Динеиросаурус

Од Википедија — слободната енциклопедија

Динеиросаурус е род на диплодоциден сауропод диносаурус, кој е познат по фосилите откриени во денешна Португалија. Може да претставува вид на Суперсаурус.[1] Единствениот вид е Dinheirosaurus lourinhanensis, првпат опишан од Хосе Бонапарта и Октавио Матеус во 1999 година за ’рбетен столб и друг материјал од формацијата Lourinhã. Иако прецизната старост на формацијата не е позната, таа може да се датира околу раниот Титониј од доцната Јура.

Познатиот материјал вклучува два цервикални пршлени, девет грбни пршлени, неколку ребра, фрагмент од пубис и многу гастролити. Од материјалот, само пршлените се дијагностички, со премногу фрагментирани ребра и пуби или општи за да се разликува Динеиросаурус. Овој материјал за првпат бил опишан како во родот Луринхасаур, но биле забележани разлики и во 1999 година Бонапарта и Матеус го препишале материјалот под новиот бином Dinheirosaurus lourinhanensis. Друг примерок, МЛ 418, за кој се смета дека е Динеиросаурус, сега се знае дека е од друг португалски диплодоцид. Ова значи дека Динеиросаурус живеел покрај многу терподи, сауроподи, тиреофори и орнитоподи, како и барем уште еден диплодоцид.

Динеиросаурус е диплоцид, роднина на Апатосаурус, Диплодокус, Баросаурус, Суперсаурус и Tорниерија. Меѓу нив, најблизок роднина со Диниросаурус е Суперсаурус.

Откривање и именување[уреди | уреди извор]

414 МЛ првпат бил откриен во 1987 година од страна на г. Карлос Анунчиачо. Тој бил поврзан со Музеу да Лурињо, а по ископувањата што траеле од времето на откривање до 1992 година,[2] примерокот потоа бил преместен во музејот и каталогизиран под бројот 414[3] Дантас прелиминарно објавил ML 414 веднаш штом биле завршени ископувањата. За да се отстранат фосилите од околната карпа, потребни биле булдожер и чекан за навалување. Фосилите се наоѓале на врвот на крајбрежната карпа и откако биле отстранети, биле испратени до Лурињ во два блока со помош на кран. Една година пред да биде опишан како нов таксон, Дантас доделил 414 МЛ на Lourinhasaurus alenquerensis, претходно групирани под Апатосаурус. Хосе Бонапарта и Октавио Матеус го проучувале материјалот од Луринхасаур, заклучувајќи еден примерок, под името МЛ 414, да биде потесно поврзан со диплоодоцидите на формацијата Морисон и со тоа да се гарантирало ново биномско име. Овој нов вид бил опишан како Dinheirosaurus lourinhanensis, со целосно значење на „гуштер од Порто Динеиро од Луриња“.[4]

Материјалот од Динеиросаурус вклучува пршлени, ребра, делумна карлица и гастролити. Пршлените секако потекнуваат од цервикални и дорзални региони и се артикулираат. Двете не се зачувани во голема мера, иако дванаесетте дорзали се артикулирани и во добра состојба. Другиот ’рбетен материјал вклучува седум центри кои се фрагментарни и неколку нервни лакови, кои не се приврзани. Зачувани се 12 грбни ребра, како и некои додатоци на слепото црево.[4] Дејвид Вајшампел не го препознал целиот материјал како припадник на Динеиросаурус и нашол само 9 грбни во холотипот, а исто така погрешно го протолкувал пубисот како фрагмент на екстремитетот. Тие, исто така, погрешно изјавиле дека се наоѓале во формацијата Камадас де Алкобаса.[5] Друг пар пршлени, под колекционерскиот број МЛ 418, првично му биле доделени на Динеиросаурус од страна на Бонапарта и Матеус, но денес се смета дека е различен нов неименуван род на диплодоцид.[3][6]

Опис[уреди | уреди извор]

Споредба на големината

Динеиросаурусот бил диплоодоцид со просечна големина и имал издолжен врат и опашка.[5] Главните одлики на родот се базирале на неговата анатомија на ’рбетниот столб, а пронајдени се повеќе пршлени од целиот' рбет.[4] Вкупно, Динеиросаурус би имал приближна должина од 25м.[7]

