Марија Хасе

Марија-Викторија Хасе (германски: Maria-Viktoria Hasse; 30 мај 1921 — 10 јануари 2014) — германска математичарка, која станала првиот женски професор на Факултетот за математика и наука во ТУ Дрезден.^[1] Таа напишала книги за теорија на множествата и теорија на категориите^[2] и е позната по едно од имињата на теоремата на Галаи-Хасе-Рој-Витавер, во боењето на графиците.

Образование и кариера[уреди | уреди извор]

Хасе е родена во Варнеминде. Отишла во гимназијата во Росток и по еден мандат во Рајхската лабуристичка служба од 1939 до 1940 година, студирала математика, физика и филозофија на Росточкиот универзите и универзитетот во Тибинген од 1940 до 1943 година, заработувајќи диплома во 1943 година од Росток. Таа продолжила во Росток како асистент и предавач, докторирала (д-р рер. нат.) во 1949 година и хабилитирала (пост докторски степен) во 1954 година.^[2]^[1]

Нејзината докторска дисертација, Über eine singuläre Intergralgleichung 1. Art with logarithmischer Unstetigkeit [За сингуларната интегрална равенка од 1. степен со логаритамски дисконтинуитет], била надгледувана од Ханс Шуберт;^[3] нејзината хабилитациска теза била Über eine Hillsche Differentialgleichung [За Хиловата диференцијална равенка]. Работела како професор по алгебра во ТУ Дрезден од 1954 до нејзиното пензионирање во 1981 година.^[4]

Придонеси[уреди | уреди извор]

Со Лотар Михлер, Хасе ја напишала Theorie der Kategorien (Теоријата на Категориите) [Германска издавачка куќа, 1966].^[5] Таа исто така ја напишала Grundbegriffe der Mengenlehre und Logik [Основни концепти на теоријата на множества и логика] (Хари Дојч, 1968).^[6]

Во теоријата на боењето на графиците, теоремата на Галаи-Хасе-Рој-Витавер обезбедува двојност помеѓу боите на темињата на графикот и ориентациите на неговите рабови. Се наведува дека минималниот број на потребни бои во боењето е еднаков на бројот на темиња на најдолгата патека, во ориентација избрана да ја минимизира должината на оваа патека. Тоа било наведено во 1958 година во учебникот по теорија на графици од Клод Берг, а независно објавено од Хасе, Тибор Галаи, Б. Рој и Л. Витавер. Публикцијата на Хасе во врска со овој резултат била втора хронолошки, во 1965 година.^[7]

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ ^1,0 ^1,1 Voss, Waltraud (2016), Lieselott Herforth: Die erste Rektorin einer deutschen Universität, Gender studies (германски), transcript Verlag, стр. 127–128, ISBN 9783839435458
↑ ^2,0 ^2,1 „Hasse, Maria-Viktoria“, Catalogus professorum rostochienium, University of Rostock, Посетено на 2018-02-25
↑ Марија Хасе at the Mathematics Genealogy Project
↑ Voss (2016)
↑ Isbell, J. R., „Review of Theorie der Kategorien“, Mathematical Reviews, MR 0213411
↑ MR 0215725
↑
Independent publications of the Gallai–Hasse–Roy–Vitaver theorem:
- Gallai, Tibor (1968), „On directed graphs and circuits“, Theory of Graphs (Proceedings of the Colloquium Tihany 1966), New York: Academic Press, стр. 115–118
- Витавер, Л. М. (1962), „Нахождение минимальных раскрасок вершин графа с помощью булевых степеней матрицы смежностей [Determination of minimal coloring of vertices of a graph by means of Boolean powers of the incidence matrix]“, Doklady Akademii Nauk SSSR (руски), 147: 758–759, MR 0145509
- Hasse, Maria (1965), „Zur algebraischen Begründung der Graphentheorie. I“, Mathematische Nachrichten (германски), 28 (5–6): 275–290, doi:10.1002/mana.19650280503, MR 0179105
- Roy, B. (1967), „Nombre chromatique et plus longs chemins d'un graphe“ (PDF), Rev. Française Informat. Recherche Opérationnelle (француски), 1 (5): 129–132, MR 0225683
For an overview of the theorem and its history, see Nešetřil, Jaroslav; Ossona de Mendez, Patrice (2012), „Theorem 3.13“, Sparsity: Graphs, Structures, and Algorithms, Algorithms and Combinatorics, 28, Heidelberg: Springer, стр. 42, doi:10.1007/978-3-642-27875-4, ISBN 978-3-642-27874-7, MR 2920058.

[voss-1] 1,0 ^1,1 Voss, Waltraud (2016), Lieselott Herforth: Die erste Rektorin einer deutschen Universität, Gender studies (германски), transcript Verlag, стр. 127–128, ISBN 9783839435458

[rostock-2] 2,0 ^2,1 „Hasse, Maria-Viktoria“, Catalogus professorum rostochienium, University of Rostock, Посетено на 2018-02-25

[mgp-3] Марија Хасе at the Mathematics Genealogy Project

[4] Voss (2016)

[isbell-5] Isbell, J. R., „Review of Theorie der Kategorien“, Mathematical Reviews, MR 0213411

[gml-6] MR 0215725

[ghrv-7] Independent publications of the Gallai–Hasse–Roy–Vitaver theorem:
Gallai, Tibor (1968), „On directed graphs and circuits“, Theory of Graphs (Proceedings of the Colloquium Tihany 1966), New York: Academic Press, стр. 115–118

Витавер, Л. М. (1962), „Нахождение минимальных раскрасок вершин графа с помощью булевых степеней матрицы смежностей [Determination of minimal coloring of vertices of a graph by means of Boolean powers of the incidence matrix]“, Doklady Akademii Nauk SSSR (руски), 147: 758–759, MR 0145509

Hasse, Maria (1965), „Zur algebraischen Begründung der Graphentheorie. I“, Mathematische Nachrichten (германски), 28 (5–6): 275–290, doi:10.1002/mana.19650280503, MR 0179105

Roy, B. (1967), „Nombre chromatique et plus longs chemins d'un graphe“ (PDF), Rev. Française Informat. Recherche Opérationnelle (француски), 1 (5): 129–132, MR 0225683
For an overview of the theorem and its history, see Nešetřil, Jaroslav; Ossona de Mendez, Patrice (2012), „Theorem 3.13“, Sparsity: Graphs, Structures, and Algorithms, Algorithms and Combinatorics, 28, Heidelberg: Springer, стр. 42, doi:10.1007/978-3-642-27875-4, ISBN 978-3-642-27874-7, MR 2920058.

[8] Gallai, Tibor (1968), „On directed graphs and circuits“, Theory of Graphs (Proceedings of the Colloquium Tihany 1966), New York: Academic Press, стр. 115–118

[9] Витавер, Л. М. (1962), „Нахождение минимальных раскрасок вершин графа с помощью булевых степеней матрицы смежностей [Determination of minimal coloring of vertices of a graph by means of Boolean powers of the incidence matrix]“, Doklady Akademii Nauk SSSR (руски), 147: 758–759, MR 0145509

[10] Hasse, Maria (1965), „Zur algebraischen Begründung der Graphentheorie. I“, Mathematische Nachrichten (германски), 28 (5–6): 275–290, doi:10.1002/mana.19650280503, MR 0179105

[11] Roy, B. (1967), „Nombre chromatique et plus longs chemins d'un graphe“ (PDF), Rev. Française Informat. Recherche Opérationnelle (француски), 1 (5): 129–132, MR 0225683

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]