Куто Мисто

Од Википедија — слободната енциклопедија
Карта на Куто Мисто од 1863 година.
Детал од топографската карта на Јулгадо де Монтеалегре (1836), од Фиденсио Бурман, каде што можела да се цени ситуацијата на Мешаниот резерват.
Карта

Куто Мисто ( португалски: Couto Misto [ˈkotu ˈmiʃtu]; галисиски: Couto Mixto; шпански: Coto Mixto) била независна микродржава на границата меѓу Шпанија и Португалија. Ги сочинувала селата Сантјаго де Рубијас, Рубиас (сега во шпанската општина Калвос де Рандин) и Меаус (сега во шпанската општина Балтар), сите во долината Салас, Оуренсе, Галисија. Територијата на Куто Мисто вклучувала и мала ненаселена лента сега дел од португалската општина Монталегре.

Како резултат на сложените средновековни маноријални односи, оваа земја со векови ја избегнувала и Португалската и Шпанската контрола, всушност функционирала како суверена држава сама по себе сè до Лисабонскиот договор од 1864 година кој ја поделил територијата меѓу Шпанија (која го припоила најголемиот дел од земјата, вклучително и трите села) и Португалија (која останала со помала ненаселена лента земја). Како де факто независна земја, жителите на Куто Мисто имале многу привилегии, вклучително и ослободување од воена служба и даноци, и можеле да дадат азил на надворешни лица и да оневозможиле пристап до кој било странски воен контингент.

Потекло[уреди | уреди извор]

Иако потеклото на Couto Misto останало нејасно, името на оваа територија било разоткриено. Терминот couto (кото на шпански) доаѓал од латинскиот cautēs („зашилена карпа“), што генерално се однесувал на област ограничена со гранични камења (cautos lapideos).[1] Терминот првично се однесувал на камењата што се користеле за обележување на границите на одредена територија, но во средниот век се користел за да се однесувал на посебен сет на територии кои, според феудалниот систем, биле изземени од власта на кралот, држејќи посебен економски, политички и судски режим.[2] Специјалната јурисдикција на coutos се одржувала преку обичај и им биле дадени привилегии, одржувајќи вистински независни држави во нејзините граници кои ги бранеле стражарите (couteiros).[3]

Придавката misto, што значела „мешано“ или „заеднички“, веројатно се однесувала на двојните манорски врски на оваа територија со феудалците од Војводството Браганца и грофството Монте-Реи. Друго толкување, поддржано од усните традиции и од некои средновековни документи (каде што се користеле термините mystigos или místicos што значело мистично), го поврзувало потеклото на Куто со легендата за бремената бегалка принцеза, наводно (светицата) Ilduara Eriz [gl], кој најде засолниште во селата на оваа територија и кој требало да го роди (Свети) Рудесинд Гутери, давајќи им привилегии на нејзините жители во знак на благодарност.[4] Ова објаснување можело да се заснова на историски факти, бидејќи Илдуарија Ериз, еден од најважните галисиски аристократи од крајот на 9-ти/почетокот на 10 век, ги држел регионите на Лимија, каде што се наоѓач Куто, а исто така и она што денес била северна Португалија. под нејзино владеење. Исто така, локацијата на раѓање на Рудесинд била всушност поставена во долината Салас.[5]

Неколку историчари го датирале потеклото на Куто во истиот период како и појавата на Кралството Португалија, некаде околу 12 век, што било поткрепено со документи кои датирале од почетокот на 14 век.[6] Првично Куто бил под јурисдикција на замокот Пикоња (првично португалски, но сега на шпанска територија), но на крајот станал врзан за благородничките куќи Браганца и Монте-Реи.[7] Со изумирањето на кутосот во Португалија, иницирано во 1692 година и завршено во 1790 година, Куто Мисто бил ослободен од своите феудални врски, функционирајќи како де факто независна држава до нејзината поделба и анексирање во 1868 година.

Привилегии[уреди | уреди извор]

Привилегиите на Couto Mixto вклучувале националност, даноци, воена служба, право на носење оружје, официјални поштенски марки, самоуправа, право на азил, саеми и пазари, патни права и земјоделски култури.

Сегашен статус[уреди | уреди извор]

Комеморативна плоча на црквата Сантјаго де Рубијас.

