Вија Домиција

Виа Домиција бил првиот римски пат изграден во Галија, кој ги поврзувал Италија и Хиспанија преку Галија Нарбоенсис, преку она што сега е Јужна Франција . Маршрутата што Римјаните ја регулирале и поплочувале била древна кога тргнале да ја испитаат и ја следи митската рута што ја поминал Херакле .^[1] Виа Домиција е рута долга 600 километри што минува низ југот на Франција, поврзувајќи ги Пиринеите со Алпите. Ова ремек-дело на инженерството било изградено од Римјаните пред околу 2.000 години.

Изградбата на патот беше нарачана од Гнеус Домитиус Ахенобарбус, чие име го носела, по поразот на Алоброге и Аверни од него и Квинт Фабиус Максимус Алоброгикус во 122 п.н.е. Домициј, исто така, основал утврден гарнизон во Нарбо (денешна Нарбона ) на брегот, во близина на Хиспанија, за да ја чува изградбата на патот. Наскоро се разви во целосна римска колонија Колонија Нарбо Мартиус .^[2] Земјите на западниот дел од патеката, надвор од реката Рона, биле под контрола на Аверните кои, според Страбон, ја прошириле својата контрола до Нарбо и Пиринеите.^[3]

Преминувајќи ги Алпите по најлесниот премин, Кол де Монтџевр (1850 m), Виа Домиција ја следеше долината на Дуранс, ја премина Рона кај Бокер помина низ Ним (Немаус), потоа следеше крајбрежната рамнина долж Лавовскиот Залив . Во Нарбона, таа се сретна со Виа Аквитанија (која водела кон Атлантскиот Океан преку Тулуз и Бордо ). Така, Нарбона била клучна стратешка раскрсница на Виа Домиција и Виа Аквитанија, и беше достапно, но лесно одбранливо пристаниште во тоа време. Оваа „крајна точка“ во римското ширење на запад и последователно снабдување, комуникација и утврдување беше многу важна предност и се третирало како таква (види Нарбона ). Помеѓу градовите што ги поврзувала, Виа Домиција било обезбедена со низа куќички на растојание од еден ден патување за натоварена количка, во која можеа да се добијат засолниште, проверки и свежи коњи за патниците на службена работа.

Маршрутата како што била во доцната антика е претставена на шематски начин на Tabula Peutingeriana .

Рута[уреди | уреди извор]

Овој пат може да се следи на топографските карти препечатени со античката рута, во G. Castellve, J.-B. Compsa, J. Kotarba и A. Pezin, eds. Voies romaines du Rhône à l'Èbre: Via Domitia et Via Augusta ( DAF 61 ) Париз 1997 година.

Брајансон ( Бригантио )
Хоргес ( Катуригомагус )
Гап ( Vapincum )
Le Monetier Allemont ( Алабон )
Ембрун ( Ебуродунум )
Систерон ( Сегустеро )
Лурс ( Алауниум )
Серест ( Катујасија )
Апта ( Апта Јулија )
Notre Dame des Lumières ( Рекламни казни )
Кавајон ( Кабелио )
Сен Реми де Прованс ( Гланум )
Сен Габриел ( Ернагинум )
Beaucaire ( Ugernum )
Ним ( Немаусус )
Амбрусум
Лунел-Виеил
Кастелнау-ле-Лез ( Секстантио )
Трасата на Монпелје останува непозната
Монтбазин ( Форум Домитии )
Мезе
Пинет
Сен-Тибери ( Сесеро ) и неговиот римски мост
Безиер ( Бетерис )
Нарбона ( Нарбо Мартиус ) Во Нарбона, дел од Виа Домиција е изложен на Плас де л'Хотел де Вил. Виа Домиција го премина Атакс ( Од ) со мост со седум лаци на местото на Понт де Маршанд.^[4]
Fitou ( Ad Viscensimum )
Salses ( Ad Salsulae )
Перпињан
Русино

Во Русино, патот се дели на два: Внатрешна и крајбрежна патека, кои повторно се спојуваат во Ла Јункера .

Крајбрежен пат

Елне ( Илиберис )
Сен-Киприен
Аргелес
Колиур
Порт-Вендрес ( Портус Венерис )
Бањулс

Внатрешна рута

Монтескот
Ле Булу
Les Cluses ( Clausurae )
Le Perthus ( Col de Panissars ), на трофејот на Помпеј

Повторно се придружува на:

Ла Јункера ( Дечиана )

Тука започнува Виа Аугуста .

Римски мостови[уреди | уреди извор]

По должината на патот има остатоци од неколку римски мостови, вклучувајќи ги Римскиот мост Сен-Тибери, Понт Амброа во Амбрусум, Понт Жилиен и Понт Серме .

Слики за Via Domitia
Сент-Тибери: Римски мост
Via Domitia во (розова)
Преку Домиција и Виа Аугуста раскрсницата на Трофејот на Помпеј^[5]
Кочија пат во Виа Домиција
Нарбона: Виа Домиција откриена пред архиепископската палата
Виа Домиција во Пине, Херо

Поврзано[уреди | уреди извор]

Римски патишта
Римски мост
Римско инженерство
Гнеус Домитиус Ахенобарбус
Квинтус Фабиус Максимус Алоброгикус

Белешки[уреди | уреди извор]

↑ F. Benoît, "La légende d'Héraclès et la colonisation grecque dans le delta du Rhône", L'Humanité 8 (1949:104-48), noted by Fred S. Kleiner, "Gallia Graeca, Gallia Romana and the Introduction of Classical Sculpture in Gaul" American Journal of Archaeology 77.4 (October 1973:379-390) p. 381 note 20, with further bibliography.
↑ Brennan,T.C.,The Praetorship in the Roman Republic, p. 507
↑ Strabo, Geography, 4.2.3
↑ Narbonne: Remains of the Domitian Way Архивирано на {{{2}}}.
↑ Riess, Frank (2016). Narbonne and its Territory in Late Antiquity: From the Visigoths to the Arabs (англиски). Routledge. ISBN 978-1-317-09069-4.

Библиографија[уреди | уреди извор]

Рејмонд Шевалие, Les Voies Romaines, Пикард, Париз, 1997 година.ISBN 2-7084-0526-8 ISBN 2-7084-0526-8
Pierre A. Clement и Alain Peyre, La Voie Domitienne: De la Via Domitia aux routes de l'an 2000, Presses du Languedoc/Max Chaleil Editeur, 1992 година.ISBN 2-85998-097-0 ISBN 2-85998-097-0
Pierre A. Clement, La Via Domitia: Des Pyrénées aux Alpes, Изданија Ouest-France, Рен, 2005 година.ISBN 2-7373-3508-6 ISBN 2-7373-3508-6

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

[1] F. Benoît, "La légende d'Héraclès et la colonisation grecque dans le delta du Rhône", L'Humanité 8 (1949:104-48), noted by Fred S. Kleiner, "Gallia Graeca, Gallia Romana and the Introduction of Classical Sculpture in Gaul" American Journal of Archaeology 77.4 (October 1973:379-390) p. 381 note 20, with further bibliography.

[2] Brennan,T.C.,The Praetorship in the Roman Republic, p. 507

[3] Strabo, Geography, 4.2.3

[4] Narbonne: Remains of the Domitian Way Архивирано на {{{2}}}.

[Reiss2016-5] Riess, Frank (2016). Narbonne and its Territory in Late Antiquity: From the Visigoths to the Arabs (англиски). Routledge. ISBN 978-1-317-09069-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]