Животното не е добро познато од не’рбетниот материјал, во моментов се состои само од парцијални ребра и фрагмент од вратните пршлени. Едно од ребрата прикачено на вратен пршлен, и е прилично фрагментарно. Тоа е издолжено, иако тоа може да биде одлика на изобличување. Исто така, неопишани од Бонапарта и Матеус се збир на торатски ребра. Две ребра се од левата страна на животното. Тие се со пресек во форма на Т и прикажуваат плесиоморфни одлики, иако нивната нецелосна состојба ја прави нивната идентификација неизвесна. Зачувани се повеќе десни ребра, вклучително и главите. Тие се слични на левите ребра, што исто така покажува дека немаат пневматизација.[3] Друг додаток (не ’рбетен) материјал вклучува многу нецелосна и фрагментарен пубис и над сто гастролити. Пубисот практично не покажува анатомски одлики, а гастролитите не биле детално опишани од Манион во 2012 година.

Пршлени[уреди | уреди извор]

Најразличниот материјал на Динеиросаурус доаѓа од пршлените, кои се добро претставени и опишани. Од нив, зачувани се само два од претпоставените петнаесет. Според Бонапарта и Матеус (1999), вратот би имал 13 и 14. Очигледно, вратниот пршлен 15 е изгубен за време на ископувањето и отстранувањето на холотипот и само примерокот на Динеиросаурус. Од првичниот опис, тринаесеттиот вратен пршлен бил подготвен само на подоцнежниот дел. Должината на центарот е 71цм, и четиринаесеттиот пршлен на е доста сличен во целина. 63цм е вкупното мерење на центарот на 14-тиот пршлен, кој е добро сочуван, комплетен и конкавен по долниот раб. Нервот на ’рбетот, иако е компресиран од горе во споредба со пршленот на Диплоодокус, е масивен и се протегал нагоре кон неговиот заден крај.[4]

Позната е релативно комплетна серија дорзални пршлени, кои бројат од еден до седум. Сепак, сите дорзали се искривени нагоре заради нивната состојба на зачувување. Бонапарта и Матеус (1999) забележале дека положбата на дорзалите не била сигурна и дека всушност првиот дорзал можел да биде последниот пршлен или дури и вториот дорзален. Слична нумерација се нашла во Диплодокус, со првиот и вториот дорзал сличен во анатомијата со последниот и вториот последен цервикален дорзал. Грбната должина варирала од 58цм од првиот дорзал на 25цм од седмиот, осум и деветти дорзали. Висината во пршлените била исто така доста променлива, а најкратката висина е 51цм и висока до 76цм висок, се зголемува од првиот дорзал.[4]

Класификација[уреди | уреди извор]

Динеиросаурус не е исклучително познат, и како последица на тоа, неговата филогенетска позиција не е сигурна. Во 2012 година за време на препис на таксонот од страна на Филип Манион, било пронајдено, и во двата кладограма, да бидат сестрински видови на Supersaurus vivianae и заедно да ги формираат најбазалните диплодоцини. Кладограм од 2012 година, објавен од Манион и користејќи модифицирана матрица на Витлок (2011) открил дека Динеиросаурусот е попримитивен од Торниерија и повеќе изведен од Апатосаурусот.[3] Сепак, кладограмот од 2014 година открил дека нивната група била поддржана, но всушност попримитивна од Апатосаурус, а со тоа и надвор од „ Дилодоцина“.[8] Во 2015 година, Dinheirosaurus lourinhanensis се сметал за вид на Суперсаурус во нова комбинација S. lourinhanensis. Нивните резултати се прикажани подолу.[1]

Претходно, Диниросаурусот бил класифициран во рамките на Diplodocidae со исклучок на Апатосаурус, бидејќи разликите анатомски се доста големи. Бонапарта и Матеус откриле дека неколку присутни одлики сугерираат дека Динеиросаурусот е потекнувал од Дилодокос, но и плезиоморфните одлики, исто така, заклучувале дека тие разгранувале одделно, а Динеиросаурусот не бил потомок на Дилодокос.[4] Една студија од 2004 година на Упхурх утврдила дека Динеиросаурус бил средно диплоодоиден, заедно со Цетиосаурискус, Амфикоелиас и Лосиласаурус.[5]

