Патаготитан

Од Википедија — слободната енциклопедија
{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Патаготитан|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}
Патаготитан
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Патаготитан
Вид: Патаготитан
Научен назив
Патаготитан
Карбалидо, 2017

Патаготитан — род на титаносауруски сауроподски диносаурус од формацијата Серо Барчино во провинцијата Чубут, Патагонија, Аргентина. Родот содржи единствен вид познат од повеќе единки: Patagotitan Mayorum, прв пат објавен во 2014 година, а потоа важечки именуван во 2017 година од Хосе Карбалидо, Диего Пол и колегите. Современите студии ја проценуваат должината на типот примерок, на 37 метри [1] со приближна тежина од 69 тони,[2] иако следните проценки на масата покажуваат маса од 55-57 тони .[3]

Откривање[уреди | уреди извор]

Фемур

Остатоци од Patagotitan mayorum, дел од долната бутна коска, првично биле откриени во 2008 година од земјоделец, Аурелио Ернандес, во пустината кај Ла Флеча, околу 250 километри западно од Трелев . Ископувањето го извршиле палеонтолозите од Музејот на палеонтологија Егидио Феруглио. Водечките научници на ископувањето биле Хосе Луис Карбалидо и Диего Пол, со делумно финансирање од Фондацијата Јура . Помеѓу јануари 2013 година и февруари 2015 година, биле извршени седум палеонтолошки експедиции на полето до фосилните места во Ла Флеча, при што биле опоравени повеќе од 200 фосили, и сауроподи и тероподи (претставени од 57 заби) Откриени се најмалку шест парцијални скелети, кои се состојат од приближно 130 коски, што го прави Патаготитан еден од најцелосните титаносауруси во моментов.[2]

Типскиот вид Patagotitan mayorum бил прогласен и опишан од страна на Хосе Луис Карбалидо, Диего Пол, Алехандро Отеро, Игнасио Алехандро , Леонардо Салгадо, Алберто Карлос Гаридо и Хавиер Марсело Краузе во 2017 година. Генеричкото име комбинира упатување на Патагонија со грчки Титан за „јачината и големината“ на овој титаносаурус. Специфичното име го почитува семејството Мајо, сопственици на ранчот Ла Флеча.[2]

Пршлени

Холотипот, MPEF-PV 3400, е пронајден во слојот на формацијата Серо Барчино, и датира од датира од најновиот Алб . Конкретниот слој има возраст од 101,62 плус или минус 0,18 милиони години. Холотипот се состои од делумен скелет во кој недостасува черепот. Содржи три пршлени на вратот, шест пршлени на грбот, шест пршлени на предната опашка, три шеврони, ребра, обете коски на дојката, десниот скапулокоракоид на рамениот појас, двете препонски коски и бедрена коска. Скелетот бил избран да биде холотип затоа што тој бил најдобро зачуван, а исто така и оној што ги покажува најпознатите одлики. Другите примероци биле назначени како паратипи . Примерок MPEF-PV 3399 е втор скелет кој вклучува шест пршлени на вратот, четири задни пршлени, еден прешлен, шеснаесет задни пршлени на опашката, ребра, шеврони, лева долна рака, седална коска, лева препонска коска и лева бедрена коска. Примерок MPEF-PV 3372 е заб. Примерок MPEF-PV 3393 е пршлен на задната опашка. Примерок MPEF-PV 3395 е лева коска како што е примерокот MPEF-PV 3396, додека примерокот MPEF-PV 3397 е десна коска. Примерок MPEF-PV 3375 е лева бутина, додека MPEF-PV 3394 е десна бутна коска. Примероците MPEF-PV 3391 и MPEF-PV3392 претставуваат две коски.[2]

Пронајдените животни, иако биле ископани во еден каменолом, не умреле сите во исто време. Во рамките на седиментот со дебелина од 343 сантиметри кои ги содржат фосилите, три различни, но тесно распоредени хоризонти одговараат на три погребни настани во кои млади и возрасни единки загинале поради поплавите. Водата не ги пренесила труповите повеќе, туку ги покривала со песочник и кал .[2] Животните биле со иста големина, се разликувале не повеќе од 5% во должина. Колку што може да се констатира, сите откриени коски припаѓаат на ист вид и затоа се дел од моноспецифичен склоп.

