Мадона на канцеларот Ролен
Мадона на канцеларот Ролен , слика на фламанскиот сликар Јан ван Ајк создадена околу 1435 година. Сликата е со димензии 62 х 65 см и се наоѓа во музејот Лувр во Париз[1].
Опис
[уреди | уреди извор]Сцената ја прикажува Богородица Марија крунисана од Ангел додека таа му го дарува малиот Исус на Ролен.
Поставена е во пространа просторијасо богата декорација на колони и барелјефи. Во позадина има пејзаж со град покрај река, веројатно Автун во Бургундија, родниот град на Ролен.
Насликан со бројни раскошни детали - палати, цркви, мост, ридови и полиња, третирани и претставени со еднообразна светлина.. перспективно, во далечините се насликани планински венци во сфумато атмосфера.. Како и во многу дела од рано холандско сликарство, стрмноста на ридовите и планините е прикажана многу поголема од вистинската, за драматичен ефект[2].
Малата градина со многу препознатливи цвеќиња ( лилјани, ириси, пајони и рози), видлива непосредно пред столбовите, ги симболизира доблестите на Марија. Надвор, има две две машки фигури кои носат подарок и ја гледаат церемонијата низ на она што изгледа дека е заграден балкон или тераса. Близу до нив има две страчки и два пауни, последните се симболи на неморал и гордост, на кои може да им подлегне дури и моќен човек како Ролен.
Внатрешноста има сложени извори на светлина, типични за ван Ајк, со светлина што доаѓа од централниот дел и од страничните прозорци. Кардиналот, чијшто силен карактер е одлично претставен од уметникот, носи елегантна облека облечена во крзно; Богородица, со иста големина како Ролен (прилично новост во споредба со готската сликарска традиција), е покриена со црвена мантија. Детето Исус држи крст во левата рака. Перфекционистичкото изведување на детали и текстури,сето тоа е карактеристично за делото на Јан ван Ајк, од кои ова е еден од најдобрите примери[3]..
Измени
[уреди | уреди извор]Инфрацрвените рефлектограми открија голем број промени од првичната скица и слика. покрај Ролен имало голема чанта бидејќи тој станал многу богат, со бројни јавни функции, веројатно сметал дека тоа ќе биде поавторитативно во неговото портретирање. Христос , детето, првично бил загледан на подот. Старите описи од Аутун ни кажуваат дека сликата првично имала дрвена рамка насликана илузионистички со натписи навидум врежани, како во двата портрета на ван Ајк во Лондон (' Леал Сувенир и Портрет на маж (автопортрет?) [4].).
Иконографија
[уреди | уреди извор]Богородица седи со новороденчето Христос „на коленото“ (т.е. на бутовите), кои прават седиште за доенчето. Овој многу традиционален мотив е познат како Престол на мудроста , и често го користел Јан ван Ајк, кој го образложил значењето во сложените алузии.
Телото на Богородица честопати се споредувало со олтар, на кој бил присутен Христос, зашто се верувало дека бил за време на Миса. Ролен заедно, Богородица е насликана во положбата на олтарот во капелата.
Архитектурата на амбиентот, како и во многу слики на ван Ајк, е во богат и нежен поманичен стил далеку од готски стилови од неговото време. Поставката веројатно претставува истовремено замислена зграда во Аутун и „Небесниот град Ерусалим“; прикажани се две лица од два света и нивната околина го комбинира светот на секој од нив.
Сликата може да биде поврзана со назначувањето во 1436 година на синот на Ролин Жан како бискуп во Автун; има прекрасен катедрала на страната на реката кај Богородица. Исто така, веднаш над рацете на Ролен има помала црква, можеби наменета да претставува нова црква посветена на Богородица, или негова сопствена парохиска црква, „Нотр-Дам-ду-Шастел“.
Се чини дека има низа илустрации за Седум смртоносни гревови распределени меѓу деталите на сликата. Релјефот кој е малку над главата на Ролен (од лево) „протерувањето на Адам и Ева од рајот“ (Гордост)], „Убиство на Абел од Каин“ (завист ) и „Пијанството на Ное“ (лакомоста). Сите овие детали се наоѓаат на страната на Ролен на сликата; не се гледаат еквиваленти од другата, божествена страна. Како и да е, ова ги остава предвид Аварис и Мрзлив], освен ако можеби не се претставени човечките фигури на самиот Ролин (со неговата неизвлечена чанта) и безделците на терасата (можеби вклучувајќи ги, како наведен погоре, самиот ван Ејк) ги претставува последните два порока[5]..
Влијание
[уреди | уреди извор]Сликата ќе изврши големо влијание како во иконографска така и во сликарска постапка. Нејзината убедлива перспектива, чувството за деталите и чудната поетска атмосфера ќе биде постојана инспирација на низа сликари низ сите епохи. Сликата во дваесеттиот век дури на некој начин ќе биде и цитирана особено кај надреалистите и хиперреалистите: Салвадор Дали а во балканските простори таа ќе одигра значајна улога кај светски познатиот и признат сликар Љуба Поповиќ а кај нас во творештвото на Рубенс Корубин.
Литература
[уреди | уреди извор]- Christiane Kruse, Felix Thürlemann (Hrsg.): Porträt, Landschaft, Interieur. Jan van Eycks Rolin-Madonna im ästhetischen Kontext (= Literatur und Anthropologie. 4). Gunther Narr, Tübingen 1999, ISBN 3-8233-5703-4.
- Stefano Zuffi, Il Quattrocento, Electa, Milano 2004. ISBN 88-370-2315-4
- Harbison, Craig, Jan van Eyck, The Play of Realism, pp. 100–118, Reaktion Books, London, 1981, ISBN 0-948462-18-3
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „The Virgin of Chancellor Rolin“. Архивирано од изворникот на 2021-03-03. Посетено на 2021-03-18.
- ↑ Madonna and Chancellor Rolin
- ↑ Madonna of Chancellor Rolin by Jan van Eyck
- ↑ Scholars writing about Jan van Eyck’s portrait of Nicolas Rolin in the Rolin Madonna
- ↑ „Jan van Eyck: Madonna of Chancellor Rolin - c1435 Paris, Musée du Louvre“. Архивирано од изворникот на 2021-03-02. Посетено на 2021-03-18.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Louvre website — Interactive exploration of The Virgin and Child with Chancellor Rolin Архивирано на 20 мај 2015 г.
- New theories about The Virgin and Child with Chancellor Rolin and Jan van Eyck's journey to Spain
- La Vierge du chancelier Rolin à la loupe Архивирано на 9 септември 2021 г.
- Notice de l'œuvre Архивирано на 9 февруари 2021 г. - Musée du Louvre