Прејди на содржината

Куќа на Адмиралитетот (Валета)

Координати: 35°53′54″N 14°30′33″E / 35.89833° СГШ; 14.50917° ИГД / 35.89833; 14.50917
Од Википедија — слободната енциклопедија
Адмиралитет (Валета)
Фасада на Адмиралитетот
Карта
Поранешни називиКуќата на Миари
Палата Дон Раимондо
и неколку други имиња
Општи податоци
СтатусНепроменети
ВидПалата
СтилБарок
МестоВалета, Малта
Координати35°53′54″N 14°30′33″E / 35.89833° СГШ; 14.50917° ИГД / 35.89833; 14.50917
Обновена1761–1763
Технички податоци
МатеријалВаровник

Куќа на Адмиралитетот [1] порано позната како Каса Миари, Палата Дон Раимондо и со неколку други имиња, е палата во Валета, Малта. Првично била изградена во 1569-70 година како две приватни куќи од Фра Жан де Субиран дит Арафат, витез од Редот на Свети Јован. Куќите подоцна биле изнајмени на различни сопственици, вклучувајќи го и Фра Раимондо де Соза и Силва, кој повторно ги изградил во единствена резиденција помеѓу 1761 и 1763 година.

Во 1808 година, Луј Чарлс, грофот од Божоле бил примен во куќата, каде што починал од туберкулоза. Од 1821 до 1961 година, зградата била официјална резиденција на врховниот командант на Медитеранската флота, па оттука и нејзиното име. Во зградата бил сместен Националниот музеј за ликовни уметности од 1974 до 2016 година. Во моментов има планови за обновување на Адмиралитетот и негово претворање во Канцеларија на јавниот обвинител.[2]

Историја[уреди | уреди извор]

Правило на болничар[уреди | уреди извор]

Местото на Адмиралитетот првично било окупирано од две куќи кои биле изградени од францускиот витез Фра Жан де Субиран дит Арафат во 1569–70 година. Имотот му бил предаден на друг витез Франсоа ле Петит де ла Герш и биле преземени од Ризницата на Редот на Свети Јован по неговата смрт во 1663 година. Од 1668 година наваму, куќите биле давани под закуп на разни витези.[3]

Двор на Адмиралитетот

Во 1760-тите, двете куќи биле окупирани од Фра Раимондо де Соза и Силва, богат португалски витез кој бил Бали од Леса. Министерството за финансии ги обновило куќите во нивната сегашна форма помеѓу 1761 и 1763 година за подобро да го сместат Бали,[3] и зградата станала позната како Палата Дон Раимондо по него.[4] Реконструкцијата му се припишува на Андреа Бели, архитектот кој исто така го редизајнирал Замок де Оберж.[5] Зградата е изградена од ископ на варовник од градот Флоријана.[6]

Фреска на таванот во Адмиралитетот.[1]

Де Соуса починал во 1782 година, а од 1783 до 1785 година куќата била поделена на неколку апартмани. Последователно, таа била претворена во единствена резиденција и повторно била дадена на голем број витези. Во текот на нејзината историја, куќата била позната под голем број имиња во зависност од нејзините станари.[4] Кон крајот на 18 и почетокот на 19 век, таа била позната како Куќата на Миари по фра Антонио Миари ди Белуно, секретар на големиот мајстор Фердинанд фон Хомпеш од Болхајм, кој живеел во куќата од 1795 до 1798 година.[3]

Француска окупација и британско владеење[уреди | уреди извор]

За време на француската окупација на Малта, владата му ја понудила зградата на епископот Винченцо Лабини како семинарија, но овие планови никогаш не биле спроведени поради малтешкото востание и блокадата од 1798-1800 година.[3] Во тоа време, грбовите на фасадата биле обезличени според наредбите издадени од Наполеон Бонапарт.[7]

Откако Малта станала британски протекторат во 1800 година, куќата била окупирана од цивилниот комесар Александар Бол. Потоа му била доделена на Александар Маколеј, секретар на граѓанскиот комесар, помеѓу август 1802 и јуни 1803 година. Во 1808 година, палатата ги примила Луј Филип, војвода од Орлеанс и Луј Чарлс, гроф од Божоле за време на нивната посета на Малта. Луис Чарлс умрел од туберкулоза таму на 29 мај 1808 година и бил погребан во Катедралата Свети Јован во Валета.[3]

Влезната сала што води до големото скалило

Од 1808 до 1820 година, британските воени власти ја окупирале зградата без да платат кирија. Во 1821 година, зградата била официјално дадена под закуп на поморските власти како официјална резиденција на врховниот командант на медитеранската флота, станувајќи позната како Адмиралитет.[8] Зградата примила разни значајни личности како жители или гости, вклучувајќи ги Лорд Маунтбатен, Винстон Черчил, кралот Џорџ V и Кралицата Елизабета.[9] Зградата е предадена на Владата на Малта во 1961 година.[3][8]

Националниот музеј за ликовни уметности во Адмиралитетот

Независна Малта[уреди | уреди извор]

Зградата потоа била обновена и на 7 мај 1974 година била отворена од министерката Агата Барбара како Национален музеј за ликовни уметности. Меѓу присутните биле и директорот на музејот Френсис Малија и претседателот на Малта, Ентони Мамо.[8][10][1] Плановите за преместување на музејот од Адмиралитетот во Хостел на Италија. Подготовките започнале во 2013 година,[11] и официјално било објавено дека овој потег ќе се случи и новиот музеј ќе се вика МУЗА (од малтешкиот акроним Mużew Nazzjonali tal-Arti) во септември 2014.[12]

