Дворски комплекс на Дедиње
Дворскиот комплекс на Дедиње се простира на имот од 134 хектари, на највисокиот рид на оваа белградска населба Дедиње. Дворскиот комплекс е изграден со лични средства и по налог на Кралот Александар I, во периодот од 1924 до 1937 година. Во рамките на комплексот на палатата има две основни резиденции: Кралската палата и Белата палата, како и дворската капела на Свети Андреј Првоповиканиот.
Историја[уреди | уреди извор]
Кралската палата на Дедиње е изградена во периодот 1924-1929 година и бил дом на кралот Александар I и кралот Петар II. Денес е дом на потомците на Престолонаследникот Александар II и неговото семејство.
Архитекти на палата биле Живојин Николиќ и академик Николај Краснов од Кралската академија. Станува збор за голема и претставителна вила направена од бел камен во српско-византиски стил. Ја вклучува и капелата Палас посветена на Св.Апостол Андреј Првоповиканиот, кој бил заштитник и Крстената слава на Кралската куќа, а која е изградена по моделот на црквата на манастирот Св.Андреј на Треска, оставина на кралот Вукашин. Околу палатата се подигнати перголи, паркови, тераси, базени, павилјон и концертна тераса. Од Палатата на сртот на ридот има прекрасен поглед на Дедиње, Кошутњачка шума, Топчидер и Авала.[1]
Зградата на Белата палата, која се наоѓа во истиот комплекс со Кралската палата, била изградена на барање на кралот Александар I како резиденција на неговите синови престолонаследникот Петар (идниот крал Петар II), принцот Томислав и принцот Андреј. Кралот Александар очекувал дека на неговите синови ќе им треба сопствен простор кога ќе пораснат.[1]
Иван Мештровиќ извајал бројни скулптури по наредба на кралската династија Караѓорѓевиќ, особено кралот Александар I Караѓорѓевиќ. Меѓу нарачките на кралот Александар се скулптурите на сфингата, Милош Обилиќ, Крал Марко, херојот на косовскиот мит Срѓа Злопоглеѓа, женски пандан на косовските херои и други дела. Денес, работите најчесто се наоѓаат во рамките на двособниот комплекс на Дедиње.[2]
Дворовите се опкружени со парк дизајниран од пејзажниот архитект Едуард Андре. Во рамките на комплексот на палатата има базени и кујни, куќа од слама и канцеларија на Маршалската палата. Има и богата уметничка колекција.[3]
2013 година била објавена монографијата „Дворски комплекс на Дедиње“.[4]
Поврзано[уреди | уреди извор]
- Кралските дворови на Кралската куќа на Југославија и Србија
- Судска капела на Свети Андреј Првоповиканиот
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Терзић, Светлана В. (2018). „Елативно значење израза „в высшей степени" у руском и српском језику на корпусу романа „Подросток" Ф. М. Достојевског“. Српски језик : студије српске и словенске. 23 (1): 547–560. doi:10.18485/sj.2018.23.1.32. ISSN 0354-9259.
- ↑ Borić, Tijana (2017). „Dinastičko-nacionalni pejzaž: vrtovi i parkovi Dvorskog kompleksa na Dedinju“. Peristil. 60: 87–102. doi:10.17685/peristil.60.7. ISSN 0553-6707.
- ↑ Красовская, Наталия Рудольфовна; Гуляев, Андрей Анатольевич; Юлина, Галина Николаевна (2019-08-01). „Фейковые новости как феномен современности“. Власть. 27 (4): 79. doi:10.31171/vlast.v27i4.6589. ISSN 2071-5358.
- ↑ Димитријевић, Нада (2021-05-26). „Библиотека манастира Каленић и Ризница Епархије шумадијске“. Читалиште. 20 (38): 66–72. doi:10.19090/cit.2021.38.66-72. ISSN 2217-5563.
Литература[уреди | уреди извор]
- Црвенковић, Биљана (2011). „Бахчисарајска фонтана у Краљевском двору на Дедињу“. Архив : часопис Архива Југославије. Београд: Архив Југославије, (Трстеник : M – GRAF). XII (1–2): 99–113. Архивирано од изворникот на 2021-11-15. Посетено на 2022-01-24.CS1-одржување: ref=harv (link) Предлошка:COBISS Предлошка:COBISS
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Презентација на Кралската палата како дел од официјалното претставување на престолонаследникот Александар II
- Тајните на дворот на Караѓорѓевиќ
- Државата Србија повеќе нема да плаќа за комплексот дворци („Блиц“, 5 јануари 2012 година)
|