Вененосаурус
| Вененосаурус | |
|---|---|
| Научна класификација [ у ] | |
| Непознат таксон (попр): | Вененосаурус |
| Вид: | Вененосаурус |
| Научен назив | |
| Вененосаурус dicrocei Тидвел, 2001 | |
Вененосаурус (што значи „отровен гуштер“) — род на сауроподски диносаурус кој живеел во текот на периодот Креда. Фосилите од овој диносаурус биле пронајдени од страна на волонтерот на Природноисторискиот музеј во Денвер, Тони ДиКрос во 1998 година, во карпи во Формација Сидар, која се наоѓа во североисточниот дел на Јута, САД. За првпат Venenosaurus dicrocei бил опишан во 2001 година од Вирџинија Тидвел, Кенет Карпентер и Сузана Мејер . Вененосаурусот е релативно мал (веројатно околу 10 метри во должина) титаносауриформен сауропод, познат од нецелосен скелет на возрасна единка и малолетник. Холотипот 40932 се наоѓа во Денверскиот музеј за природна историја. Примерокот се состои од пршлени на опашката, лева плешка, десна палечна коска, лева лакотна коска, метакарпали, фаланги на предните нозе, десна препонска коска, лева и десна седална коска, метатарзали, шеврони и ребра .
Геолошки и еколошки контекст[уреди | уреди извор]
Примерокот од типот Вененосаурус во карпи во Формација Сидар, која се наоѓа во североисточниот дел на Јута, САД. Музејот на природна историја во Денвер отворил мал каменолом на планината Сидар во источна Јута. Овој каменолом произвел разновидни фосили на диносауруси, вклучително и сауроподи, тероподи и орнитоподи со различна состојба на раст. Од остатоците од сауропод од каменоломот, само една единка била целосно одгледана. Карбонатни израстоци се појавуваат на коските во каменоломот од кој е извлечен Вененосаурус .
Класификација[уреди | уреди извор]
| Брахиосауриди |
| |||||||||||||||||||||||||||
Анатомија[уреди | уреди извор]
Научниците кои први го опишале V. dicrocei забележале дека новиот вид најмногу личи на Сидаросаурус.
Екстремитети[уреди | уреди извор]
Полупречникот на Вененосаурусот е потенок од полупречникот на Аламосаурусот, Chubutisaurus, Опистоцеликаудија и Салтасаурусот . Односот на најмалиот обем на полупречникот кон должината произведува сооднос од 0,33, повеќе грацилен од полупречникот на Camarasaurus lewisi и C. grandis, сепак, има малку повеќе грацилен сооднос од 0,31. Тимот открил дека радфиусот на Brachiosaurus brancai е најблиску до оној на Вененосаурусот. Метакарпалите на Вененосаурусот се долги и тенки. Со исклучок на нецелосниот прв метакарпал, сите десни метакарпали се познати. Метатарсал I е најкраткиот и најробусниот во трите закрепнати метатарзи. Сидаросаурусот имал повеќе грацлива улна и полупречник отколку Вененосаурусот .
Карлица[уреди | уреди извор]
Вененосаурусот покажува мешавина од пропорции на седалната коска и препонската коска на титаносаурус и не-титаносаурус. Неговите колкови најмногу личат на оние на Брахиосаурус .
Пршлени[уреди | уреди извор]
Пршлените во средината и кон крајот на опашката биле кратки, се разликува од титаносаурусите како Andesaurus, Malawisaurus, Aeolosaurus, Alamosaurus и Saltasaurus . Нервните боцки во пршлените на средната опашка се под агол кон предниот дел на животното. Овие пршлени личат на оние на Сидаросаурус</a>, Аеолосаурус и Gondwanatitan . Пршлените се наоѓаат во преодна положба од предниот до задниот каудален пршлен.
Вененосаурусот имал необични странични јами, кои изгледале како длабоки вдлабнатини во надворешните sидови на ’рбетниот центар. Некои јами се поделени во две комори со гребен во внатрешноста на депресијата. Во повеќето сауроподи, јамите би формирале пневматски отвори што водат кон внатрешноста на центарот, наместо само да бидат депресија. Помалку добро развиени, но слични фоси се познати од Сидаросаурусот. Фосите кои слично наликуваат на плитки вдлабнатини се познати од Салтасаурус, Аламосаурус, Еолосаурус, Гондванатитан и Малависаурус. Меѓутоа, овие таксони се разликуваат по тоа што нивните јами се дури и поплитки, немаат поделба во комори и не се протегаат толку многу во ’рбетните столбови како оние на Вененосаурус .
Пршлените во близина на основата на опашката се исклучително корисни за класифицирање на сауроподи. Добиените титаносауруси имале пршлени кои биле конвексни од предната и од задната страна. Примитивните сауроподи имале пршлени кои биле рамни на двата краја (амфиплатија) или вдлабнати на двата (амфиколно). Вененосаурус можеби имал средна состојба помеѓу двата вида.
Извори[уреди | уреди извор]
- Тидвел, В., Карпентер, К. & Мејер, С. 2001 година. „Нов титаносауриформ (Сауропода) од членот на лентата со отрови од планинската формација Кедар (долна креда), Јута“. Во: ozивотот на мезозојски ’рбетници . DH Tanke & K. Carpenter (уредници. ) Универзитет во Индијана Прес, Едс. DH Tanke & K. Carpenter. Универзитетски печат во Индијана. 139-165 година.
