Светски ден на бегалците

Од Википедија — слободната енциклопедија
Светски ден на бегалците
Офиц. називWorld Refugee Day
Го празнува(ат)Ширум светот
Видмеѓународен
Значење
  • Ден за свесност за бегалците
  • Ден на анти-дискриминација
Датум20 јуни
ПоврзаноНедела на бегалци

Светскиот ден на бегалците — меѓународен ден организиран секоја година на 20 јуни од страна на Обединетите нации. Тој е создаден да ги слави и да им оддаде чест на бегалците од целиот свет. Денот за првпат бил воспоставен на 20 јуни 2001 година,[1] како признание на 50-годишнината од Конвенцијата за статусот на бегалците од 1951 година.

Настанот има за цел да ја препознае силата на бегалците кои избегале од конфликтот и прогонството во нивната земја со надеж дека ќе најдат засолниште и ќе живеат подобар живот.[2] Светскиот ден на бегалците го гради концептот на разбирање за нивната мака што ја покажува нечија издржливост и храброст во обновата на својата иднина.[3]

Денот е можност секој да ја доживее, разбере и слави богатата различност на заедниците на бегалците. Настаните како што се театар, танц, филмови и музика, имаат за цел да им овозможат на организациите на заедницата на бегалците, доброволните и законските организации, локалните совети и училиштата да бидат домаќини на настани во текот на неделата со цел да се почитува каузата.[4]

Светскиот ден на бегалците се слави и преку Светската недела на бегалците и е дизајниран да обезбеди важна шанса за барателите на азил и бегалците да бидат видени, чуени и ценети од заедницата во која живеат.[3]

Позадина[уреди | уреди извор]

Бегалец е поединец кој ја напушта својата земја поради последиците од војната, конфликтните прогони и насилството со кои се соочиле во нивната матична земја.[5] Со преминување на меѓународните граници, некои бегалци често оставаат сè зад себе носејќи само минимална облека и имот, со план да најдат сигурност и засолниште во друга земја.[5]

Конвенцијата за бегалци од 1951 година го признава бегалецот како поединец кој не може да се врати во својата земја на потекло поради основаниот страв дека ќе биде погоден од нивната раса, религија, учество на општествена група или различни политички мислења.[6]

Влијание врз Земјината топка[уреди | уреди извор]

Бегалците играат улога во светот, бидејќи кога имаат пристап до законските можности за вработување во земјата домаќин, тие можат да го искористат своето знаење за да помогнат во пополнувањето на празнината на пазарот на трудот во земјата. Овие вклучувања во општеството создаваат поразновидна култура и мултикултурализација што ѝ дава можност на заедницата да учи една од друга.[7]

Мнозинството од бегалците биле формално вработени во својата земја, и можат да ѝ помогнат на својата нова земја да придонесе за безбедноста на земјата, како и за нивните приходи. Кога во една земја има бегалци, домаќините треба да се подготват и за зголемување на цената на услугите како што е пристапот до здравствената заштита на образованието што го обезбедува владата.[8] Тие исто така се способни да придонесат за општеството преку дејствување како посредник во различни меѓукултурни размени, што значи дека земјата ќе може да доживее поефективна социо-културна разновидност во заедницата.[8]

Историја[уреди | уреди извор]

Графикон кој го прикажува растот на вкупниот број на загрижувачки лица на УНЦХР

На 4 декември 2000 година, Генералното собрание на Обединетите нации во резолуцијата 55/76 објавило дека од 2001 година па наваму,[9] 20 јуни ќе се слави како Светски ден на бегалците. Резолуцијата покажала дека 2001 година ја одбележа 50-годишнината од Конвенцијата од 1951 година за статусот на бегалците.[10]

Денот на африканските бегалци бил формално прославен во неколку земји пред 2000 година. ОН забележале дека Организацијата за африканско единство (ОАУ) се согласила Меѓународниот ден на бегалците да се совпаѓа со Денот на бегалците во Африка на 20 јуни.[10]