Палеобиологија[уреди | уреди извор]

Како диплодоцид, веројатно е дека Динеиросаурус поседувал опашка. Ако го ја имал, веројатно е дека неговата опашка можело да се користи како була, со надзвучна брзина.[9] Бидејќи бил во сродство и со Апатосаурус и со Диплодокус, Динеиросаурус веројатно поседувал квадратна муцка. Ова значи дека најверојатно станува збор за неселективен сауропод кој се хранел на земја.[10]

Варење[уреди | уреди извор]

Динеиросаурус е еден од релативно ретките сауроподи за кои се пронајдени гастролити очигледно заедно со примерокот од типот. Во 2007 година, експеримент користејќи Dinheirosaurus, Diplodocus (= Seismosaurus) и Cedarosaurus бил тестирал дали сауроподите ги користеле своите гастролити во гастрична мелница во птичји стил. Анализата зела предвид дека меѓу стотиците пронајдени сауроподи, гастролитите биле познати само од неколку поврзани примероци. Авторите избрале да ги користат трите сауроподи со најмногу поврзани гастролити, Динеиросаурус, Диплодокус и Кедаросаурус, поради големата количина гастролити пронајдени кај птиците. Кога обично било откриено дека птиците имаат 1,05% од гастролитите во нивната телесна тежина, сауроподот Диплодокус, кој имал најголемо количество гастролити, се собрал само на 0,03% од телесната тежина. Ова значи дека бидејќи другите сауроподи Динеиросаурус и Кедаросаурус имале помалку гастролити во однос на телесната маса, тешко е дека елиминација на гастрична мелница во птичји стил се развила во сауроподи, и наместо тоа тие можеби користеле гастролити за да апсорбираат минерали.[11]

Палеоекологија[уреди | уреди извор]

Динехиросаурус бил еден од многуте диносауруси што живеел во формацијата Луриња за време на доцната јура.[4] Многу тероподи, сауроподи и особено орнитиши се исто така од формацијата Луриња, која содржи слична фауна со северноамериканската формација Морисон.[5] Познати се многу тероподи, вклучувајќи неименуван род на абелисаурид;[12] алосауридот Алосаурус еуропеус ; на цераросаурид Цератосаурус дентискулатус;[13] на коелуросауријани Авијатиранис јурасика,[14] иРичардоестезија; среден теродод; и мегалосаурид Торвосаурус гурнеј. Сауроподите биле поретки, само со средно диплодоциди, како и со Динеиросаурус;[3] камерасауридот Лоуринасаурус алекверенсис; туријасаурот Зби атлантикус;[15] и брахиосауридот Лусотитан.[16] Орнитишијците се добро претставени, со идентификувани остатоци кои траат до Тримукродон кунеатус;[17] Алокодон куенеи;[18] на стегосауријаните Дацентрурус аматус, Мирагаја лонгиколум,[19] и Стегосаурус унгулатус;[20] анкилосауридот Дракопелта збишевски;[21] орнитоподите Драконикс лоуреирои,[22] Камптосаурус, Филодон Хенкели, и Дриосаурус.[23]

Биогеографија[уреди | уреди извор]