Бидејќи трите села на Куто Мисто сега биле одвоени во две различни општини, главниот потсетник на Куто Мисто во областа биле заедничките земјишни трустови кои продолжиле да функционираат во секое од селата според стариот систем на народно собрание. Сите три заеднички трустови биле основани во 1976 година и опфаќале 654 hectares (6.54 km2) за Rubiás, 452 hectares (4.52 km2) за Сантјаго де Рубијас и 311 hectares (3.11 km2) за Меаус. Оваа заедничка земја го претставила најголемиот дел од територијата на некогашното Куто Мисто. Трустовите, исто така, го задржувале барањето за заеднички права врз појасот земја, порано дел од Куто Мисто, а сега дел од португалската општина Монталегре. Сложениот правен случај за фарма на ветер на спорниот појас бил решен со Енерсис, мултинационална електроенергетска корпорација, со компензација од 140.000 евра на трустовите. Приходите од заедничките земјишни трустови имале значајно значење во развојот на заедницата во текот на изминатите децении.

Надворешниот интерес за Couto повторно се појавил во средината на 1990-тите, што довело до нови истражувања и последователни академски публикации.[8] Заедничка летна програма била организирана од Универзитетот во Виго и Универзитетот Трас-ос-Монтес и Алто Дуро во 1999 година, фокусирајќи се на историјата на Куто. Во 1998 година, била основана непрофитната Asociación de Amigos do Couto Mixto (Асоцијација за пријателство Couto Misto), а потоа во 2003 година Asociación de Veciños do Couto Mixto (Здружение на заедницата Couto Misto).[9] Двете организации повторно ја воспоставиле фигурата на Homens de Acordo, со по едно лице кое го претставувало секое село, и онаа на Juiz Honorário (почесен судија) кој се именувал секоја година на церемонијата што се одржувала во црквата во Сантјаго. Градите на трите клучеви, исто така, биле обновени со секој од клучевите што се чувале во притвор на сегашниот Homens de Acordo.

Политичките потези во врска со Couto Misto довеле до дебати и резолуции во галисискиот, шпанскиот и европскиот парламент. Во мај 2007 година, предлогот (Proposición no de ley) бил дискутиран и одобрен (со 303 гласа за) од страна на шпанскиот парламент со кој се признавала посебноста на Couto Mixto како историска и културна енклава и се повикал на мерки кои овозможиле социјален и економски развој на територијата.[10] Во исто време, сличен предлог бил одобрен од галисискиот парламент, исто така признавајќи ја историската посебност на Куто. Во 2008 година, во Европскиот парламент било претставено писмено прашање во врска со придонесот на Европската унија за заживување на Couto Mixto, дефинирана како „институција која била политички и административно независна од шпанската и португалската круна“.[11] Во 2016 година, било поднесено барање за жителите на Куто да им се даде португалско и шпанско двојно државјанство по претходниот случај на Оливенца.[12]

Поврзано[уреди | уреди извор]

  • Делфим Модесто Брандао
  • Знамето на Куто Мисто
  • Список на историски непризнаени држави
  • Микросостојба

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Ferro Couselo, Jesús (1952). Los petroglifos de término y las insculturas rupestres de Galicia. Ourense: Talleres gráficos de Miguel López Elizalde. стр. 43.
  2. ↑ Ferro Couselo, p 53
  3. ↑ Ferro Couselo, pp 60–61
  4. ↑ Proposición no de Ley relativa al reconocimiento de la singularidad del Couto Mixto como enclave Histórico-Cultural (162/000507), Diario de Sesiones del Congreso de los Diputados, n.º 257 (2007), p. 12883
  5. ↑ Pallares Méndez, María del Carmen (2004). Ilduara, una aristócrata del siglo X. Sada: Edicións do Castro.
  6. ↑ García Mañá, Luis Manuel (2000). Couto Mixto. Unha república esquecida. Vigo: Universidade de Vigo. стр. 36–37.
  7. ↑ García Mañá, pp 40–49
  8. ↑ Among them: Salinas Valencia, Máximo (2009). O Couto Mixto o seu entorno arraiano e os Pobos Promiscuos. Vigo: Asociación de Amigos do Couto Mixto.
  9. ↑ Asociación de Amigos do Couto Mixto; Asociación de Veciños do Couto Mixto
  10. ↑ Proposición no de Ley relativa al reconocimiento de la singularidad del Couto Mixto como enclave Histórico-Cultural (162/000507)
  11. ↑ European Parliament Question on the EU contribution to the revival of the Couto Mixto
  12. ↑ „Piden que os veciños do Couto Mixto teñan nacionalidade española e portuguesa“.