Опис и големина[уреди | уреди извор]

P. Mayorum во споредба со човекот.

Како и другите титаносауруси, Патаготитан бил тревојад со долг врат и опашка и се истакнува по својата големина. Во 2014 година извештаите навеле проценки на големината на 40 метри дожина со тежина од 77 тони ;[1][4] Писателот Рајли Блек предупредил во 2014 година дека е сè уште рано да се прават проценки за големината.[5] Во 2017 година бил објавен описот на видовите Patagotitan Mayorum кој проценува на должина од 37 метри, со приближна тежина од 69 тони кога се користи равенка за скалирање и 44,2-77,6 тони кога се користи зафатнински метод заснован на 3Д скелетни модели.[2] Во 2019 година, Грегори С. Пол го проценил Патаготитан на 31 метри во должина и 50-55 тони во тежина користејќи зафатнински модели, што го прави помал од Аргентиносаурус, кој се проценува на 35 метри и 65-75 тони во тежина.[6] Масовна проценка со користење на ревидирана равенка за скалирање донела просечна проценка од 57тони, со опсег со маргина на грешка од 42,5-71,4 тони, што е близу до проценката од 55 тони претходно добиени од зафатнинскиот метод.[3]

Хумерусот на Патаготитан бил 1675 долг, помал од оној на другите гиганти како што се Notocolossus (1,76 метри) и Паралититанот (1,69 метри). Неговиот фемур бил измерен 2,38 метри во должина што го прави најдолг познат, иако Пол ја проценил вкупната големина на изолираниот фемур (примерок MLP-DP 46-VIII-21-3), кој се однесува на Аргентиносаурус, на 2,575 метри што го прави поголем од оној на Патаготитанот. Тој исто така забележал дека артикулираната должина на грбната серија е поголема кај Аргентиносаурусот (4,47 метри) отколку во Патаготитанин (3,67 метри).[6]

Истражувачите кои го опишале Патаготитан изјавиле во медиумите:[7]

Со оглед на големината на овие коски, кои надминуваат кое било од претходно познатите џиновски животни, новиот диносаурус е најголемото познато животно што одело на Земјата.

Предни екстремитети и сечилото на рамото во Музео Егидио Феруглио де Трелеу, Чабут

По објавувањето на „ Патаготитанин“, Рајли Блек и палеонтологот Мет Ведел понатаму предупредуваат на медиумската реклама. Во објавите на блоговите, Ведел истакнал дека врз основа на достапните мерења Патаготитанинот може да се спореди по големина со другите познати џиновски титаносаури, сепак, скоро секое мерење на коските може да се спореди во Аргентиносаурусот . Ведел исто така ја критикувал техничката проценка на масовноста на истражувачите. [8] [9][10] Во други студии, Аргентиносаурусот е проценет на 65-94,4 тони .[6][11][12][13]

Различни одлики[уреди | уреди извор]

Авторите посочиле девет одлики на Патаготитанот. Првите три задни пршлени имаат lamina prezygodiapophysealis, гребен што поминува помеѓу предниот артикуларен процес и страничниот процес, што е вертикално бидејќи предниот артикуларен процес се наоѓа значително повисок од страничниот. Со првите два задни пршлени, гребенот трча наоздола од страничниот преден дел на нервниот ’рбет има испакнатина од долната страна. Средните и задните пршлени на грбот имаат вертикални нервни кичми. Во првиот пршлен на опашката, центарот или главното ’рбетно тело има рамен артикуларен аспект напред и конвексен аспект одзади. Пршлените на предна опашка имаат нервни боцки од кои попречната ширина е четири до шест пати поголема од нивната должина измерена од предниот и задниот дел. Пршлените на предната опашка имаат нервни кичми кои покажуваат одредена бифуркација. Коската на надлактицата има изразена испакнатина на задната надворешна страна. Долната бутна коска има исправен раб на надворешната страна.[2]

Класификација[уреди | уреди извор]

Шеврони и други коски
Реконструиран скелет изложен во Американскиот музеј на природна историја, Њујорк

Во 2017 година, Патаготитанот бил ставен, во рамките на Титаносауријата, во Евтитаносауриријата и поточно Логнокосауријата, како сестрински вид на Аргентиносаурус . Неколку подкладови на Титаносаурија независно би се здобиле со голема телесна маса. Еден таков случај би се случил во базата на Notocolossus + Lognkosauria клада кое доведе до тројно зголемување на телесната тежина од максимално 20 на максимални 60 тони.[2]