На почетокот на 2013 година, билеа направени планови за префрлување на Министерството за туризам и Туристичката управа на Малта во Адмиралти Куќа и две блиски згради (Куќа Скала и 8, улица Олд Минт) по трансферот на музејот.[13] Во ноември истата година било заклучено дека понатамошниот развој на зградите нема да биде соодветен и трите споени куќи не се соодветни за да биде домаќин на целото министерство со неговите потреби и да примат околу 200 луѓе како работен кадар.[14] Министерството за туризам се преселило во нови простории на улицата Република 233, а Туристичката управа на Малта требало да се пресели во паметниот град,[15] така што употребата на Адмиралитетот по трансферот на музејот била нејасна до ноември 2013 година.[16] [17]

Националниот музеј за ликовни уметности бил затворен на 2 октомври 2016 година.[18] Се планирало да се реставрира зградата и да се пренамени во канцеларии на јавниот обвинител, кој моментално е сместен во дел од Велемајсторската палата.[19]

Адмиралитетот е споменик од 1 степен и исто така е наведен во Националниот инвентар на културниот имот на Малтешките острови.[10]

Архитектура[уреди | уреди извор]

Дел од скалите

Куќата на Адмиралитетот е пример за доцна барокна архитектура, иако е опишана и како италијанска[10] или рококо.[20] Зградата се состои од сали изградени околу централниот двор,[10] и има два ката над земјата заедно со подрум.[13]

Фасадата првично била украсена со шумски грбови на Редот на големиот мајстор Мануел Пинто да Фонсека, но тие биле обезличени за време на француската окупација од 1798-1800 година.[7]

Зградата има монументални слободно стоечки скали, за кои се вели дека се едно од најубавите во Малта.[8][10][17] Можеби било под влијание на скалите во Замокот де Оберж во Валета, Вирцбуршкиот дворец во Баварија и Палатата Кински и Горниот Белведере во Виена.[21]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 Guillaumier, Alfie (2005). Bliet u Rħula Maltin. Klabb Kotba Maltin. стр. 938. ISBN 99932-39-40-2.
  2. „Admiralty House undergoing restoration with a $4.3m investment - TVM News“. TVM English (англиски). Посетено на 2019-05-16.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Denaro, Victor F. (1963). „Yet more houses in Valletta“ (PDF). Melita Historica. 3 (4): 16–18. Архивирано од изворникот (PDF) на 2 March 2016.
  4. 4,0 4,1 Scicluna 1933
  5. Schiavone, Michael J. (2009). Dictionary of Maltese Biographies Vol. 1 A-F. Pietà: Pubblikazzjonijiet Indipendenza. стр. 192. ISBN 9789993291329.
  6. Scicluna 1933
  7. 7,0 7,1 Scicluna 1933
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Gatt, Oliver (2008). Valletta City of the Knights. стр. 41. ISBN 978-99957-20-05-6. Архивирано од изворникот на 2017-09-03. Посетено на 2017-05-26.
  9. „National Museum of Fine Arts“. Heritage Malta. Архивирано од изворникот на 5 January 2015.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 „Museum of Fine Arts“ (PDF). National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands. 28 December 2012. Архивирано од изворникот (PDF) на 4 February 2016.
  11. Cooke, Patrick (21 November 2013). „Museum will move to Auberge d'Italie“. Times of Malta. Архивирано од изворникот на 23 June 2016.
  12. „About MUŻA“. Heritage Malta. Архивирано од изворникот на 23 June 2016.
  13. 13,0 13,1 Albani, Francis (7 May 2013). „Status report on the proposed relocation of the Ministry for Tourism and the Malta Tourism Authority from the Auberge D'Italie in Merchants Street, Valletta to the Museum of Fine Arts (Admiralty House), Casa Scaglia and 8, Old Mint Street, Valletta“. Malta Tourism Authority. Архивирано од изворникот на 26 June 2016.
  14. Grima, Noel (17 November 2013). „The Fine Arts Museum saga comes full circle“. The Malta Independent. Архивирано од изворникот на 20 November 2013.
  15. Camilleri, Ivan (7 June 2016). „Tourism Authority pushed to Smart City“. Times of Malta. Архивирано од изворникот на 8 June 2016.
  16. „il-mużew tal-arti ghall-Berga tal-Italja“. TVM. 20 November 2013. Архивирано од изворникот на 10 September 2016.
  17. 17,0 17,1 Ministry confirms Fine Arts Museum move to Auberge D'Italie is still on.
  18. „Last chance to visit Fine Arts Museum at Admiralty House“. Times of Malta. 29 September 2016. Архивирано од изворникот на 30 September 2016.
  19. „Grade 1 protected Admiralty House building to be restored“. The Malta Independent. 10 October 2016. Архивирано од изворникот на 13 October 2016.
  20. „The Malta Independent Online“. The Malta Independent. 19 October 2006. Архивирано од изворникот на 23 June 2016.
  21. Thake, Conrad (1 August 2007). „Scenographic Baroque Staircases (Part 2)“. The Malta Independent. Архивирано од изворникот на 26 June 2016.

Литература[уреди | уреди извор]