Лимпа
Лимпа (со значење: леб) е сладок скандинавски 'ржан леб, често употребуван во шведската кујна.[1] Тоа е леб од разни зачини и квасец, засладен со кафеав шеќер и меласа, кој доаѓа во голема разновидност во однос на тоа дали е збогатен со путер или не, и кои зачини се користат. Традиционални зачини за лебот се анасон, ким, семки од анасон и горчлив портокал . Обично се послужува за време на божиќната сезона и се зачинува со анасон, ким, а често и кора од портокал, суво грозје и кантарион. Претставува традиционално јадење и за Бадник.[2] Лебот Лимпа добро се комбинира и со џемови, желе или крем сирење.[3]
Подготовка
[уреди | уреди извор]
Првиот чекор за правење на лебот е меласата, кафеавиот шеќер, семките од ким, кантарионот да зовриат, а потоа да се додадат путерот и кората од портокал. Откако оваа смеса ќе се излади на млака температура се соединува со активиран квасец и р'жано брашно.[4] Отакако тестото ќе стаса се додава уште брашно за да се замеси тестото како подготовка за второ нараснување, па се премачкуваат врвовите со растопениот путер, па се печат.[5] Во некои рецепти се додава и смесата од меласа на сувите состојки откако 'ржаното брашно ќе се попари со топла вода.[6]
Состојки
[уреди | уреди извор]Историски гледано, овој леб бил квасен леб со ферментиран кантарион, па оттука доаѓа и неговото шведско име vörtlimpa или vörtbröd („леб од кантарион“).[7] Во други рецепти понекогаш сè уште користат темно пиво како состојка.[8]
Рецептите се различни, некои го заменуваат кимот со кардамон или ја испуштаат кората од портокал; а во САД најчеста форма е ароматичниот леб од портокал и зачини.[9]
Меласата и ја дава бојата на кафеавиот леб. Други брашна измешани со 'рж, во зависност од рецептот, може да вклучуваат и пченкарно брашно, пченично брашно или брашно за сите намени. За да се додаде вкус на портокал, може да се користи портокалово масло или кора од портокал.[10] Иако не е строго традиционално во областа на потеклото на северна Шведска, во некои варијации на основниот рецепт може да се додаде и суво грозје или сливи. Сепак, ова е традиционално во јужна Шведска, каде лебот од кантарион бил усвоен подоцна.[11]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Smith, Leslie. „Scandinavian Ideas for a South Dakota Christmas“. South Dakota State University Extension Ciricular.; Rinsky, Glenn (2008). The Pastry Chef's Companion: A Comprehensive Resource Guide for the Baking and Pastry Professional. John Wiley & Sons. стр. 294. ISBN 9780470009550.
- ↑ Peterson, Cecilia (December 22, 2014). „Hold the Lutfisk: A Swedish Christmas Smörgåsbord“. Smithsonian Center for Folklife & Cultural Heritage.; Sullivan, Barbara (December 20, 1990). „Twas the night before...“. Chicago Tribune.
- ↑ „Bake Old-Fashioned Memory“. The Times. May 23, 1974. стр. 67 – преку Newspapers.com.
- ↑ „Limpa Bread“. The Dispatch. November 20, 1981. стр. 90 – преку Newspapers.com.
- ↑ „Readers spotlight cakes, breads, and puddings“. =The Pantagraph. April 24, 1991. стр. 20 – преку Newspapers.com.
- ↑ „Fixing limpa bread from a family recipe“. The Baltimore Sun. January 2, 2008. стр. F4 – преку Newspapers.com.
- ↑ „50 of the world's best breads“. CNN. October 15, 2019.
- ↑ „Swedish Limpa Bread“. The Spruce Eats. September 11, 2019.
- ↑ Ode, Kim (June 17, 2015). „Baking Central: Swedish limpa is a first step to summery sandwiches“. StarTribune.
- ↑ „Swedish Limpa Bread“. Taste of Home.
- ↑ Hansen, Barbara (January 18, 1973). „Interesting Variations to Breadmaker's Routines“. Los Angeles Times. стр. 97 – преку Newspapers.com.
; Moore, Mary (July 17, 1953). „Fresh From the Kitchen: Swedish Limpa Bread Made with Rye Flour“. The Windsor Star. стр. 28 – преку Newspapers.com.