Евтитаносаурија


Дреднаутус


Литостротија

Малависаурус




Баурутитан




Немегтосаурус



Тригоносаурус



Аламосаурус



Опистоцеликаудија



Салтасаурус



Неукенсаурус




Рапетосаурус




Исисаурус



Tapuiasaurus









Ринконсаурија

Ринконсаурус




Мујеленсаурус




Аеолосаурус



оверосаурус







Бонитасаурија




Нотоколосус


Логнкосаурија

Мендозасаурус





Футалогнкосаурус



Кветексаурус





Пуертасаурус



Друсиласаура




Аргентиносаурус



Патаготитан










Палеоекологија[уреди | уреди извор]

Враќање на животот на двајца Патаготитани во зори

Патаготитанот живеел за време на доцниот период на креда, пред 102 и 95 милиони години, во тогаш пошумениот регион.[4][14][15] Седиментите на лежиштата укажуваат на тоа дека таложењето се одвивало со поставување на ниска енергија, поврзано со поплавните рамнини на системот [2]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 Giant dinosaur slims down a bit. BBC News Science & Environment
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Carballido, J.L.; Pol, D.; Otero, A.; Cerda, I.A.; Salgado, L.; Garrido, A.C.; Ramezani, J.; Cúneo, N.R.; Krause, J.M. (2017). „A new giant titanosaur sheds light on body mass evolution among sauropod dinosaurs“. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 284 (1860): 20171219. doi:10.1098/rspb.2017.1219. PMC 5563814. PMID 28794222.
  3. 3,0 3,1 Otero, Alejandro; Carballido, José L.; Pérez Moreno, Agustín (2020-09-18). „The appendicular osteology of Patagotitan mayorum (Dinosauria, Sauropoda)“. Journal of Vertebrate Paleontology. doi:10.1080/02724634.2020.1793158.
  4. 4,0 4,1 Morgan, James (2014-05-17). „BBC News - 'Biggest dinosaur ever' discovered“. BBC News. Bbc.com. Посетено на 17 May 2014.
  5. Yong, Ed (18 May 2014). „Biggest Dinosaur Ever? Maybe. Maybe Not. – Phenomena“. BMC Biology. 10: 60. doi:10.1186/1741-7007-10-60. PMC 3403949. PMID 22781121. Посетено на 11 June 2016.
  6. 6,0 6,1 6,2 Paul, Gregory S. (2019). „Determining the largest known land animal: A critical comparison of differing methods for restoring the volume and mass of extinct animals“ (PDF). Annals of the Carnegie Museum. 85 (4): 335–358.
  7. Morgan, James (2014-05-17). 'Biggest dinosaur ever' discovered“. BBC News (англиски). Посетено на 2019-01-08.
  8. Switek, Brian. „Did Scientists Just Unveil the Biggest Dinosaur of All Time?“. Smithsonian (англиски). Посетено на 2019-01-08.
  9. „Don't believe the hype: Patagotitan was not bigger than Argentinosaurus“. Sauropod Vertebra Picture of the Week (англиски). 2017-08-09. Посетено на 2019-01-08.
  10. „Some further thoughts on Patagotitan“. Sauropod Vertebra Picture of the Week (англиски). 2017-08-10. Посетено на 2019-01-08.
  11. Mazzetta, G.V.; Christiansen, P.; Farina, R.A. (2004). „Giants and bizarres: body size of some southern South American Cretaceous dinosaurs“ (PDF). Historical Biology. 2004 (2–4): 1–13. CiteSeerX 10.1.1.694.1650. doi:10.1080/08912960410001715132.
  12. Sellers, W. I.; Margetts, L.; Coria, R. A. B.; Manning, P. L. (2013). Carrier, David (уред.). „March of the Titans: The Locomotor Capabilities of Sauropod Dinosaurs“. PLoS ONE. 8 (10): e78733. Bibcode:2013PLoSO...878733S. doi:10.1371/journal.pone.0078733. PMC 3864407. PMID 24348896.
  13. González Riga, Bernardo J.; Lamanna, Matthew C.; Ortiz David, Leonardo D.; Calvo, Jorge O.; Coria, Juan P. (2016). „A gigantic new dinosaur from Argentina and the evolution of the sauropod hind foot“. Scientific Reports. 6: 19165. Bibcode:2016NatSR...619165G. doi:10.1038/srep19165. ISSN 2045-2322. PMC 4725985. PMID 26777391.
  14. Gillian Mohney via Good Morning America (2014-05-17). „Researchers Discover Fossils of Largest Dino Believed to Ever Walk the Earth - ABC News“. Abcnews.go.com. Посетено на 17 May 2014.
  15. „Argentine fossil biggest dinosaur ever: scientists“. NY Daily News. Посетено на 17 May 2014.

Понатамошно читање[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]