Маријански реформи

Гај Мариј

Маријанските реформи биле реформи на античката римска војска спроведени во 107 п.н.е. од страна на државникот Гај Мариј, по кој подоцна биле именувани. Реформите потекнуваат како реакција на воената и логистичка стагнација на Римската Република кон крајот на 2 век п.н.е. Вековните воени походи низ Медитеранот и зголемените инвазии и востанија низ римската територија ги растегнувале ресурсите на римската армија. Привремената служба користена од Самнитските војни (343-290 г.п.н.е.) се покажала како несоодветна за проширување на римските територии.

Мариј предложил радикални измени со намера да создаде професионална, постојана и подинамична римска армија. Реформите ја револуционизирале римскиот воен систем, воведувајќи ја стандардизираниот легионер, кохортата и драстично ги изменил имотните барања за регрутирање. Како последица на тоа, овие реформи имале значително влијание врз воената моќност на Рим, како и ненамерно придонесување кон социјалното и политичкото нарушување на доцната република.

Овие промени останале главно непроменети сè до падот на Римската Империја, но имало структурни и административни прилагодувања, особено од страна на Август, а подоцна и од Диоклецијан .

Заднина

Римската војска пред реформите на Мариј била организирана како милиција, со актуелните конзули задолжени за регрутирање војска од подобните државјани на Републиката. Војниците би служеле за време на кампањата, односно војната, а потоа би биле распуштени по крајот на војната. За да имаат право да служат во оваа римска армија, граѓаните морало да ги задоволат строгите барања за имот и попис, како и да обезбедат сопствено оружје и оклоп.

До последната деценија на 2 век п.н.е., условите за подобност да се станело римски војник во служба на Републиката биле многу строги:

• Тој морало да биде член на петтата класа или на повисока класа („даночни обврзници“).
• Тој морало да поседува имот кој бреди 3500 сестерци во вредност.
• Тој морало да го снабдува своето сопствено оружје и оклоп.

Откако конзулите би ја собрале оваа главно доброволна војска, како по правило, еден од конзулите би ја водел војската во битка. Секако, не сите избрани конзули биле вешти во водењето на армија. На пример, во 113 година п.н.е., конзулот Гнеус Папириј Карбо бил поразен во Битката кај Нореја од инвазивните племиња Кимбри и Тевтони. Следувало долготрајна војна во Африка против кралот Југурта од Нумидија. Конзулот Квинтиј Кацилиј Метел Нумидиј бил испратен да го порази Југурта. Метел никогаш не изгубил ниту една војска и победил во неколку битки, но дури и по две години, тој не постигнал целосна победа. Гаиј Мариј, еден од неговите легати, го замолил Метел да го ослободи од должноста за да може да се врати во Рим и да се кандидира за конзул на крајот на 108 година п.н.е.

Кога Мариј станал конзул во 107 година п.н.е. и бил назначен за задача да ја заврши војната со Југурта, тој немал војска. Армијата што Метелус ја командуваше во Африка му беше доделена на постариот конзул Луциј Касиус Лонгинус за да ги протера Цимбри, кои уште еднаш напаѓаа во римската провинција Трансалпинска Галија ( Галија Трансалпина ). Мариј немал војници со кои би можел да ја води војната во Африка, бидејќи подобрените граѓани од кои можеше да регрутира војска биле сериозно исцрпени од претходните воени катастрофи и проширувањето на латифундијата на штета на малите земјопоседници. Станувало јасно дека последица од постоењето на привремена армија, главно заснована на доброволци со нефлексибилни услови за подобност, е ограничената достапност на регрути и краткорочни воени недостатоци. За да се надмине тој проблем, тој вовел голем број реформи.

Маријанските реформи

Детал од релјефот Ахенобарба на кој се прикажани две римски легионери, отприлика 122 г. п.н.е.

Најистакнатиот дел од Маријанските реформи е вклучувањето на римските граѓани кои не поседувале земја, луѓе кои немале имот за да бидат запишани на пописот. Наместо тоа, тие само биле пребројувани. Мажите сега биле во можност да се регрутирани, иако немале значителен имот. Бидејќи сиромашните граѓани не можеле да си купат сопствено оружје и оклоп, Мариј организирал државата да ги снабдува со оружје. Така, тој им понудил на обесправените маси трајно вработување за плата како професионални војници и можност да имаат и добивка во кампањата. Со малку надеж дека би добиле статус на други начини, сиромашните се собирале да му се придружат на Мариј во неговата нова армија. Покрај тоа, професионалните војници биле регрутирани за мандат од 16 години, што подоцна се зголемило до 20 години целосна служба и 5 години како евокати по реформите на Август. Опуштањето на имотните побарувања и обезбедувањето висококвалитетна опрема (наместо да се потпира на претходно утврденото богатство на една личност) масовно ја зголемило достапноста на регрути, а со тоа и големината на римската армија.

Втората важна реформа спроведена била формирање постојана армија. Мариј бил критичен кон доброволната организација на армијата, која би се распуштила по привремената служба. Тој наместо тоа вовел професионални војници, со договор за вработување и стандардизирана обука и опрема. Обуките би се одвивале во текот на целата година, дури и во време на мир, не само при војна. Со стандардизираната опрема, добро обучениот легионер станал столб на римската војска.

Мариј организирал римската легија во систем на кохорти наместо манипули. Вкупниот број на војници во легија била околу 4800 војници. Внатрешната организација на легијата се состоела од 10 кохорти од кои што сите имаат по 6 центурии. Центуријата се состоела од 80 легионери и била водена од центурион. Секоја центурија била поделена повторно на 10 контубернии предводени од деканус. Контуберниумот се содржел од 8 легионери. Центуријата се борела како единица, марширала како единица и кампувала како единица. Центуријата со себе го носела оружјето и додатоците потребни за да се нахрани и одржи како борбена единица. Секој војник бил одговорен за носење на своите залихи, оружје и повеќедневни оброци. Оваа логистичка промена драстично ја намалила големината на позадинската единица потребна за армијата и ја направила армијата многу поподвижна. Меѓу 2 и 6 легии групирани заедно сочинувале војска. Легиите се одржувале во врвна физичка состојба и дисциплина со постојан тренинг. Во битка, кохортите биле поставени во покомпактна линија од претходните манипули за да помогнат во подобрувањето на моралот и дисциплината.

Третата реформа што Мариј ја вовел биле пензиски бенефиции во форма на земјишни грантови. Војниците кои го завршиле својот мандат, би имале пензија и парцела во освоениот регион на која се очекувало да живеат. Офицерите и командантите би добиле парични награди кои биле 10 до 25 пати поголеми од оние на обичен војник.

Мариј им доделил на граѓаните на италијанските сојузници (Етрурија, Пиценум, итн.) римско државјанство доколку се бореле за Рим и завршиле период на служба во римската војска.