Високиот комесаријат за бегалци на Обединетите нации ја започнал петицијата #WithRefugees за да испрати порака до луѓето за акција, солидарност и одговорност во име на бегалците до владите ширум светот. Имало проекти и ресурси кои имаат за цел да ги едуцираат луѓето за начинот на кој живеат бегалците. Обединетите нации работат заедно со заедницата за да се обидат да стават крај на бегалската криза и да најдат домови за раселените луѓе ширум светот.[11]

Во 1967 година, Обединетите нации го проширија бројот на луѓе кои ќе поднесат барање за статус на бегалец поради актите на Конвенцијата од 1951 година, кои го дефинираа бегалецот како поединец или лице кое било принудено да го напушти својот дом поради Втората светска војна. Ова стана познато како Протокол од 1967 година. Тогашниот протокол ги отстранил временските ограничувања и географските дефиниции за тоа што значи да се биде бегалец.[11]

Акција на Обединетите нации – Генерално собрание[уреди | уреди извор]

Како едно од шесте главни јадра на Обединетите нации,[12] Генералното собрание е одговорно за главното создавање политики и претставник е на прашањата ширум светот. На педесетгодишнината од Канцеларијата на Обединетите нации, имало резолуција на генералното собрание посебно за бегалците и Светскиот ден на бегалците.[13] Осумте клучни цели се како што следува:

  1. Ја пофалува Канцеларијата на Високиот комесаријат за бегалци на Обединетите нации во однос на нејзиното водство и притисок за координација во рамките на меѓународната акција за бегалците. го признава процесот на заштита и помош на бегалците и другите засегнати лица, кој има за цел да создаде соодветен исход за нивните проблеми со бегалците кои влегуваат во земјата.[14]
  2. Им плаќа на хуманитарните работници и на персоналот на Канцеларијата на Високиот комесаријат за помош на бегалците, тоа е затоа што тие се оние кои ги ризикуваат своите животи додека се на работа.[15]
  3. Ја потврдува својата поддршка за активностите на Канцеларијата на високиот комесар, во име на повратниците, и идентитетот на внатрешно раселените лица.[14] Причината за внатрешно раселено лице се причините за внатрешно раселување, вклучувајќи вооружени конфликти, генерализирано насилство, кршење на човековите права и „природни и вештачки катастрофи“, било преку ненадеен или бавен почеток.
  4. Ја забележува главната улога на движењата со глобалното општество, како за регионалните така и за невладините организации, ова го вклучува учеството на бегалците во законите кои влијаат врз нивните животи.[14] Протоколот ги обврзува државите да се усогласат со суштинските одредби од Конвенцијата од 1951 година за сите поединци кои се опфатени со дефиницијата за бегалец без никакво ограничување на датумот. Иако е поврзан со Конвенцијата, протоколот сè уште е независен инструмент, кој не е ограничен само на државите членки на Конвенцијата.
  5. Признава дека високиот комесар ќе придонесе за оценување на принципите на Обединетите нации, оние во однос со мирот, човековите права и развојот.[14] Ова има за цел да потсети на правото на поединците да создаваат самоопределување, врз основа на кое тие имаат право слободно да го одредуваат својот политички статус и да го остварат својот економски, социјален и културен развој.
  6. Забележува дека оваа конвенција ќе ги постави сеопфатните концепти за меѓународна заштита на бегалците. Развојот во меѓународното право за човекови права, исто така, го зајакнува принципот дека Конвенцијата ќе се применува без дискриминација за никого во однос на пол, возраст, попреченост, сексуалност или други забранети основи на дискриминација. Конвенцијата, исто така, предвидува дека, постојат исклучоци, и дека бегалците не треба да бидат казнети за нивниот нелегален влез или престој.[16]
  7. Ја признава Организацијата за африканско единство која се согласи меѓународниот ден на бегалците да се совпадне со Денот на бегалците во Африка. Денот на бегалците во Африка исто така бил прославуван на 20 јуни секоја година и како гест за изразување солидарност со континентот Африка, Обединетите нации, на 4 декември 2000 година, усвоиле резолуција дека Светскиот ден на бегалците ќе се одржи на 20 јуни, почнувајќи од 2001 година. Денот бил 50-годишнина од Конвенцијата на ОН од 1951 година за статусот на бегалците. Во заклучокот на резолуцијата се истакнува дека Организацијата за африканско единство ќе го координира Денот на бегалците во Африка со новиот Светски ден на бегалците.[14]
  8. Светскиот ден на бегалците ќе се одбележи на 20 јуни. Исто така, се слави во текот на неделата која е годишна активност што ја организираше Аусткеар во Сиднеј 1986 година, која има за цел да ја информира заедницата за бегалците и нивниот позитивен придонес во австралиското општество.[13]