Многу еузауроподи, вклучувајќи го и Динеиросаурусот, се пронајдени во доцната Јура на Европа. Сауроподите се од околу основата на Титониј, засновани на присуството на Anchispirocyclina lusitanica. Еден сауропод, на диплоцид моментално врз основа на неименуван примерок вклучувајќи пршлени и некои коски, јасно се разликува од Динеиросаурус и Лосилараурус, се потврдува присуство на најмалку две, а можеби и повеќе диплоциди во доцниот Јура на Шпанија и Португалија. Ова е уникатно во разновидноста на диплоодоиди во цела Европа, со единствените други родови можеби недиплодокоидни (Cetiosauriscus) или класифицирани во Rebbachisauridae. Ова сугерира дека биогеографијата на примитивните сауроподи е нецелосна, со можни примитивни еузауроподи и диплоодициди кои преживеале во доцната Јура, потенцијално до Бериазијата.[6]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 Tschopp, E.; Mateus, O.; Benson, R. B. J. (2015). „A specimen-level phylogenetic analysis and taxonomic revision of Diplodocidae (Dinosauria, Sauropoda)“. PeerJ. 3: e857. doi:10.7717/peerj.857. PMC 4393826. PMID 25870766.
  2. Bonaparte, J.; Mateus, O. (1999). „A New Diplodocid, Dinheirosaurus lourinhanensis gen. et sp. nov., from the Late Jurassic Beds of Portugal“ (PDF). Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales. 5 (2): 13–29. ISSN 0524-9511. Архивирано од изворникот (PDF) на 2007-09-28.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Mannion, P.D.; Upchurch, Paul; Mateus, O.; Barnes, R.N.; Jones, M.E.H. (2012). „New information on the anatomy and systematic position of Dinheirosaurus lourinhanensis (Sauropoda: Diplodocoidea) from the Late Jurassic of Portugal, with a review of European diplodocoids“ (PDF). Journal of Systematic Palaeontology. 10 (3): 521–551. doi:10.1080/14772019.2011.595432. ISSN 1478-0941.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Bonaparte, J.; Mateus, O. (1999). „A New Diplodocid, Dinheirosaurus lourinhanensis gen. et sp. nov., from the Late Jurassic Beds of Portugal“ (PDF). Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales. 5 (2): 13–29. ISSN 0524-9511. Архивирано од изворникот (PDF) на 2007-09-28.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Weishampel, D.B.; Dodson, P.; Osmólska, H. (2004). The Dinosauria (Second. изд.). Berkeley: University of California Press. стр. 259–549. ISBN 978-0-520-94143-4. OCLC 801843269.
  6. 6,0 6,1 Royo-Torres, R.; Cobos, A.; Aberasturi, A.; Espílez, E.; Fierro, I.; González, A.; Luque, L.; Mampel, L.; Alcala, L. (2007). „Riodeva sites (Teruel, Spain) shedding light to European Sauropod phylogeny“ (PDF). Geogaceta. 41: 183–186. ISSN 0213-683X. Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-09-24. Посетено на 2021-02-27. Грешка во наводот: Неважечка ознака <ref>; називот „royo-torresetal2007“ е зададен повеќепати со различна содржина.
  7. Mateus, O. (2010). „Paleontological Collections of the Museum of Lourinhã (Portugal)“ (PDF). Во Brandao, J.M.; Callapez, P.M.; Mateus, O.; и др. (уред.). Colecções e museus de Geologia: missão e gestão. Universidade de Coimbra e Centro de Estudos e Filosofia da História da Ciência Coimbra. стр. 121–126.
  8. Gallina, P. A.; Apesteguía, S. N.; Haluza, A.; Canale, J. I. (2014). „A Diplodocid Sauropod Survivor from the Early Cretaceous of South America“. PLOS ONE. 9 (5): e97128. Bibcode:2014PLoSO...997128G. doi:10.1371/journal.pone.0097128. PMC 4020797. PMID 24828328.
  9. Myhrvold, N.P.; Currie, P.J. (1997). „Supersonic sauropods? Tail dynamics in the diplodocids“. Paleobiology. 23 (4): 393–409. doi:10.1017/S0094837300019801. JSTOR 2401127.