Понатамошно читање[уреди | уреди извор]

Книги

  • Salinas Valencia, Máximo (2009). O Couto Mixto o seu entorno arraiano e os Pobos Promiscuos. Vigo: Asociación de Amigos do Couto Mixto.
  • García Mañá, Luis Manuel (2000). Couto Mixto. Unha república esquecida. Vigo: Universidade de Vigo.
  • Centro Cultural Deputación Ourense (2002). Artistas no Couto Mixto: lugares da memoria. Ourense: Deputación Provincial.
  • González González, Manuel; Taboada Cid, Manuel (2002). Afinidades lingüísticas galego-portuguesas no couto mixto e na fronteira de Ourense. Corunha: Fundación Premios da Crítica de Galicia.
  • García Mañá, Luis Manuel (1988). La frontera hispano-lusa en la provincia de Ourense (Anexo 11, Boletín Auriense). Ourense: Museo Arqueolóxico Provincial.
  • Costa, João Gonçalves da (1984). Montalegre e Terras de Barroso. Montalegre: Câmara Municipal de Montalegre.
  • Santos Júnior, Joaquim Rodrigues dos (1943). Povoações mistas da raia transmontana-galaica segundo o inquérito de 1876. Porto: Imp. Portuguesa.
  • Modesto Brandon, Delfin (1907). Interesante Historieta del Coto Mixto. Corunha: Tierra Gallega.

Статии

  • Лопес Мира, Алваро Ксосе (2008). „O Couto Mixto: Autogoberno, fronteiras e soberanías distantes“, во Мадригал, 11: 35-39.
  • Родригес Круз, Хосе (2006). „О Куто Миксто. Lendas de tradición Oral“, во Летес, 7: 28-33.
  • Ернандес Фигеиридо, Хосе Рамон (2006). „Couto Mixto, poboacións promiscuas e xeografía ecleasiástica“, во Летес, 7: 34-48.
  • Лопес Мира, Алваро Ксосе (2005). „Криза во зоната на предната зона: estudo de caso do Couto Mixto como modelo sociopolítico alternativo ao estado“, во Pereira Menaut, Антонио Карлос и Рохо Салгадо, Арјимиро, Едис., Multiconalismo e multigoberno: Estadonsónóxis estados . Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, pp. 177–184.
  • Кампос, Ксосе Марија (2003). „O Couto Misto: a que puido ser a Andorra Galega“, во Алборада, декември 2003: 48-49.
  • Сеара, Елисеу (2002). „O Couto Misto de Rubiás“, во Revista Aqvae Flaviae, 28: стр. 41–70
  • Ледо Кабидо, Биеито, Ед. (2002). „Couto Mixto“, во Enciclopedia Galega Universal . Виго: Ир Индо [1] .
  • Лопес Мира, Алваро Ксосе (2001). „O dereito de participación política dos cidadáns do Couto Mixto“, во Гриал, 152: 575-579.
  • Гарсија Мања, Луис Мануел (2001). „Couto Mixto, unha república esquecida“, во Темпо надворешно, 3 [2] .
  • Мораис, Марија Жоао Мореира де (2000). „Os povos promsíscuos eo Couto Misto na raia transmontana/ourensana“, во Kremer, Dieter, Ed., Actas do VI Congreso Internacional de Estudos Galegos . Трир: Universität Trier, pp. 861–867.
  • Коста, Жоао Гончалвес да (1968). „O Couto Misto de Rubiás“, во Montalegre e terras de Barroso: notas históricas sobre Montalegre, freguesias do concelho e Região de Barroso . Montalegre: Câmara Municipal de Montalegre, стр. 132 и ss.

Податоци[уреди | уреди извор]

Мото: Tres Unum Sunt (латински) „Три се едно“

Делфин Модесто Брандон (роден во Турем во 1835 година), бил претпоследниот шеф на државата, од јануари 1863 година, според неговите мемоари, наследен од последниот судија чиј мандат завршил со поделба и анексија на територијата.

Португалија се откажала во корист на Шпанија од сите права што можела да ги има врз земјата Кото Мисто и над градовите сместени во неа, кои врз основа на поделбата утврдена со опишаната линија останале на шпанска територија. -Член VIi од Договорот од Лисабон (1864).

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Куто_Мисто&oldid=5126038“