Конвенција и протокол во врска со статусот на бегалците[уреди | уреди извор]

Универзалната декларација за човекови права од 1948 година го признава правото на едно лице да бара азил од прогон во други земји, протоколот на Обединетите нации истакнува дека тие рамнодушно и подеднакво ќе бидат зајакнати кон принципите дека нема да се соочат со никаква дискриминација во однос на нивниот пол, возраст, попреченост, сексуалност или други забранети основи на дискриминација.[17]

Статусот на бегалец, исто така, нагласува дека конвенцијата ќе вклучи различни заштитни мерки за протерување на бегалците. Се наведува дека преку принципите и правата на овие бегалци каде што не може да се направат отстапки. Ја опишува оваа идеја дека бегалецот ќе биде протеран или вратен против неговата или нејзината волја во земја каде што се чувствуваат загрозени по нивниот живот.[18]

Конвенцијата и протоколот дозволуваат бегалците да имаат права во земјата каде бараат азил без прогон од нивната матична земја.[5]

Конвенцијата ги консолидира претходните меѓународни инструменти кои исто така се однесуваат на бегалците и ќе има за цел да обезбеди најсеопфатна кодификација на правата на бегалците на меѓународно ниво. Тоа е конвенција на инструмент заснован врз статус и права и на крајот е зацврстен со голем број основни принципи, особено со улогите на недискриминација и неказнување.[16]

Конвенцијата на крајот го утврдува законот каде што мора да се исполнат основните минимални стандарди за третман на бегалците, без да се наруши нешто во државите кои даваат поповолен третман. Тоа значи дека бегалците имаат право да имаат пристап до судовите, основно образование, работа и обезбедување документација, вклучувајќи патна исправа за бегалци во форма на пасош.[19]

Дополнително, Конвенцијата не се однесува на оние лица за кои постојат сериозни причини да се смета дека извршиле воени злосторства или злосторства против човештвото. Тука спаѓаат и сериозните неполитички злосторства или оние кои се виновни за дела спротивни на целите и принципите на Обединетите нации.

Комеморации[уреди | уреди извор]

Светскиот ден на бегалците има за цел да им овозможи на сите да застанат заедно за да ја прослават силата, храброста и истрајноста на милиони поединци.

Секоја година на 20 јуни, Обединетите нации, Агенцијата за бегалци на Обединетите нации (УНХЦР) и граѓанските групи ширум светот се домаќини на настани на Светскиот ден на бегалците со цел да го привлечат вниманието на јавноста кон милионите бегалци и внатрешно раселени лица ширум светот кои биле принудени да избегаат од нивните домови поради војна, конфликт и прогон.[1]

