Пантонова столица
 | |
| Дизајнер | Вернер Пантон (Данска) |
|---|---|
| Датум | 1967 |
| Материјали | Пластика во калап |
| Стил / традиција | Модернистичка |
Пантонова столица (дански: Pantonstolen) ― пластична столица во облик на Ѕ, создадено од данскиот дизајнер Вернер Пантон во 1960-тите. Првиот пластична столица од калап во светот, е сметана за едно од ремек-делата на данскиот дизајн. Столицата била вклучен во Данскиот културен канон од 2006 година.[1]
Историја[уреди | уреди извор]
Идејата за дизајнирање пластична столица што може да се натрупува првпат била изразена од германскиот архитект и дизајнер Лудвиг Мис ван дер Рое пред Втората светска војна. Од раните 1950-ти, Пантон исто така сонувал да направи пластична столица со конзоли што може да се натрупува во едно парче. Се вели дека тој бил вдахнат особено од уредно наредениот куп пластични кофи. Во 1956 година, тој ја дизајнирал Ѕ столицата што може да биде сметана за претходник на Пантоновата столица. Тој ја гледал како предмет на мебел во кој грбот, седиштето и нозете се направени од продолженото парче. За прв пат била произведена во 1965 година.[2][3]
Пантон направил низа скици и дизајнерски цртежи за Пантоновата столица во 1950-тите. Во 1960 година, тој го создал својот прв модел, гипс, во соработка со Dansk Akrylteknik. Во средината на 1960-тите, тој го запознал Вили Фелбаум од производителот на мебел „Витра“, кој, за разлика од многу други производители, бил фасциниран со цртежите на неговиот стол без ногарки во пластика, а не од дрво, омилениот материјал на времето. Тесно соработувајќи со Fehlbaum, Пантон направил модел на ладно цедење користејќи полиестер зајакнат со фиберглас. За прв пат, цела столица била дизајниран во едно парче, без никакви ногарки. Станала познат како слободен висач. Првиот прилично тежок модел, кој барал значителна завршна работа, последователно бил подобрен и прилагоден на индустриското производство користејќи термопластичен полистирен што доведе до значително намалување на цената.[4] Во 1968 година, Витра започнала масовно производство на конечнат верзија која била продадена од претпријатите за мебел „Херман Милер“. Материјалот што бил користен бил бајдур, полиуретанска пена со висока отпорност, произведена од Баер во Леверкузен, Германија. Нудена е во неколку бои.[5]
Меѓутоа, во 1979 година, производството било запрено бидејќи стана очигледно дека полистиренот не бил доволно издржлив и со текот на времето почнал да изгледа излитено. Четири години подоцна, моделот повторно бил произведен како „Класична Пантонова столица“ (Panton Chair Classic), овој пат во прилично поскапата полиуретанска структурна пена. Конечно, во 1999 година, Vitra користела полипропилен за производство на „Пластичната Пантонова столица“ (Panton Plastic Chair) во различни бои.[4]
Егзотична привлечност[уреди | уреди извор]
Пантон придонел во развојот на елегантни нови стилови што ја одразуваат „вселенската ера“ од 1960-тите, која стана позната како поп-арт. Пантоновата столица особено била сметана за елегантна и облинска. Кога била претставен во данското дизајнерско списание „Mobilia“ во 1967 година, предизвикала сензација. Во 1970 година било објавено во британското модно списание „Nova“ со низа снимки на кои се илустрира „Како да се соблечеш пред својот сопруг“.[6] Можеби најпознатото појавување на столчето било во јануари 1995 година, кога било објавено на насловната страница на британското издание на Vogue. На фотографијата на Ник Најт се нашла и голата Кејт Мос.[7]
Дизајнот во облик на Ѕ на Пантоновата столица продолжува да биде популарен и денес, и повторно е замислен во егзотични материјали како ратан, бамбус, па дури и лист од банана.[8][9]
Музејски збирки[уреди | уреди извор]
Со текот на годините, Пантоновата столица, првично познат како Пантонова Ѕ столица, била широко изложен во Данска и во странство. Во моментов е дел од постојаните збирки на некои од најпознатите музеи за дизајн во светот, вклучувајќи ги Музејот на модерна уметност во Њујорк, Музејот за дизајн во Лондон, Германскиот историски музеј во Берлин и Данскиот музеј за уметност и дизајн во Копенхаген.[10][11][12]
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ "Pantonstolen" Архивирано на 23 октомври 2013 г., Kulturkanon. (на дански) Посетено на 21 март 2023.
- ↑ "Verner Panton: Panton-stolen, 1960" Архивирано на 24 септември 2015 г., Skoletjenesen. (на дански) Посетено на 21 март 2023.
- ↑ "A Century of Chairs", Design Museum. Посетено на 21 март 2023.
- ↑ 4,0 4,1 Vivi Sjøner, "Panton Chair – verdens første", Jyllands-Posten, 8 јуни 2011. (на дански) Посетено на 21 март 2023.
- ↑ Kate Watson-Smyth, "The Secret History Of: The Verner Panton S Chair", The Independent, 22 октомври 2010.
- ↑ Michael Johnson, "Verner Panton: Genius of Danish Design Part 2", Knoji Consumer Knowledge. Посетено на 21 март 2023.
- ↑ Stacey Cosens, "Verner Panton is considered to be one of Denmark’s most influential furniture designers, creating fun, innovative and futuristic pieces", Vintage Seekers. 14 август 2012. Посетено на 21 март 2023.
- ↑ „Made in China: Émilie Voirin Reinterprets Iconic Chairs in Biodegradable Bamboo and Rattan“ (англиски). Посетено на 21 март 2023.
- ↑ „Wicker Panton Woven Dining Chair“. Herringbone and Company. Посетено на 21 март 2023.
- ↑ Lars Dybdahl, "Verner Panton", Kunstindeks Danmark & Weilbachs kunstnerleksikon. (на дански) Посетено на 21 март 2023.
- ↑ "Verner Panton: Official Reference Portal". Посетено на 21 март 2023.
- ↑ „First Panton Chair from 1960“. verner.panton.com. Посетено на 21 март 2023.