазик оригинално зборуван во областа Понт на јужните брегови на Црното Море, и денес претежно во Грција и Русија. Луѓето кои го зборуваат овој јазик се Понтски Грци.
Јазичните одлики на понтскиот потекнуваат од јонскиот грчки преку коинскиот и византискиот грчки, и содржи многу влијанија од турскиот, а во помала мера и од персискиот и разни кавкаски јазици.
Понтски азбуки
[уреди | уреди извор]Понтскиот во Грција се пишува користејќи историски грчка правопис, со акценти и надредни знаци: σ̌ ζ̌ ξ̌ ψ̌ за /ʃ ʒ kʃ pʃ/, α̈ ο̈ за [æ ø] (фонолошки /ia io/). Понтскиот во Турција се пишува користејќи ја латиницата според турските правила, а понтскиот во Русија се пишува на каирилица. Во пораните советски времиња понтскиот се пишувал фонетски на грчката азбука, како што е прикажано подолу, користејќи диграфи наместо надредни знаци; [æ ø] се пишувале како ια, ιο.
| Грчка азбука | Турска азбука | Руска азбука | МФА | Пример |
|---|---|---|---|---|
| Α α | A a | А а | [a] | ρομεικα, romeyika, ромейика |
| Β β | V v | В в | [v] | κατιβενο, kativeno, кативено |
| Γ γ | Ğ ğ | Г г | [ɣ~ʝ] | γανεβο, ğanevo, ганево |
| Δ δ | D d | Д д | [ð] | δοντι, donti, донти |
| Ε ε | E e | Е е | [e] | εγαπεσα, eğapesa, егапеса |
| Ζ ζ | Z z | З з | [z] | ζαντος, zantos, зантос |
| Ζ̌ ζ̌ | J j | Ж ж | [ʒ] | πυρζ̌υας, burjuvas, буржуас |
| Θ θ | TH th | ТЬ ть | [θ] | θεκο, theko, тьеко |
| Ι ι | İ i | И и | [i] | τοσπιτοπον, tospitopon, тоспитопон |
| Κ κ | K k | К к | [k~c] | καλατζεμαν, kalaceman, калачеман |
| Λ λ | L l | Л л | [l] | λαλια, lalia, лалиа |
| Μ μ | M m | М м | [m] | μανα, mana, мана |
| Ν ν | N n | Н н | [n] | ολιγον, oliğоn, олигон |
| Ο ο | O o | О о | [o] | τεμετερον, temeteron, теметерон |
| Π π | P p | П п | [p] | εγαπεσα, eğapesa, егапеса |
| Ρ ρ | R r | Р р | [ɾ] | ρομεικα, romeyika, ромейка |
| Σ ς | S s | С с | [s] | καλατζεπσον, kalacepson, калачепсон |
| Σ̌ ς̌ | Ş ş | Ш ш | [ʃ] | σ̌ερι, şeri, шери |
| Τ τ | T t | Т т | [t] | νοστιμεσα, nostimesa, ностимеса |
| ΤΖ τζ | C c | Ч ч | [d͡ʒ] | καλατζεμαν, kalaceman, калачеман |
| ΤΣ τς | Ç ç | Ц ц | [t͡ʃ] | μανιτσα, maniça, маница |
| Υ υ | U u | У у | [u] | νυς, nus, нус |
| Φ φ | F f | Ф ф | [f] | εμορφα, emorfa, эморфа |
| Χ χ | H h | Х х | [x] | χασον, hason, хасон |