Годишната комеморација е обележана со различни настани во повеќе од 100 земји, во кои учествуваат владини претставници, работници на хуманитарна помош, познати личности, цивили и самите насилно раселени.[6]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 „World Refugee Day 2020 – Every Action Counts“. World Refugee Day (англиски). Посетено на 2021-05-17.
  2. Refugees, United Nations High Commissioner for. „What is a refugee?“. UNHCR (англиски). Посетено на 2021-05-16.
  3. 3,0 3,1 „Who is a refugee under law? – Refugee Council of Australia“. www.refugeecouncil.org.au (англиски). Посетено на 2021-05-17.
  4. „Overview“. Refugee Week (англиски). 2021-02-03. Посетено на 2021-05-31.
  5. 5,0 5,1 5,2 Maguire, Amy (2017-11-13). „What Is a Refugee?“. International Journal of Refugee Law (англиски). 29 (3): 516–519. doi:10.1093/ijrl/eex027. ISSN 0953-8186.
  6. 6,0 6,1 Refugees, United Nations High Commissioner for. „Convention and Protocol Relating to the Status of Refugees“. UNHCR (англиски). Посетено на 2021-05-17.
  7. Emser, Monique (2017). „Migrant, Refugee, Smuggler, Saviour by Peter Tinti and Tuesday Reitano“. Transformation: Critical Perspectives on Southern Africa. 95 (1): 140–144. doi:10.1353/trn.2017.0025. ISSN 1726-1368.
  8. 8,0 8,1 Shah, Sayyed Fawad Ali; Hess, Julia Meredith; Goodkind, Jessica R. (2019-09-03). „Family Separation and the Impact of Digital Technology on the Mental Health of Refugee Families in the United States: Qualitative Study“. Journal of Medical Internet Research (англиски). 21 (9): e14171. doi:10.2196/14171. PMC 6751097. PMID 31482853.
  9. „Celebrate World Refugee Day“. www.unrefugees.org.au (англиски). Архивирано од изворникот на 2022-06-23. Посетено на 2021-05-17.
  10. 10,0 10,1 4 December 2000.
  11. 11,0 11,1 Hollifield, Michael; Toolson, Eric C.; Verbillis-Kolp, Sasha; Farmer, Beth; Yamazaki, Junko; Woldehaimanot, Tsegaba; Holland, Annette (April 2016). „Effective Screening for Emotional Distress in Refugees: The Refugee Health Screener“. Journal of Nervous & Mental Disease (англиски). 204 (4): 247–253. doi:10.1097/NMD.0000000000000469. ISSN 0022-3018. PMID 26825376.
  12. „Overview“. Refugee Week (англиски). 2021-02-03. Посетено на 2021-05-17.
  13. 13,0 13,1 „REPORT OF THE FIFTY-FIRST SESSION OF THE EXECUTIVE COMMITTEE OF THE HIGH COMMISSIONER'S PROGRAMME (Geneva, 2–6 October 2000)“. Refugee Survey Quarterly (англиски). 19 (4): 18–33. 2000-01-01. doi:10.1093/rsq/19.4.18. ISSN 1020-4067.
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 „Resolutions and Decisions Adopted by the General Assembly During Its Seventy-Fourth Session: Volume III, Decisions, 28 December 2019 – 15 September 2020“ (англиски). 2021-03-25. Наводот journal бара |journal= (help)
  15. Antonipillai, Valentina; Baumann, Andrea; Hunter, Andrea; Wahoush, Olive; O’Shea, Timothy (2017-07-01). „Impacts of the Interim Federal Health Program reforms: A stakeholder analysis of barriers to health care access and provision for refugees“. Canadian Journal of Public Health (англиски). 108 (4): 435–441. doi:10.17269/CJPH.108.5553. ISSN 1920-7476. PMC 6972472. PMID 29120318.
  16. 16,0 16,1 Refugees, United Nations High Commissioner for. „Convention and Protocol Relating to the Status of Refugees“. UNHCR (англиски). Посетено на 2021-05-31.
  17. Ferris, Elizabeth (2016-10-26). „International Responsibility, Protection and Displacement: Exploring the Connections between r2p, Refugees and Internally Displaced Persons“. Global Responsibility to Protect (англиски). 8 (4): 390–409. doi:10.1163/1875984X-00804005. ISSN 1875-984X.
  18. Chan, Phil C. W. (2006-09-01). „The protection of refugees and internally displaced persons: Non-Refoulement under customary international law?“. The International Journal of Human Rights. 10 (3): 231–239. doi:10.1080/13642980600828552. ISSN 1364-2987.
  19. mariele (2020-06-15). „World Refugee Day 2020 – 10 Ways to Help Refugees“. Anera (англиски). Посетено на 2021-05-31.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]