  10. Whitlock, J. A. (2011). Farke, A. A. (уред.). „Inferences of diplodocoid (Sauropoda: Dinosauria) feeding behavior from snout shape and microwear snalyses“. PLOS ONE. 6 (4): e18304. Bibcode:2011PLoSO...618304W. doi:10.1371/journal.pone.0018304. PMC 3071828. PMID 21494685.
  11. Wings, O.; Sander, M.P. (2007). „No gastric mill in sauropod dinosaurs: new evidence from analysis of gastrolith mass and function in ostriches“. Proceedings of the Royal Society B. 274 (1610): 635–640. doi:10.1098/rspb.2006.3763. PMC 2197205. PMID 17254987.
  12. Hendrickx, C.; Mateus, O. (2014). „Abelisauridae (Dinosauria: Theropoda) Teeth from the Late Jurassic of Portugal and Dentition-Based Phylogeny as a Contribution for the Identification of Isolated Theropod Teeth“ (PDF). Zootaxa. 3759 (1): 1–74. doi:10.11646/zootaxa.3759.1.1. PMID 24869965.
  13. Mateus, O.; Walen, A.; Antunes, M.T. (2006). „The large theropod fauna of the Lourinhã Formation (Portugal) and its similarity to the Morrison Formation, with a description of a new species of Allosaurus (PDF). New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. 36: 123–129.
  14. Hendrickx, C.; Mateus, O.V. (2014). Evans, Alistair Robert (уред.). Torvosaurus gurneyi n. sp., the Largest Terrestrial Predator from Europe, and a Proposed Terminology of the Maxilla Anatomy in Nonavian Theropods“. PLOS ONE. 9 (3): e88905. Bibcode:2014PLoSO...988905H. doi:10.1371/journal.pone.0088905. PMC 3943790. PMID 24598585.
  15. Mateus, O; Mannion, P.D.; Upchurch, P. (2014). Zby atlanticus, a new turiasaurian sauropod (Dinosauria, Eusauropoda) from the Late Jurassic of Portugal“ (PDF). Journal of Vertebrate Paleontology. 34 (3): 618–634. doi:10.1080/02724634.2013.822875.
  16. Mannion, P.D.; Upchurch, P.; Barnes, R.; Mateus, O. (2013). „Osteology of the Late Jurassic Portuguese sauropod dinosaur Lusotitan atalaiensis (Macronaria) and the evolutionary history of basal titanosauriforms“. Zoological Journal of the Linnean Society. 168: 98–206. doi:10.1111/zoj.12029.
  17. Ruiz-Omeñaca, J.I.; Canudo, J.I. (2004). „Dinosaurios ornitópodos del Cretácico inferior de la Península Ibérica“. Geo-Temas. 6 (5): 63–65.
  18. Thulborn, R.A. (1973). „Teeth of ornithischian dinosaurs from the Upper Jurassic of Portugal, with description of a hypsilophodontid (Phyllodon henkeli gen. et sp. nov.) from the Guimarota lignite“. Contribuição para o conhecimento da Fauna do Kimerridgiano da Mina de Lignito Guimarota (Leiria, Portugal). 22. Serviços Geológicos de Portugal, Memória (Nova Série). стр. 89–134.
  19. Mateus, O.; Maidment, S.; Christiansen, N. (2009). „A new long-necked 'sauropod-mimic' stegosaur and the evolution of the plated dinosaurs“ (PDF). Proceedings of the Royal Society of London B. 276 (1663): 1815–1821. doi:10.1098/rspb.2008.1909. PMC 2674496. PMID 19324778.
  20. Escaso, F.; Ortega, F.; Dantas, P.; Malafaia, E.; Pimentel, N. L.; Pereda-Suberbiola, X.; Sanz, J. L.; Kullberg, J. C.; Kullberg, M. A. C. (2006). „New evidence of shared dinosaur across Upper Jurassic Proto-North Atlantic: Stegosaurus from Portugal“. Naturwissenschaften. 94 (5): 367–74. Bibcode:2007NW.....94..367E. doi:10.1007/s00114-006-0209-8. PMID 17187254.
  21. Galton, P.M. (1980). „Partial skeleton of Dracopelta zbyszewskii n. gen. and n. sp., an ankylosaurian dinosaur from the Upper Jurassic of Portugal“. Geobios. 13 (3): 451–457. doi:10.1016/s0016-6995(80)80081-7.
  22. Mateus, O.; Antunes, M.T. (2001). Draconyx loureiroi, a new camptosauridae (Dinosauria, Ornithopoda) from the Late Jurassic of Lourinhã, Portugal“ (PDF). Annales de Paléontologie. 87 (1): 61–73. doi:10.1016/S0753-3969(01)88003-4.
  23. Antunes, M.T.; Mateus, O. (2003). „Dinosaurs of Portugal“ (PDF). Comptes Rendus Palevol. 2 (1): 77–95. doi:10.1016/S1631-0683(03)00003-4.